Zagadnienia pt 3 Flashcards

1
Q

Dowody odrębności neuronów (odbarwianie, mierzenie odruchów, eksperyment z sercami żaby)

A
  1. Badania mikroskopowe nad neuronami (odbarwienie)
  2. Mniejsza szybkość przewodzenia w neuronach (mierzenie odruchów)
  3. Eksperyment z sercem żaby (przekazywanie informacji w sposób chemiczny)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Różnice między sumowaniem czasowym a sumowaniem przestrzennym

A

Sumowanie czasowe
• Dodawanie ładunków narastających w czasie wpływających do komórki nerwowej
• W jednej synapsie mogą być generowane w krótkich odstępach czasowych EPSP (i wywołać potencjał czynnościowy, dużą depolaryzację) lub IPSP (i zapobiec potencjałowi czynnościowemu, wywołując małą hiperpolaryzację)

Sumowanie przestrzenne
• Dodawanie ładunków wpływających do komórki przez wszystkie aktywne synapsy • Integrowanie informacji dochodzących ze wszystkich źródeł
• Sumujące się EPSP mogą wywołać potencjał czynnościowy, a sumujące się IPSP mogą zahamować powstanie potencjału czynnościowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Dowody o istnieniu sumowania czasowego i sumowania przestrzennego

A

Obserwacje Sherringtona:
• pojedyncze kłucie niewielkie (EPSP) nie wywoływało potencjału czynnościowego
• powtarzane szybko niewielkie pojedyncze kłucie (sumowanie czasowe EPSP) wywoływało potencjał czynnościowy (reakcję kurczenia łapy)
• niewielkie kłucie jednoczesne z wielu miejsc (sumowanie przestrzenne EPSP) wywoływało potencjał czynnościowy (reakcję kurczenia łapy)

Doświadczenie Loewi’ego
• Umieścił w oddzielnych pojemnikach dwa serca
• Pojemniki te połączył, aby zapewnić swobodny przepływ płynu fizjologicznego
• Drażnił elektrycznie nerw błędny jednego serca, co powodowało spowolnienie skurczów tego serca
• Z pewnym opóźnieniem spowolnienie występowało również w drugim sercu
• Wniosek: istnieje przekazywanie chemiczne informacji w nerwach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Definicja receptorów neuronu

A
  • białka znajdujące się w błonie komórki nerwowej i wystające na zewnątrz- komórki
  • są zdolne do bardzo selektywnego (typ neuroprzekaźnika) i swoistego (typ receptora)
    łączenia się z określonymi substancjami sygnałowymi
  • połączenie substancji sygnałowej (liganda) z receptorem -> zmiana konformacji ( struktury przestrzennej) białka receptorowego -> przekazanie inf do wnętrza komórki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Różnice między receptorami jonotropowymi a receptorami metabotropowymi

A

Kluczową różnicą między receptorami jonotropowymi i metabotropowymi jest rodzaj liganda, który wiąże się z każdym receptorem.
Ligandy jonowe wiążą się z receptorami jonotropowymi, podczas gdy ligandy niejonowe wiążą się z receptorami metabotropowymi. Po związaniu receptory metabotropowe inicjują reakcję kaskadową lub mechanizm transdukcji sygnału.

Ale receptory jonotropowe otworzą kanał bramkowany jonami. Jest to więc kolejna różnica między receptorami jonotropowymi i metabotropowymi.

