wonen in nederland: 1 Flashcards
benedenloop
deel van een rivier of beek vanaf de middenloop tot de monding, waar het verval en de stroomsnelheid over het algemeen gering zijn en waar de sedimentatie groot is
binnendijks land
het gebied dat tegen overstromingen beschermd wordt door winterdijken
bovenloop
deel van een rivier of beek vanaf de bron of oorsprong tot de middenloop, waar het verval, de stroomsnelheid en de uitschuring (erosie) over het algemeen groot zijn
buitendijks land
het gebied tussen de rivier en de winterdijk dat niet beschermd wordt tegen overstromingen
debiet
de hoeveelheid water die op een bepaald punt door de rivier stroomt. het debiet wordt uitgedrukt in m3 per seconde; waterafvoer
delta
een gebied vlak voor de monding, waar de rivier zich vertakt in veel rivierlopen
deltawerken
waterbouwkundig project ter beveiliging van het zuidwestelijke gedeelte van nederland tegen overstromingen
dijk
kunstmatige constructie die dient om het achterliggende land tegen overstromingen te beschermen
dijkverzwaring
het breder en hoger maken van bestaande dijken
dwarsprofiel
dwarsdoorsnede van een rivier of beek op een bepaald punt
grondwateronttrekking
het oppompen van grondwater uit de diepere ondergrond
infiltratie
het in de bodem zakken van water
kanalisatie
het nemen van drie maatregelen in een rivier of beek; afsnijden van grote bochten (rechttrekken), bedijken en aanleggen van stuwen
klimaatverandering
de verandering op lange termijn van de temperatuur, de neerslag en de wind op aarde
krib
korte dwarsdam die loodrecht op de rivieroever is aangelegd
lengteprofiel
grafische weergave van de hoogteligging van de loop van een rivier of beek over een bepaald traject, bijvoorbeeld vanaf de bron tot de monding
menselijk handelen
het bewust en bedoeld ingrijpen van de mens (in dit geval in het landschap, zoals in de natuurlijke loop van rivieren en in kustgebieden)
middenloop
deel van een rivier of beek tussen de bovenloop en de benedenloop waar de helling niet zo groot is, waardoor de rivier gaat meanderen. erosie en sedimentatie zijn hier ongeveer in evenwicht
onregelmatiger neerslagregiem
toename van de schommelingen in de hoeveelheid neerslag over een jaar
ontbossing
het kappen van bossen door de mens
ontwatering
verlaging van de grondwaterafstand door het aanleggen van greppels en/of afvoerbuizen in de grond
piekafvoer
tijdelijke extra hoge waterafvoer van een rivier
polder
stuk land omgeven door dijken waarbinnen de waterstand bijvoorbeeld geregeld wordt door gemalen en stuwen
regiem
jaarlijkse schommelingen in de waterafvoer van een rivier of beek
rijkswaterstaat
overheidsdienst die het beleid uitvoert van het ministerie van infrastructuur en waterstaat op het gebied van veiligheid, leefbaarheid en bereikbaarheid in nederland
stroomgebied
het hele gebied dat afwatert op een bepaalde rivier
stroomstelsel
rivier met alle zijrivieren en vertakkingen die deel uitmaken van hetzelfde stroomgebied
stuw
beweegbare dam in een rivier of beek om de waterafvoer te beïnvloeden
temperatuurstijging
het hoger worden van de temperatuur door natuurlijke of menselijke factoren
uiterwaard
het gebied tussen de rivier/ de zomerdijk en de winterdijk
verhang
het verval per kilometer (m/km)
verhoogde piekafvoer
het sneller optreden van de piekafvoer, doordat de neerslag die valt sneller in de rivier terechtkomt dan vroeger
verstening
toename van het oppervlak aan bebouwing en infrastructuur
vertragingstijd
de tijd tussen het moment dat er in het stroomgebied neerslag valt en het moment van de grootste daardoor veroorzaakte waterafvoer van de rivier
verval
hoogteverschil tussen twee plaatsen langs een rivier of beek
waterkering
een structuur zoals een dam, dijk, duin, stormvloedkering of keermuur die (overtollig) water tegenhoudt
waterscheiding
de grens tussen twee stroomgebieden die wordt gevormd door hogere delen in het landschap
winterbed
het gebied tussen de winterdijken
zeespiegelstijging
het hoger worden van het zeeniveau
zomerbed
het gebied tussen de zomerdijken