Układ dokrewny i system jego regulacji Flashcards
Homeostaza
• dążenie organizmów do utrzymania swoich procesów życiowych na
optymalnym poziomie
homeostaza wewnątrzustrojowa
• tendencja organizmów wielokomórkowych do utrzymania stałości swego środowiska
wewnętrznego
części składowe: stały odczyn chemiczny (pH), stałe stężenie osmotyczne płynów ustrojowych, stężenie glukozy we krwi, stabilna temperatura ciała u stałocieplnych,
wąski zakres wahań objętości krwi
Mechanizm regulacji homeostazy
- Warunki utrzymania homeostazy:
- istnienie mechanizmów wykrywających odchylenia od stanu optymalnego,
- uruchomienie reakcji homeostatycznych wyrównujących powstałe odchylenia,
- przerwanie reakcji homeostatycznych w momencie usunięcia odchylenia.
Hormony-
• Związki chemiczne wytwarzane i wydzielane przez wyspecjalizowane komórki i gruczoły, wywierające wpływ na komórki docelowe, posiadające receptory swoiste dla danego hormonu.
Hormony są chemicznymi przekaźnikami w ustroju
3 Mechanizmy działania hormonów
• Endokrynne
np. renina
• Parakrynne
np. somatostatyna
• Autokrynne
np. interleukina-1
ujemne sprzężenie zwrotne.
hamulec
• Wydzielany hormon działa zwrotnie, najczęściej hamująco, na wydzielanie hormonu tropowego
dodatnie sprzężenie zwrotne.
stim
Wydzielany hormon działa zwrotnie, stymulująco, na wydzielanie hormonu tropowego
Rytmy wydzielania hormonów ( 4 rytmy)
- Ciągły
- Pulsacyjny
- Dobowy
- Infradobowy
Hormony lipofilne
(steroidy, hormony tarczycy) łatwo przenikają przez błony receptory jądrowe i cytoplazmatyczne
Hormony hydrofilne .
nie lubia
(peptydowe, białkowe, katecholaminy) nie mogą przejść przez barierę lipidową błony komórkowej, działają więc przez swoiste receptory znajdujące się w błonie
Rola podwzgórza
W podwzgórzu znajdują się detektory wykrywające:
- stężenie składników pokarmowych we krwi,
- temperaturę krwi,
- stężenie osmotyczne osocza.
• Podwzgórze STERUJE WYDZIELANIEM wielu hormonów i czynnością układu
wegetatywnego. Integruje wszystkie informacje napływające z narządów
zmysłów.
Przysadka mózgowa
- Podstawowa funkcja: utrzymanie homeostazy wewnątrzustrojowej.
- Budowa: 2 płaty - przedni (zbudowany z tkanki nabłonkowej, gruczołowy) i tylni (zbudowany z tkanki nerwowej, nerwowy). Rozdziela je płat pośredni.
- Czynność przysadki jest regulowana przez podwzgórze.
- Hormony wydzielane przez przysadkę bezpośrednio lub za pośrednictwem hormonów innych gruczołów wydzielania wewnętrznego wpływają na funkcjonowanie komórek narządów
Tarczyca
tyroksyna, trijodotyronina
- Zwiększenie zużycia tlenu
- Zwiększenie wytwarzania ciepła
- Wpływ na metabolizm białek
- Wpływ na metabolizm węglowodanów
- Wpływ na metabolizm tłuszczów
- Wpływ na układ krążenia
- Wpływ na układ nerwowy
- Wpływ na wzrost
- Wpływ na układ kostny
- Wpływ na gruczoły wydzielania wewnętrznego
nadnercza
Część korowa: • Mineralokortykosteroidy (aldosteron):
• zwiększenie resorpcji jonów sodu w kanalikach nerkowych zatrzymanie wody
- zwiększenie objętości osocza krwi
• Zwiększenie wrażliwości mięśniówki tętniczek na czynniki obkurczające
nadnercza
Część korowa: • Mineralokortykosteroidy (aldosteron):
• zwiększenie resorpcji jonów sodu w kanalikach nerkowych zatrzymanie wody
- zwiększenie objętości osocza krwi
• Zwiększenie wrażliwości mięśniówki tętniczek na czynniki obkurczające