Ze względu na te efekty, trwałość i zakres działania różnią się również między receptorami jonotropowymi i metabotropowymi.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Receptory ze względu na lokalizację

A

Receptory postsynaptyczne:
• regulują działanie błony postsynaptycznej

Receptory presynaptyczne:
• regulują działanie błony presynaptycznej
• autoreceptory = receptory swoiste dla neuroprzekaźnika uwalnianego przez zakończenie nerwowe
• heteroreceptory = receptory innych neuroprzekaźników

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Definicja egzocytozy i mechanizm

A

Proces uwalniania neuroprzekaźnika z zakończenia neuronu do przestrzeni synaptycznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Etapy neurotransmisji

A
  • Potencjał czynnościowy dociera do zakończenia nerwowego i wywołuje depolaryzację błony presynaptycznej i wniknięcie jonów Ca2+ ze szczeliny synaptycznej do cytoplazmy zakończenia neuronowego
  • Uruchomiony zostaje wtedy mechanizm prowadzący do fuzji pęcherzyków synaptycznych, które zawierają neuroprzekaźnik
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Różnice miedzy neuroprzekaźnikami pierwotnymi a neuroprzekaźnikami wtórnymi

A

Neuroprzekaźniki pierwotne

  • Przekaźniki pierwszego rzędu
  • Są uwalniane do synapsy
  • Przekazują informacje tylko miejscowo (neuronowi postsynaptycznemu)

Neuroprzekaźniki wtórne

  • Przekaźniki drugiego rzędu
  • Są uwalniane w komórce nerwowej
  • Mogą przekazywać informację w całej komórce
  • Może otwierać lub zamykać kanały jonowe w błonie kom, lub aktywować fragment chromosomu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Pogląd Dale’a i jego modyfikacje

A
  • Jeden neuron wytwarza tylko jeden rodzaj neuroprzekaźnika

* Modyfikacja: jeden neuroprzekaźnik jest uwalniany na wszystkich zakończeniach synaptycznych tego neuronu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Różnice między agonistą a antagonistą

A

Agonista (wzmacniacz) to substancja aktywująca receptor.

Antagonista (bloker) substancja blokująca receptor.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

WYCHWYT ZWROTNY-

A

-Proces wychwytu przez neuron presynaptyczny neuroprzekaźników (nierozkładalnych) za szczeliny synaptycznej przez specjalne białka błonowe tzw.transportery

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Różnice między hamowaniem presynaptycznym a hamowaniem postsynaptycznym

A

PRE
Jest to zablokowanie dopływu impulsów do synapsy

POST
Jest to zmniejszenie pobudliwości neuronu, przez co staje się on mniej wrażliwy na pobudzenie przekazywane od innych neuronów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Dwa podziały neuroprzekaźników

A

Neuroprzekaźniki pierwotne:
• przekaźniki pierwszego rzędu
• są uwalniane do synapsy
• przekazują informację tylko miejscowo

Neuroprzekaźniki wtórne:
• przekaźniki drugiego rzędu
• są uwalniane w komórce nerwowej
• mogą przekazywać informację w całej komórce

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Główne układy neuroprzekaźnikowe mózgu

A
  • Układ noradrenergiczny = główny układ regulacji aktywności mózgu (jądro miejsca sinawego)
  • Układ serotoninergiczny = układ regulacji nastroju (jądra szwu)
  • Układ dopaminergiczny = układ nagrody (istota czarna)
  • Układ glutaminergiczny = główny układ pobudzający (różne obszary oun)
  • Układ gabaergiczny = główny układ hamujący (różne obszary oun)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Różnice między rozwojem filogenetycznym a rozwojem ontogenetycznym

A

Rozwój filogenetyczny (międzygatunkowy):
• porównanie budowy i czynności układu nerwowego u zwierząt na różnych szczeblach ewolucji
• możliwość badania prostszych organizmów i przenoszenia wiedzy na organizmy bardziej złożone

Rozwój ontogenetyczny (wewnątrzgatunkowy):
• badanie powstawania komórek nerwowych w życiu zarodkowym, rozwój mózgu i rdzenia kręgowego w życiu płodowym aż do urodzenia, a następnie kształtowanie się funkcji mózgu w okresie dojrzewania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Proliferacja:

A
  • powstawanie nowych neuronów

* schemat: komórki macierzyste → prymitywne neurony→ właściwe neurony

18
Q

Migracja:

A

• przemieszczanie się neuronów w kierunku swoich punktów docelowych: promieniście lub/i obwodowo

