Zenuwstelsel Flashcards
Leg de opbouw van het zenuwstelsel zo gedetailleerd mogelijk uit
Het zenuwstelsel is onderverdeeld in het centraal zenuwstelsel (CZS) en het perifeer zenuwstelsel (PZS). Het CZS omvat de hersenen en het ruggenmerg, het PZS zijn alle zenuwen die vertrekken van het CZS naar de periferie.
Het PSZ wordt verder onderverdeeld in het somatische zenuwstelsel dat verantwoordelijk is voor de willekeurige spierbewegingen en het autonoom zenuwstelsel dat instaat voor alle onwillekeurige functies zoals ademhaling, hartritme, spijsvertering etc…
Het autonoom zenuwstelsel is ten slotte onderverdeeld in het PARASYMPATISCH zenuwstelsel en het sympathische zenuwstelsel. Het PARASYMPATISCH zenuwstelsel is verantwoordelijk voor rest & digest, terwijl sympatisch zenuwstelsel verantwoordelijk is voor fight or flight reactie.
Welke functionele cellen zijn actief in het zenuwstelsel?
Neuronen of zenuwcellen
Wat is de functie van neuronen?
Ze produceren neurotransmitters die verantwoordelijk zijn voor de transmissie van een signaal in de synaps naar een ander neuron.
Hoe is een neuron opgebouwd?
Het bestaat uit een cellichaam (soma) dat de nucleus bevat. Op dit soma kunnen er dendrieten aanwezig zijn. Verder is er ook nog een axon aanwezig dat eventueel gemyeliniseerd kan zijn. Op het uiteinde van een axon, bevindt zich het axonuiteinde die vesikels bevatten.
Wat is de functie van de vesikels thv het axonuiteinde?
Opslag van de neurotransmitter en bescherming van de NT tegen afbraak
Geef enkele voorbeelden van neurotransmitters
Acetylcholine, glutamaat, GABA, noradrenaline, serotonine, dopamine
Wat is het grote verschil tussen somatische zenuwstelsel en autonoom zenuwstelsel op cellulair niveau?
Somatisch zenuwstelsel is een 1 neuronsysteem: het bestaat uit 1 enkel neuron dat via de vrijstelling van een NT een signaal zal doorgeven aan de skeletspieren.
Autonoomzenuwstelsel is een 2 neuronsysteem: het bevat een preganglionair en een postganglionair neuron.
Hoe noemt de plaats waar de neurotransmitter vrijgegeven wordt?
De synaps
Hoe is het somatisch neuronsysteem opgebouwd?
Het bestaat uit een CHOLINERG neuron dat ACETYLCHOLINE zal vrijstellen. Dit zal binden op NICOTINERECEPTOREN die zich bevinden op de skeletspieren en op die manier zorgen voor een spiercontractie.
Hoe is het PARASYMPATISCH zenuwstelsel opgebouwd?
Het bestaat uit een lang preganglionair neuron en een kort postganglionair neuron.
Preganglionair CHOLINERG neuron dat ACH zal vrijstellen dat bindt op de NIC receptoren die zich bevinden op het postganglionaire neuron.
Het postganglionaire neuron is een CHOLINERG neuron dat ACH zal vrijstellen en dat zal binden op MUSCARINE receptoren die zich bevinden op de effectorganen.
Hoe is het sympathisch zenuwstelsel opgebouwd?
Het is een kort preganglionair neuron en een lang postganglionair neuron.
Het preganglionair neuron is CHOLINERG dat ACH zal vrijstellen en dat zal binden op de NIC receptor van het postganglionair neuron.
Het postganglionair neuron is een ADRENERG neuron dat NOR zal vrijstellen dat dan zal binden op ADRENERGE receptoren die zich bevinden op de effectorganen.
Welk orgaan is ook sympatisch bezenuwd? Leg uit
Het bijniermerg zal via een CHOLINERG neuron bezenuwd worden: dit zal ACH vrijstellen in de synaps en het zal binden op NIC die zich bevinden op het bijniermerg.
Dit zorgt voor productie van ADRENALINE dat zich via de BLOEDBAAN zal verplaatsen naar effectorganen waar het ook zal binden op ADRENERGE receptoren.
