ZO. 2 overgewicht en obesitas Flashcards
waaraan valt overgewicht te wijten?
- Minder beweging en ongezonder eten (calorierijk)
- Stijgende welvaart: overvloed aan eten, eten relatief goedkoop
- Meer ongezond eten beschikbaar in supermarkten, kantines en dergelijkijk
- Sedentary lifestyle: technische ontwikkelingen (veel is geautomatiseerd), computerspelletjes en de TV
- Reclames over ongezonde voeding en frisdranken
- Door de evolutie heeft het fenotype overleefd dat van vet houdt en energiezuinig is. De mens is van nature beter beschermd tegen gewichtsafname dan tegen gewichtstoename
- Mensen roken minder, waardoor er een vertraagd metabolisme is en mensen meer gaan eten
biologische, psychologische en sociale factoren zorgen voor gewichtstoename. leg dit uit?
- Biologische factoren: Medicijngebruik dat voor gewichtstoename of toename van eetlust zorgt, comorbiditeit (bv. Ziekte van cushing, hypothyreiodie) en genetische aanleg (bv. Traag metabolisme)
- Psychische factoren: psychische klachten die de motivatie voor een gezonde leefstijl verminderen, emotioneel eten, eetbuien (zonder compensatie), toegeven aan impuls van trek in eten en te streng lijnen waardoor niet vol te houden.
- Sociale factoren: cultuur: zonder eten is het niet gezellig etc, ongezonde eetgewoonten binnen het gezin, overvloedig aanbod van ongezonde voeding en weinig kennis van gezonde leefstijl
wat zijn lichamelijke gevolgen van obesitas?
diabetes mellitus, gewrichtsproblemen, hoge bloeddruk, verstoorde hormoonhuishouding, hart- en vaatziekten, slaapapneu, seksuele difuctie, verminderde vruchtbaarheid, sommige vormen van kanker en meer kans op complicaties:
- vaker ziek
- verminderde levensverwachting
- verminderde kwaliteit van leven
- slechtere conditie
wat zijn psychosociale gevolgen van obesitas?
stigmatiseren en discrimineren van obese personen (uitlachen en pesten), een negatief zelfbeeld, minder zelfvertrouwen, gevoelens van schaamte, minderwaardigheid en eenzaamheid, lager geschoold zijn, minder gemakkelijk werk vinden en een lager salaris ontvangen
- Vaker vrijgezel
- Minder vriendschappen
- Meer kans op arbeidsongeschiktheid
- Meer werkverzuim
wat zijn maatschappelijke gevolgen van obesitas?
hoge zorgkosten, hoge maatschappelijke kosten (bv door vroegtijdig uittreden bij een werkproces) en het solidariteitsprincipe komt in het gedrang: gezonde mensen moeten langer doorwerken om de hoge kosten op te kunnen brengen.
bij de anamnese van overgewicht moet je uitvragen?
- Gewichtsbeloop: bv op welke leeftijd is het overgewicht begonnen?
- Voeding en eetgedrag: bv waar bestaat het ontbijt, lunch en avondeten uit?
- Lichamelijke activiteit: bv wat is uw dagelijkse bewegingspatroon?
- Gezin van herkomst: bv hoe werd/wordt er thuis gegeten?
- Medicatie gebruik: bv slikt u medicijnen?
- Kwaliteit van leven: bv hoe is uw stemming? Somberheid en angst?
- Sociaal functioneren: bv heeft u een sociaal netwerk?
- Relaties en seksualiteit: bv hoe is uw seksuele leven?
- Familie: bv komt er overgewicht in de familie voor?
- Life events: bv bent u wel eens gepest met uw overgewicht?
Als het gaat om behandeling van obesitas, is het bereiken van een normaal gewicht vaak geen haalbaar doel. Gewichtsvermindering van 5-10% geeft echter al aanzienlijke gezondheidswinst. Hoe ernstiger de obesitas, hoe intensiever de begeleiding dient te zijn.
hoe ziet de behandeling eruit?
- Behandeling gericht op leefstijlverandering
- Bij emotionele eters: eerst emotieregulatie therapie en daarna leefstijlverandering
- Leefstijlverandering mislukt + BMI > 40 = bariatrische chirurgie: maagband of gastric bypass
Hierbij is het gewichtsverlies vaak groot net als de kans op complicaties
wat is cognitieve gedragstherapie?
omvat technieken die ingezet kunnen worden om ingesleten, disfunctionele gedragspatronen te veranderen door onder andere lang bestaande vertekende gedachtepatronen, die daaraan ten grondslag liggen, te veranderen.
