zwangerschap bij voorafbestaande maternale ziekte Flashcards
voorkomen: hartziekten en zwangerschap
1-2% van zwangeren heeft hartproblemen:
- 33% congenitale hartaandoeningen (treft 0.8% van alle levendgeboortes)
- 66% verworven hartaandoeningen:
> reumatisch hartlijden
> CAD zal toenemen met maternale lft, obesitas
> cardiomyopathie
Behandeling verbeterde drastisch over laatste decennia –> bereiken reproductieve leeftijd
hartziekten en zwangerschap geassocieerd met:
- maternale mortaliteit en morbiditeit
- hogere incidenties van foetale en neonatale adverse events
maternal mortality and cardiac risk:
< 1%
mitral/ aortic stenosis, NYHA klasse I en II
geïsoleerd ASD of VSD, al dan niet gecorrigeerd (=links-rechts shunt)
aortic/mitral regurgitatie
pulmonary/tricuspid kleplijden
gecorrigeerde tetralogie van Fallot met normale pulmonaalklep en RV functie
gecorrigeerde CoAo met nl diameter van de proxiame Ao
Biologische kunstklep
maternal mortality and cardiac risk:
5-15%
niet-gecorrigeerde tetralogie van Fallot (ernstige PI en RV dysfunctie) niet gecorrigeerde cyanotische defecten systemische rechter ventrikel (transpositie van grote vaten) Fontan-goed functionerend Marfan syndroom met nl aorta mechanische kunstklep ernstige MS AS met NYHA klasse III, IV eerder MI
maternal mortality risk and cardiac disease:
25-50%
absolute contraindicatie voor zws!!
pulmonaal hypertensie - primair of secundair (Eisenmenger)
Coarctatio aorta (niet gecorrigeerd), met dilatatie van proximale aorta
Marfan syndroom met Ao-wortel > 45 mm
univentriculair hart met slechte systolische functie (met of zonder Fontan)
peripartum cardiomyopathie
LVEF < 30%
wat Eisenmenger’s syndroom
Pulmonale HT secundair aan een links-rechts shunt van een VSD, ASD of PDA, wat leidt tot omgekeerde shunt (Re–>Li) met ernstige cyanose.
pulmonale HT = mean pulmonary artery pressure > 25
effecten zws op Eisenmenger’s syndroom
zws = toename in bloedvolume en afname in systemisch vasculaire druk –> RVfalen met afname in cardiac output & R-L shunt neemt toe
gevolgen zws op Eisenmenger’s syndroom
Maternele mortaliteit 30% (ongecompliceerde partus) - 70% (grote vochtshifts/sectio)
foetaal verlies > 40%
IUGR (30%), preterme labor, perinatale mortaliteit (28%)
TOP ook 5-10% maternale mortaliteit
voorzorgsmaatregelen indien continuatie van de zwangerschap bij Eisenmenger’s syndroom
beperk de activiteiten
anticoagulatie
vroege hospitalisatie
zuurstoftherapie
wat is Marfan
bindweefselaandoening met aantasting van skelet, oog - en cardiovasculair stelsel (mitraalklepprolaps en dilatatie van aortawortel)
zwangerschap is gevaarlijk (ao-dissectie bij ao > 40 mm)
autosomaal dominant –> 50% kans dat de baby ook Marfan heeft
voorzorgsmaatregelen bij marfan
vermijd HT > BB verminderen snelheid van Ao dilatatie en complicaties
echocardiografische opvolging tijdens zws en tot zes maanden postpartum
modus partus: sectio als Ao > 40 mm
aortadissectie wie
50% vd vrouwen < 40 jr heeft ziekte van Marfan
ernstige HT
coarctatio aorta
andere bindweefselaandoeningen (zoals Ehler Danlos)
symptomen aortadissectie
thoracale pijn of interscapulaire pijn met eindorgaanischemie
acuut hartfalen
pericardtamponade
symptomen Coarctatio Aortae
geeft hypertensie voor vernauwing en hypotensie en soms dilatatie erna
geassocieerd met bicuspiede Ao klep bij 85% en cerebrale aneurysmata
risico bij zws en coarctatio aortae
- toename van HT
- new onset HF
- aortadissectie en ruptuur
kans op CoAo bij kinderen met maternale CoAo
2%
beleid CoAo
beperken van fysieke activiteiten
bloeddrukcontrole (beta blokker 1st keuze)
moet BD thv het been meten om idee van uteriene druk te kennen
Bij partus: CSE en vaginale kusntverlossing (Valsalva beperken)
wat cardiomyopathie
hartspierdysfunctie, 2 vormen: hypertroof en gedilateerd
wat: hypertrofische (obstructief of niet-obstructief) CMP
= autosomaal dominant
= diastolische dysfunctie LV –> behoud LV preload door adequate veneuze retour en traag hartritme –> vermijd hyopvolemie, vasodilatatie en tachycardie
presenteert met sudden death, congestief hartfalen of aritmie
hypertrofische (obstructief of niet-obstructief) CMP en zws
1ste trim: daling in perifere weerstand is schadelijk, terwijl toename in circulerend volume gunstig is. Het evenwicht tussen die 2 bepaalt de conditie van de pt.