Welke receptoren vallen onder cholinerge receptoren?
Nicotinereceptoren
Muscarinereceptoren
Hoeveel types muscarinereceptoren zijn er?
5 - van M1 tot M5
Welke receptoren vallen onder de adrenerge receptoren?
Alfa 1, alfa 2
Beta 1 en beta 2
Welk type receptor is een nicotinereceptor? Leg uit
Het is een ionotrope receptor: dit wil zeggen dat de receptor gekoppeld is aan een ionenkanaal, nl. een Na-kanaal.
Stimulatie van de nicotinereceptor zal zorgen voor een conformationele verandering van de subeenheden van de nicotinereceptor waardoor het ionenkanaal zal openen.
Er zal influx zijn van Na in de cel en efflux van K uit de cel. Op die manier ontstaat er een depolarisatie.
Welk type receptor is een muscarine receptor? Leg uit
Het is een metabotrope receptor, dus een G-proteine gekoppelde receptor (GPCR).
Wat is het verschil tussen de verschillende types muscarinereceptoren? Leg het verschil volledig uit
Het werkingsmechanisme:
De M1-M3 en M5 receptoren zijn gekoppeld aan een Gq-proteine. Binding aan deze receptoren zorgt voor een stimulatie van het FOSFOLIPASE C. Dit enzym zal ervoor zorgen dat het PIP2 omgezet zal worden tot IP3 en DAG. Uiteindelijk zien we een positief inotroop effect.
M2-M4 receptoren zijn gekoppeld aan een Gi-proteine. Binding aan deze receptoren zorgt voor een inhibitie van het ADENYLAATCYCLASE. Hierdoor zal de concentratie van cAMP dalen en zien we een negatief inotroop effect.
Hoe is de nicotinereceptor opgebouwd?
Het is een transmembranaire receptor dat bestaat uit 5 subeenheden (proteinen): a, beta, gamma, delta, eta.
Het heeft een gemiddelde diameter van 6,5 nm.
—> OPM: afhankelijk van de plaats in het lichaam waar de receptor voorkomt, zal de samenstelling verschillen en dus ook de affiniteit voor bepaalde liganden.
Waar bevindt zich meestal de bindingsplaats van acetylcholine op de nicotinereceptor?
Thv een alfa subeenheid met zijn grensvlak met een andere subeenheid.
Bespreek de synthese en het neurotransmissieproces van acetylcholine.
Acetylcholine wordt gesynthetiseerd uit choline en acetylCoA. Het choline zal via actief transport in de cel opgenomen worden terwijl acetylCoA een product is uit de Krebscyclus die zich bevindt in de mitochondrien. Choline en acetylCoA zullen via het cholinetransferase omgezet worden tot acetylcholine die dan opgestapeld zal worden in vesikels.
Onder invloed van een actiepotentiaal zal er calciuminflux zijn dat ervoor zorgt dat de presynaptische vesikels versmelten met de membraan. Op die manier komt ACH vrij in de synaps.
In deze synaps kan het binden met postsynaptische cholinerge receptoren, een nicotinereceptor of een muscarinereceptor, en op deze manier een effect uitlokken.
In de synaps kan het ook afgebroken worden onder invloed van acetylcholinesterasen: ACH wordt afgebroken tot choline en azijnzuur. Het choline kan opnieuw presynaptisch opgenomen worden.
Wat is een nadeel aan neurotransmitters?
Het zijn moleculen die gevoelig zijn voor afbraak dus ze hebben een kort halfleven. Ze zijn dus niet geschikt als geneesmiddel, er moeten regiedere analogen gesynthetiseerd worden (= agonisten).
Wat is een voordeel van neurotransmitters?
Het zijn flexibele moleculen waarbij er over de verschillende verbindingen geroteerd kan worden.
Op deze manier ontstaat er verschillende conformaties.
Wat is de meest gunstige conformatie van acetylcholine? Definieer de torsiehoeken:
TRANS-GAUCHE conformatie: de torsie 2 hoek is 60° waardoor de positief geladen stikstof en de carbonyl interacties met elkaar kunnen aangaan.
Torsie 3 hoek is 190° waarbij de 2 grooste substituenten het verst uit elkaar staan.