Werkcollege 13 + 14 Relationele problemen, hechting en chronische ziekten Flashcards
Wat verstaan we onder relatieproblemen?
Problemen of moeilijkheden met de levens- of liefdespartner, Verminderde relatiekwaliteit.
Relatiekwaliteit hangt samen met mentale- en fysieke gezondheid.
Denk aan zelfwaardegevoel, veerkracht, stress, ziekten, …
Wat zijn de belangrijkste symptomen van relatieproblemen?
Het hebben van conflicten is geen probleem in een relatie. De manier waarop de herhaalde conflicten aangepakt worden kan wel een probleem veroorzaken. Denk dan aan problemen met de communicatie tussen personen.
Welke factoren beïnvloeden het ontstaan en het verloop van relatieproblemen?
Problemen met:
- Communicatie (John Gottman)
- Gehechtheid en partnerrelatie (De Waal)
Communicatie, John Gottman
- Kritiek: Ongewenste kritiek/ opmerkingen op de persoon leveren.
- Defensiviteit: defensief reageren op een bedreiging.
- Minachting: aanvallen waarbij je iemand ook een beetje beledigd.
- Stonewalling: iemand die wegloopt uit het gesprek en zich isoleert. De persoon zal hier niet meer op terug komen.
ZIE FIGUUR 15
Gehechtheid binnen de partnerrelatie, De Waal
Als het niet goed gaat met onze partner heeft dit een grote invloed op ons. In een volwassen relatie zijn we gehecht aan onze partner. Voor de meeste volwassenen is de partner het belangrijkste gehechtheidsfiguur. De partner is een bron van zekerheid en vertrouwen.
Zodra er afwijzing, verraad of emotionele onbeschikbaarheid is vanuit één van de partners –> Angst en protest.
Protest = gedrag gericht op herstel van de relatie.
Hechtingsstijlen bij volwassenen
Vermijdend –> vermijden relaties omdat ze bang zijn onafhankelijkheid in te leveren.
Dit is een autonoom iemand en zal partner minder betrekken of daar nood aan zien.
Veilig gehecht –> geen angst voor liefde.
Dit is een goede indicator van een stabiele relatie.
Angstige hechtingsstijl –> mensen hebben behoefte aan een relatie, maar die relatie is heel erg beangstigend voor hun. Zal snel jaloers zijn, speelt grotere rol dan bij gepreoccupeerd.
Zoeken naar contact en het vermijden ervan, moeilijk te reguleren emoties, partner is ook een bron van angst, …
Gepreoccupeerd –> Kan zich uiten in bevestigend gedrag, willen veel bevestiging.
Angst voor verlating partner, twijfelend, kan moeilijk afstand verdragen, …
In een relatie heb je twee hechtingsstijlen die samenkomen, dit levert een bepaalde dynamiek op.
Hoe kunnen we preventief omgaan met relatieproblemen?
Volgens Gottman: blijven babbelen
1. Vertrouwen en toewijding
2. Conflict
3. Seksualiteit
4. Plezier en avontuur
5. Geld en werk
6. Spiritualiteit en groei
7. Familie
8. Dromen
De 7 pijlers waarop een relatie gebaseerd is (Gottman).
- Weet wat de ander belangrijk vindt.
- Respecteer elkaar.
- Houd contact met elkaar.
- Weet wat de ander belangrijk vindt.
- Los problemen samen op.
- Vind de oorzaak van het probleem.
- Geef het leven samen zin.
The relationship house van Gottman.
1: Love maps: basis van de relatie: partner kennen en ontdekken.
2: Geef elkaar complimenten.
3: Doe dingen samen en wees verbonden met elkaar en leef in het moment met je partner.
4: Denk 2x na en probeer de goede bedoelingen in je partner te zien.
5: Rekening houden met de gevoelens van je partner. Dialoog aangaan en niet vermijden. Als het te moeilijk wordt toch afstand nemen.
6: Elkaar steunen in de doelen van de ander. Alles willen doen voor de partner om dit doel te bereiken.
7: Samen een band creëren aan de hand van gedeelde rituelen. Samen betekenis en zingeving geven.
Hoe kunnen we mensen begeleiden diemet relatieproblemen te maken krijgen?
- Psycho-educatie
1. Inzicht vergroten door kennis en reflectie
2. Copingvaardigheden aanleren of versterken
3. Steunbronnen - Relatie therapie
EFT (Emotionally Focused Therapy) is een model voor relatietherapie dat liefde en emoties centraal stelt.
Wat verstaan we onder chronische ziekten?
Een ziekte die een continue of repetitieve behandeling van minstens zes maanden noodzaakt (RIZIV). Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering
Langdurige ziektendie niet spontaan verdwijnenenzelden volledig genezen (Sciensano.be).
Chronische ziekten zijn de grootste oorzaak van overlijden wereldwijd.
Hoeveelheid chronische ziekten neemt toe met leeftijd.
Quality of Life (QoL) is een breed concept volgens het WHO.
Een subjectieve beoordeling van het leven van een individu in zijn persoonlijke context en volgens zijn eigen waarden, doelen en verwachtingen.
Deze beoordeling wordt door verschillende factoren beïnvloed zoals fysieke en mentale gezondheid maar ook door onder meer sociale relaties.
Verhogen van QoL, wanneer de overlevingskansen niet meer groter kunnen worden. QoL heeft te maken met de perceptie en de dingen waar mensen waarde aan hechten in het leven. Het is dus subjectief en anders voor iedereen. Het is een combinatie van mentaal, fysiek en sociaal functioneren.
WHOQOL-100=Generiek en cross-cultureel gevalideerd meetinstrument
Welke factoren beïnvloeden QoL?
- Leeftijd
- De aandoening en de interpretatie van de symptomen
- De behandeling
- Psycho-sociale factoren (emoties, copingsstijlen, context, steun, …)
Impact op sociale factoren.
- Impact op sociaal leven.
- De context en ervaren steun.
Impact sociaal leven: iemand die na een auto-ongeval plots in rolstoel terechtkomt: impact op sportactiviteiten en vriendschappen.
Al dan niet ervaren van steun van familie en vrienden.
Gevolgen van ziek zijn voor de omgeving.
Er kunnen zich mantelzorgers oproepen in de omgeving om te helpen.
Mantelzorger: zorg verlenen aan iemand in je omgeving waarmee je een goede band hebt. Puur door die band zorg je voor de persoon.
De mantelzorger zelf kan ook gevolgen ervaren:
- Emotionele en fysieke belasting/overbelasting.
- voldoening, nuttigvoelen, meer interacties, meer tijd samen, grotere empathie, vreugdevolle momenten, …
Het positieve aspect van mantelzorg is een doel hebben en zingeving krijgen.