19
Q

Różnicowanie:

A
  • wytwarzanie aksonu (wcześniej) i dendrytów (później)

* neurony zmieniają się w zależności od otoczenia tzn. różne miejsca układu nerwowego = inna budowa

20
Q

Mielinizacja:

A
  • powstawanie osłonek mielinowych przez komórki glejowe = trwa wiele lat
  • mielina ma wpływ na szybkość przewodzenia impulsów nerwowych
  • schemat: rdzeń kręgowy → tyłomózgowie→ śródmózgowie → przodomózgowie
21
Q

Synaptogeneza:

A
  • powstawanie synaps

* proces trwa przez całe życie, ważne jest odpowiednie środowisko chemiczne w układzie nerwowym

22
Q

Eksperyment Sperry’ego na traszkach (odnajdywanie drogi przez neurony)

A

Schemat eksperymentu Sperry’ego na traszkach (odnajdywanie drogi przez neurony)
Po przecięciu nerwu wzrokowego i obróceniu oka aksony nerwu wzrokowego odrastają w kierunku struktur unerwianych poprzednio, a nie do lokalizacji odpowiadających obecnemu ustawieniu oka = ważne substancje chemiczne (gradient chemiczny)

23
Q

Rozrost neuronów

A

Rozrost neuronów
• Schemat działania substancji: neurony mają białka na aksonach → białka te są przyciągane przez jedne substancje i odpychane przez inne substancje → akson podąża tak przyciąganą substancją do tzw. „punktu pośredniego” → następnie staje się niewrażliwy na tą substancję i podąża za inną → ostatecznie dociera do tzw. „punktu docelowego” → ostatnim etapem jest rozdzielanie aksonu na powierzchni „punktu docelowego” zgodnie z gradientem stężeń (im więcej substancji tym większe prawdopodobieństwo otrzymania wypustki)

24
Q

Współzawodnictwo

A

• Schemat: narząd docelowy wytwarza czynnik wzrostu → czynnik wzrostu łączy się z receptorem aksonu → czynnik wzrostu i receptor (kompleks) zostaje wchłonięty do aksonu → wstecznym transportem aksonalnym trafia do ciała neuronu → ciało neuronu wytwarza biała → białka te budują cytoszkielet i rozbudowują akson

25
Q

Darwinizm neuronalny

A

Darwinizm neuronalny – to koncepcja zakładająca istnienie pewnej ogólnej zasady funkcjonowania układu nerwowego, związanej z rywalizacją pomiędzy neuronami.

Darwinizm neuronalny tworzy analogię do darwinowskiej teorii ewolucji – w początkowej fazie rozwoju układu nerwowego mamy wiele neuronów i synaps, z których większość zanika.
Synapsy tworzą się w sposób przypadkowy, w procesie selekcji część z nich jest wybierana, zaś inne są odrzucane.
Pozostają najlepiej funkcjonujące aksony i ich połączenia.
Darwinizm neuronalny ma jednak zasadniczą wadę, związaną z działaniem neurotrofin, które kierują przerastaniem aksonów w sposób zaplanowany, nie można zatem mówić tu o zupełnej losowości.

26
Q

Eliminacja synaps u człowieka (przykłady)

A

Redukcja liczby aksonów w nerwie wzrokowym w czasie rozwoju

27
Q

Wpływ środowiska na rozwój neuronów (plastyczność jako podstawa, badania na szczurach, aktywność fizyczna)

A

Plastyczność układu nerwowego umożliwia zmiany adaptacyjne, które są dostosowane do specyficznej aktywności jednostki
• Badania na szczurach:
– szczury samotne w małej klatce bez zabawek = mniej rozbudowane drzewka dendrytyczne
– szczury w grupie w dużej klatce z zabawkami = bardziej rozbudowane drzewka dendrytyczne
• Aktywność fizyczna wpływa na rozwój neuronów i synaps (ważne szczególnie dla osób starszych)
• Korzystny wpływ środowiska na rozwój aksonów i dendrytów obserwuje się u wielu gatunków zwierząt