later in zws: aortacavale compressie veroorzaakt verminderde veneuze return –> verminderde cardiac output
bevalling: TC (pijn, inspanning, stress) –> detoriatie van hartfunctie
BB verder zetten in zws
wat gedilateerde CMP
(zws, infectie, neuromusculair, immunologisch, hematologisch, toxisch (chemo/alcohol))
incidentie peripartum CMP
1/1500 tot 4000 levendgeboortes
timing peripartum CMP
1 maand voor partus tot 5 maanden postpartum
RF: oudere maternale lft, grotere pariteit, zwarte ras, meerlingzwangerschap, HT
extra uitlokkende fct voor decompensatie voor peripartum CMP
beta-agonist als tocolyse, steroiden voor longmaturatie, vochtbolus of synto-infuus
kliniek peripartum CMP
congestief HF, aritmie, embolie (25-40%), ischemisch CVA (5%)
behandeling peripartum CMP
- zoutrestrictie, overvulling vermijden
- diuretica (om longoedeem te behandelen)
- vasodilatatie (nitraten, hydralazine, amlodipine) om afterload te verminderen bij ventrikeldysfunctie
- thrombose risico (25-40%)!! Therapeutisch anticoaguleren
- postpartaal ACE-I
prognose peripartum cardiomyopathie
50-60% herstelt binnen de 6 md
recidief risico in volgende zws is 85% met maternale mortaliteit van 20%
prenatale opvolging hartziekten
multidisciplinaire begeleiding
TOP bespreken bij zws < 12 weken en ernstig maternaal mortaliteitsrisico
inspanningen beperken
steunkousen
maximaal vermijden van compromitterende fct:
- rigoureuze behandeling bij elke infectie
- vermijden van anemie
- tandverzorging (!endocardtitis profylaxis)
- kunstkleppen; anticoagulatie (!coumarines –> heparine + asaflow)
- opsporen en behandelen van hypertensie, aritmie, hyperthyroidie
foetaal: extra aandacht voor groei, vroeggeboorte en congenitale afwijkingen
prenatale opvolging hartziekten
vroege detectie van tekenen van hartdecompensatie: klinisch, echo, biochemisch
periode van grootste risico op cardiav events:
- 24-28 weken
- delivery
- onmiddelijk postpartum
klachten die kunnen wijzen op HF:
- tekenen van aritmie: palpitaties, presyncope en syncope
- dyspnee, orthopnee, hemoptoe, nachtelijke dyspnee
- vermoeidheid, verminderd inspanningscapaciteit
- malleolair oedeem, hepatomegalie
- lage polsdruk
- thoracale pijn bij inspanning of emotie
- cyanose
- verhoogde centraal veneuze druk (v jugularis)
- pathollogisch hartgeruizen
arbeid en bevalling bij hartziekten
zo gemakkelijk en stressloos mogelijk
vaginaal meestal mogelijk, keizersnede voor:
- aorta dissectie
- marfan syndroom met gedilateerde aortaboog
- hemodynamisch instabiliteit, in het bijzonder bij ernstige AS
- obstetrische indicaties
! positie: laterale lift of halfzittend, geen lithotomie
intensieve monitoring van moeder (!aritmieën) continue monitoring vd foetus
goede analgesie: epidurale (cave hypotensie)
tweede fase vd arbeid verkorten: assistentie dmv ventouse/forceps
derde fase:
- autotransfusie
- atonie
- hypotensie - tachydardie
- oxytocine (traag hypotensie)
- geen methergine (vasoconstrictie, hypertensie)
(endocarditis profylasxis overwegen)
bij anticoagulatie gebruik partus timen (CSE, bloedingscomplicaties)
postnataal hartziekten
eerste 24-78 uren: intensieve monitoring gezien de belangrijke volumeshiften
bespreking van anticonceptie
wat astma
reversibele luchtwegobstructie uitgelokt door:
- immunologische fct
- infectie
- emotie
prevalentie astma tijdens zws
0.1-2%, vnl atopische constitutie