#WS1 - H7 Flashcards
persoonlijkheid
standaardinstellingen van ons unieke patroon van motieven, emoties en percepties in combinatie met de aangeleerde schema’s die we toepassen om onszelf en onze wereld te begrijpen.
- eigenschappen die ons maken tot wie we zijn
de persoonlijkheid wordt gevormd door de gecombineerde krachten van biologische, situationele en psychische processen, die allemaal in een context van sociaal-culturele factoren en ontwikkelingsfactoren zijn ingebed
feral children
kinderen die zonder menselijk contact opgroeiden
beschrijvende persoonlijkheidstheorie
de nadruk ligt op de betrekkelijk stabiele persoonlijkheidskenmerken of karaktertrekken van een individu
procestheorieen
verklaren de persoonlijkheid in termen van de interne persoonlijkheidsprocessen [motivatie, perceptie, leren, ontwikkeling] en obv bewuste en onbewuste processen
[psychodynamische theorie, humanistische theorie, sociaal-cognitieve theorie]
welke 3 termen vallen onder het dispositionele perspectief
type
karaktertrekken
temperamenten
temperament
de biologisch bepaalde disposities die al in de vroege jeugd waarneembaar zijn en die de snelheid en intensiteit van emotionele reacties en de overheersende stemming van een individu bepalen
karaktertrekken
een meerdimensionale structuur die obv het temperament rust, maar die zich later ontwikkelt en die sterk door ervaringen en door psychologische processen in de persoon wordt beïnvloed
factoranalyse
een wiskundig instrument waarmee de onderzoeker relaties tussen of clusters van items op persoonlijkheidstests kan aantonen
NEO personality inventory
- welke zaken worden er bestudeerd?
- de stabiliteit van de persoonlijkheid gedurende het hele leven
- de relatie van persoonlijkheidskenmerken met lichamelijke gezondheid
- de relatie van persoonlijkheidskenmerken met verschillende gebeurtenissen die bepalend zijn voor het verloop van iemands leven
- selectiedoeleinden
betrouwbare test
een test die consistente uitkomsten geeft ; bv wanneer een persoon dezelfde test enkele keren doet
valide test
meet wat hij geacht wordt te meten
MBTI dimensies
introvert-extravert
denken-voelen
sensatie-intuitie
oordeel-perceptie
uitbreiding BIG FIVE
honesty-humility [eerlijkheid-integriteit]
- heeft betrekking op de mate waarin personen oprecht, rechtvaardig en bescheiden zijn en hebzucht vermijden
uitbreiding BIG FIVE
honesty-humility [eerlijkheid-integriteit]
- heeft betrekking op de mate waarin personen oprecht, rechtvaardig en bescheiden zijn en hebzucht vermijden
evaluatie theorieën over temperamenten en trekken
- het is slechte een momentopname
- onze complexe aard wordt te simpel voorgesteld
- selffulfulling prophecy; mensen die eenmaal een stempel van een bepaalde trek hebben gekregen gaan zich daarnaar gedragen
- we zijn in staat om gedrag te detecteren of te voorspellen
- nauwkeurige voorspellingen
psychodynamische persoonlijkheidstheorie
richt de aandacht op motivatie, met name op motieven vanuit het onbewuste, en op de invloed van ervaringen uit de vroege jeugd op onze geestelijke gezondheid
humanistische persoonlijkheidstheorie
legt het accent op het bewuste en op de huidige, subjectieve realiteit; op onze overtuigingen en de manier waarop we onszelf zien in relatie tot anderen
sociaal cognitieve theorie
onze persoonlijkheid wordt beïnvloed door leren, perceptie en sociale interactie
onbewuste drijfveren
eros; liefde, grapjes, creativiteit
libido; lust, werken, vrijetijdsbesteding, creatieve activiteiten, dansen, lezen
thanatos; dood, dwangmatig gokken, roekeloos rijden
parapraxis
freudiaanse verspreking
psychisch determinisme
al ons handelen wordt veroorzaakt door onbewuste energie
psychoseksuele ontwikkelingsstadia
orale fase anale fase fallische fase latentiefase genitale fase
fixatie
als een individu in een bepaalde fase van de psychoseksuele ontwikkeling blijft steken
id
het reservoir van onbewuste begeerten; het id handelt altijd impulsief en streeft naar onmiddellijke bevrediging
superego
fungeert als virtuele opvoeder in onze geest en houdt zich bezig met de naleving van de morele eisen die het individu heeft overgenomen van zijn ouders, leraren etc
ego
het bewuste, rationele gedeelte van de geest dat volgens het realiteitsprincipe werkt; het leert om de driften te beheersen en aan te passen aan de verwachtingen van anderen
ego-afweermechanismen
onderdrukking ontkenning rationalisatie reactieformatie verschuiving regressie sublimatie projectie
collectief onderbewuste
Carl Jung–
dit is een reservoir van gemeenschappelijke instinctieve herinneringen, bevolkt door eeuwenoude beelden [archetypen]
hij had ook aandacht voor de destructieve kant (schaduwkant)
Maslow -> behoeften van de mens
biologische behoeften
behoeften aan veiligheid, liefde en respect
behoefte aan zelfactualisatie
volledig functionerend persoon
een individu die een positief zelfbeeld heeft dat consistent is met de boodschappen van goedkeuring, vriendschap en liefde die hij of zij van anderen ontvangt
fenomenale veld
het belang van percepties en gevoelens
observationeel leren
BANDURA
een proces waarbij mensen nieuwe responsen aanleren door naar elkaars gedrag te kijken en de consequenties van dat gedrag waar te nemen
wederzijds / reciproque determinisme
een inzicht in de voortdurende interactie tussen gedrag, cognitie en de omgeving
locus of control
ROTTER
de manier waarop we handelen is afhankelijk van ons gevoel van persoonlijke invloed
family systems theory
de nadruk is te komen liggen op het individu dat in een sociale omgeving functioneert
impliciete persoonlijkheidstheorie
dit is je eigen verklaring van persoonlijkheid, die je vrijwel zeker baseert op een verband dat je hebt gelegd tussen het gedrag van mensen en de karaktertrekken die je aan hen hebt toegeschreven
generativiteit
volwassenen die aan iets buiten zichzelf zijn toegewijd, aan de maatschappij en aan het welzijn van toekomstige generaties
eclecticisme
als psychologen alleen onderdelen van theorieën meenemen die ze kunnen gebruiken.
controverse persoonssituatie
iemand kan in verschillende situaties en bij verschillende mensen dus verschillende persoonlijkheden laten zien
mening van Mischel
in zijn visie is gedrag een functie van de situatie, de individuele interpretatie van die situatie en de persoonlijkheid