wykład 4 prezentacja Flashcards
Jakie zasoby można wyróżnić?
a) zewnętrzne - pochodzące ze środowiska otaczającego jednostkę
b) wewnętrzne - stanowiące indywidualne właściwości jednostki.
Opisz zasoby indywidualne
Są to czynniki fizyczne, biologiczne, społeczne i psychologiczne, które:
▪ wpływają na percepcję i ocenę sytuacji,
▪ można wykorzystać w procesie radzenia sobie,
▪ stanowią przeciwwagę lub środek zmieniający proces doświadczania stresu.
Czym jest wsparcie społeczne?
Wsparcie społeczne to rodzaj interakcji społecznej, którą rozpatrujemy jako:
- powiązania jednostki z otoczeniem, mające na celu pomoc w sytuacjach trudnych
- trwałą tendencję człowieka do spostrzegania pomocy innych i korzystania z niej
Dzięki jakim procesom możliwa jest ochraniająca rola wsparcia społecznego?
emocjonalnym - redukują lęk, motywują do działania, podnoszą samoocenę i dostarczają poczucia ważności
poznawczym - głównie poprzez zmianę znaczenia stresującej sytuacji, czyniąc ją mniej zagrażającą lub przez nadanie sensu przeżywanym problemom
Wymień zasoby wewnętrzne
optymizm
siły sygnaturowe np. mądrość, odwaga
poczucie skuteczności
asertywność
lokalizacja kontroli
samoocena
nadzieja
poczucie koherencji
inteligencja emocjonalna
Źródła poczucia koherencji
Powtarzający się wzór doświadczeń życiowych obejmujący:
1. Spójność (logiczność) powtarzalność i ciągłość wydarzeń w życiu człowieka, stabilność społeczna i kulturowa;
2. Równowaga między przeciążeniem a niedociążeniem - takie oddziaływanie środowiska, które uwzględnia możliwości podmiotu, nie jest ani zbyt silne, ani zbyt słabe; wymagania są na miarę sił i stanu organizmu i sprawiają, że człowiek doświadcza powodzenia życiowego i własnej zaradności
3. Udział w podejmowaniu decyzji - kształtuje poczucie uczestnictwa i zaangażowania oraz autonomii
Czym jest optymizm życiowy?
Odzwierciedla zgeneralizowane oczekiwania wobec przyszłości: tendencja do bycia przekonanym, że człowiek będzie generalnie doświadczał raczej dobrych rzeczy niż złych.
Wpływ optymistycznego nastawienia
Powoduje lepsze subiektywne samopoczucie w obliczu różnych stresujących wydarzeń życiowych:
- optymiści zazwyczaj wybierają aktywne strategie radzenia sobie ze stresem
- trudności traktują jako wyzwanie
- są bardziej wytrwali w swoich działaniach
- w sytuacji porażki nie załamują się (starają się wyciągnąć z niej korzyści dla własnego rozwoju)
- odnoszą większe sukcesy zawodowe
- częściej w porównaniu z pesymistami szukają wsparcia społecznego
Czym jest wyuczona bezradność?
Stan pesymizmu, który wynika z wyjaśniania negatywnych zdarzeń jako spowodowanych przez czynniki stabilne, wewnętrzne i globalne.
To stan psychiczny, w którym człowiekowi wydaje się, że żadne formy działania nie mają wpływu na to, co się zdarzy.
U jej podstaw, oprócz pesymistycznego sposobu wyjaśniania zdarzeń leży skłonność do uporczywego rozważania własnych niepowodzeń.
Najważniejsze skutki pesymistycznych przekonań:
- rezygnacja i zniechęcenie w obliczu niepowodzeń
- niekorzystny wpływ na zdrowie psychiczne: zamartwianie, irytacja, depresja, wyuczona bezradność
Czym jest optymizm funkcjonalny?
Jest związany z oczekiwaniami pozytywnych zdarzeń i wysoką oceną własnych możliwości.
Czym jest optymizm defensywny?
Obronny, wyraża się nierealistycznymi oczekiwaniami uniknięcia negatywnych zdarzeń, może być niekorzystny dla zdrowia.
Czym jest nadzieja?
Pozytywny stan motywacyjny.
Przekonanie o tym, że odniesie się sukces, przekonanie, że sukces ten zależy od własnych kompetencji
Opisz osobę z adekwatną samooceną
- odporna psychicznie - w sytuacji zagrożenia zazwyczaj potrafi je pokonać
- pewność siebie i wiara w swoje możliwości
- otwartość, ciekawość poznawcza
- motywacja do działania, gotowość do podejmowania nowych osiągnięć
- elastyczność w działaniu, adekwatność reagowania w sytuacjach problemowych, szukanie nowych rozwiązań, sięganie do dostępnych zasobów
- zaufanie do siebie -> ocena sytuacji -> dostosowanie zachowania
Opisz osobę z obniżoną samooceną
- mała odporność w sytuacjach trudnych
- brak wiary we własne możliwości, poczucie, że jest się bezwartościowym
- powściągliwość, lęk przed nowymi sytuacjami
- wycofanie, rezygnacja z wielu zadań, ograniczenie kontaktów społecznych
- sztywność w zachowaniu - blokowanie dostępu do innych potencjalnych zasobów, trzymanie się wypróbowanych strategii
- ochrona siebie -> preferowanie sytuacji bezpiecznych, o niskim stopniu ryzyka
Z czym wiąże się adekwatna samoocena?
- poczuciem i pragnieniem wewnętrznej kontroli zdarzeń
- motywacją osiągnięć i wytrwałością w działaniu
- potrzebą aprobaty społecznej
- zadowoleniem z życia
- skłonnością do częstszego przeżywania emocji pozytywnych i rzadszego negatywnych
- lepszym stanem zdrowia somatycznego
- lepszym stanem zdrowia psychicznego
- wyższym poziomem osiągnięć życiowych
Czym jest poczucie własnej skuteczności?
Określa przekonania człowieka, że w danej sytuacji jest się zdolnym osiągnąć zamierzony cel.
Wpływa na dobór strategii, długotrwałość wysiłków oraz stopień zaangażowania w proces radzenia sobie ze stresem.
Poczucie skuteczności wpływa na poczucie kontroli co obniża napięcie emocjonalne.
Im wyższe przekonania dotyczące własnej skuteczności, tym wyższe stawiane cele, tym większe zaangażowanie w podjęte zachowanie nawet w obliczu porażek.
Przekonania dotyczące własnej skuteczności muszą uwzględniać rzeczywiste możliwości człowieka.
Opisz osoby z niskim poczuciem własnej skuteczności
- działają nieefektywnie nawet w sytuacji, kiedy wiedzą jak postępować
- unikają sytuacji, które w ich ocenie przekraczają ich możliwości
- w obliczu trudności zmniejszają wysiłku lub rezygnują z realizacji celu
- tendencja do wzbudzania w sobie silnej napięcia emocjonalnego
- wykazują tendencję do wyolbrzymiania trudności, koncentracji na własnych brakach - w konsekwencji nie wykorzystują własnych możliwości
Co składa się na inteligencję emocjonalną?
- trafne spostrzeganie emocji własnych i innych osób
- ocenianie emocji
- umiejętność wyrażania emocji
- ich wzbudzanie, gdy ułatwiają poznanie, rozumienie informacji mającej znaczenie afektywne
- posługiwanie się wiedzą o emocjach
- regulowanie emocji w celu pobudzenia rozwoju i zapewnienia sobie dobrego samopoczucia