28
Q

Mechanizm rozszerzonej reprezentacji korowej

A
  • wskutek intensywnych ćwiczeń np. gry na gitarze powiększające się reprezentacje palców mogą rozciągnąć się na sąsiadujące partie kory somatosensorycznej.
  • u osób niewidomych od urodzenia wyczulony jest dotyk i słuch, bo wykorzystują korę potyliczną (normalnie odpowiedzialną za wzrok) na skutek reorganizacji mózgu
29
Q

Zalety i wady rozszerzonej reprezentacji korowej

A

Zalety:
zwiększona reprezentacja powiększa sprawność manualną, sprawia, że dane zadanie wykonujemy szybciej, dokładniej i lepiej.\

Wady :
przy nieprawidłowej reorganizacji może dojść do nakładania się reprezentujących palców na siebie. Wówczas pojawia się dystonia ograniczona dłoni (przykurcz pianisty). Taka osoba ma problem z poruszaniem jednego palca niezależnie od pozostałych

30
Q

Negatywny wpływ środowiska na rozwój neuronów (alkohol i papierosy)

A

Wpływ alkoholu na płód w ciąży:
• alkoholowy zespół płodowy (FAS)
• objawy: obniżona czujność, nadpobudliwość, opóźnienie umysłowe o różnym nasileniu, zaburzenia ruchowe, wady serca i deformacje rysów twarzy

Wpływ papierosów na płód w ciąży:
• podwyższone ryzyko zaburzeń: niska waga urodzeniowa, częste zachorowania we wczesnym okresie życia, zespół nagłej śmierci niemowlęcia (tzw. śmierć łóżeczkowa), deficyty intelektualne, ADHD, zaburzenia układu odpornościowego, ryzyko wejścia w konflikt z prawem (szczególnie synowie)
- Apoptoza neuronów

31
Q

Apoptoza neuronów

A

naturalna, biologiczna, zaprogramowana śmierć komórki, której nie towarzyszą procesy zapalne tak jak przy martwicy. Ten mechanizm jest potrzebny i wpływa korzystnie na prawidłowy rozwój, homeostazę i zapobieganie nadmiernej, szkodliwej proliferacji komórek organizmu

32
Q

Różnica w przekroju „istota szara i istota biała” w mózgu i rdzeniu kręgowym

A

istota szara zbudowana z ciał komórek nerwowych tu występuja też dendryty

istota biała-zbudowana z aksonów które łączą sie z dendrytami w istocie szarej

33
Q

Struktury i funkcje pnia mózgu

A

Struktury: wzgórze, podwzgórze, śródmózgowie, most, rdzeń przedłużony

funkcje: Pień mózgu odpowiada przede wszystkim za podtrzymywanie wszystkich czynności życiowych. To właśnie tutaj znajduje się ośrodek oddychania, termoregulacji, regulujący pracę serca i kończyn, regulujący ciśnienie tętnicze krwi i metabolizm. Ponadto do pnia mózgu należy przysadka mózgowa, która nie tylko koordynuje funkcje życiowe, ale i syntezuje liczne hormony czy neurotransmitery. W pniu mózgu znajdują się ośrodki odruchowe wzroku, słuchu i dotyku.

To właśnie uszkodzenia pnia mózgu powoduje śpiączkę czy zaburzenia trybu sen-czuwanie. Struktury te są niezwykle ważne już od momentu urodzenia, ponieważ odpowiadają za ssanie, połykanie, kichanie, pocenie się czy mruganie, czyli wszystkie czynności umożliwiające przetrwanie najpierw w życiu niemowlęcym, a później w dorosłym.
Podsumowując, wszystkie czynności, które człowiek wykonuje (w dużej mierze podświadome), mające na celu utrzymać go przy życiu, podlegają kontroli pnia mózgu. Dzięki niemu możliwe jest życie. Uszkodzenia pnia mózgu mogą powodować zgon.

34
Q

Struktury i funkcje międzymózgowia

A

Międzymózgowie to zlokalizowana pod półkulami mózgu część mózgowia. Element ten pełni wiele ważnych funkcji, zajmuje się bowiem m.in. regulowaniem czynności popędowych, utrzymywaniem stałej temperatury ciała czy przesyłaniem impulsów nerwowych do kory mózgu

  • Wzgórze = stacja przekaźnikowa
  • Nadwzgórze = szyszynka (melatonina), funkcja rozpoznawania rytmów fizjologicznych
  • Zawzgórze = ciało kolankowate boczne (droga wzrokowa), ciało kolankowate przyśrodkowe (droga słuchowa)
  • Podwzgórze = regulacja emocji, snu, temperatury ciała, głodu i pragnienia
  • Niskowzgórze = różnicowanie jakości impulsów nerwowych i balansowanie kończyn
35
Q

Struktury i funkcje śródmózgowia

A

Funkcje śródmózgowia
Śródmózgowie jest ośrodkiem wzrokowym, a u niższych kręgowców (ryby, płazy) jest także ośrodkiem integracji bodźców zmysłowych. U ssaków jest tylko ośrodkiem odruchowym zmysłów wzroku i słuchu.
• Pokrywa = wzgórki górne (droga wzrokowa; ruchy oczu i odruchy) i dolne (droga słuchowa)
• Nakrywka
• Konary mózgu
• Istota szara

36
Q

Struktury i funkcje tyłomózgowia

A

Ośrodki w tyłomózgowiu odpowiadają m.in. za regulację oddychania, trawienia i snu. Warunkują także zachowanie koordynacji ruchowej.
• Móżdżek = półkule (istota szara) i robak (istota biała), ma liczne połączenia z innymi regionami mózgu
• Most = twór siatkowaty: powstaje tu tonus (napięcie) inaczej stan czuwania (pobudzenie organizmu)

37
Q

struktury i funkcje układu limbicznego

A

Do jego funkcji należy przede wszystkim regulowanie zachowań związanych z emocjami oraz niektórych stanów emocjonalnych, na przykład uczucia strachu, zadowolenia, przyjemności, euforii, uniesienia.
• Formacja hipokampa = część układu związanego z pamięcią
• Zakręt obręczy = część układu kontroli hamowania poznawczego
• Hak = część systemu węchowego
• Wzgórze = stacja przekaźnikowa
• Sklepienie = główna droga kojarzeniowa
• Ciało migdałowate = strach, lęk
• Droga wzgórzowo-suteczkowa = przekazywanie informacji

38
Q

Zwoje podstawy i funkcje

A

jądra podstawy biorą udział w kontroli zarówno ruchu, jak i funkcji poznawczych, emocji czy też motywacji.
Jądra położone poniżej przedniej części kory mózgowej:
• skorupa
• gałka blada
• jądro ogoniaste
• ciało migdałowate

39
Q

Kresomózgowie (charakterystyka, położenie płatów kory mózgowej, warstwy i kolumny)

A

część mózgowia obejmująca półkule mózgu, spoidła mózgu (w tym ciało modzelowate), blaszkę krańcową, jądra podstawne oraz węchomózgowie. Kresomózgowie nadzoruje większość czynności fizycznych i umysłowych. Różne obszary kresomózgowia są odpowiedzialne za rozmaite reakcje świadome

40
Q

Trzy rodzaje połączeń mózgowych

A

Włókna kojarzeniowe (asocjacyjne):
• wewnątrzpółkulowe
• łączą obszary bliskie lub dalekie
Włókna międzypółkulowe (spoidłowe):
• łączą struktury homologiczne (równoważne) w obu półkulach
Włókna projekcyjne (rzutowe):
• przewodzą impulsy od kory do struktur podkorowych i na odwrót