Week 9

Question 1

Wat zijn packyears?

Answer 1

Hoeveelheid jaren dat 1 pakje per dag gerookt is, duur is belangrijker dan hoeveelheid

Question 2

Wat gebeurt er met het relatief risico op longkanker als iemand stopt met roken?

Answer 2

Neemt af, maar blijft altijd hoger dan iemand die nooit gerookt heeft
- stoppen heeft dus op elke leeftijd zin
- hoe langer gestopt des te lager RR
- primaire preventie is belangrijk

Question 3

Hoe is de epidemiologie van longkanker?

Answer 3

• slechte overleving: hoogste mortaliteit van alle kankers
• lichte verbetering door personalized medicine en imuuntherapie
• adenocarcinoom komt vaker voor bij vrouwen, op jongere leeftijd en ook bij minder roken, daarnaast ook als niet-roken(vooral uit Zuid-Oost Azië, EGFR mutatie)
• meer longkanker omdat mensen ouder worden

Question 4

Wat zijn risicofactoren voor het krijgen van longkanker?

Answer 4

• (mee)roken verhoogd de kans op longkanker, maar niet iedereen is even gevoelig voor schade agv roken
• bij niet-rokers is er een EGFR-mutatie, trigger kan voor longkanker zorgen(radon, fijnstof, meeroken)
• asbest

Question 5

Welke klachten horen bij longkanker?

Answer 5

• luchtweg: aanhoudende hoest, hemaptoe, infectie, sputum
• hese stem: stembanden staan stil doordat de tumor in de n. Recurrens ingroeit
• passagestoornissen agv oesophaguscompressie
• pijn en dyspnoe treden pas laat op(grote reserve, long voelt geen pijn)
• hersenmetastasen geven neurlogische uitval en onverklaarde epileptische insulen

Question 6

Wat is het syndroom van Horner?

Answer 6

Eenzijdige uitval v/d sympatische grensstreng door aantasting agv een sulcus superior tumor
- anhydrosis(niet kunnen zweten)
- miosis(vernauwde pupil)
- enoftalmie(terugzakken oogbol)
- ptosis(afhangend ooglid)

Question 7

Wat is het vena cava superior syndroom?

Answer 7

Compressie door tumor/lymfeklier(ook trombose, groei in vaatwand) v/d v. cava superior waardoor stuwing
- gezwollen hals/gelaat
- dikke ogen
- collateralen op thorax
- gestuwde halsvenen
- hoofdpijn
- dyspnoe
Acuut, dus altijd doorverwijzen naar SEH

Question 8

Wat is het Pancoast syndroom?

Answer 8

Sulcus superior tumor groeit door in plexus brachialis, klachten, wordt vaak gemist
- schouderpijn uitstralend naar arm
- syndroom van Horner
- zwakte en atrofie handspieren

Question 9

Wat zijn paraneoplastische syndromen?

Answer 9

Verschijnselen agv aanmaak hormonen door tumor
- SIADH
- syndroom van Horner
- VCSS
- syndroom van Pancoast
- syndroom van Marie-Bamberger: clubbing, verdikking huid en artitis
- pseudo-Cushings

Question 10

Wat doe je bij een verdenking op longkanker?

Answer 10

• anamnese, LO en lab: passend?
  Let op: normaal lab sluit longkanker niet uit
• beeldvorming: liever CT dan X-thorax, ook PET-CT voor stadiering(let op FP)
• weefselstadiering: bronchoscopie, EUS/EBUS(lymfeklieren zichtbaar en biopt), transthoracale punctie

Question 11

Hoe behandel je de verschillende stadia bij longkanker?

Answer 11

• lokaal(I en II): operatie(resectabel), evt adjuvante chemo
• lokaal gevorderd(III): chemoradiotherapie icm immunotherapie
• uigezaaid(IV): chemo, evt icm immunotherapie/mutatie gericht)

Question 12

Welke onderzoeken doe je om de operabiliteit te bepalen?

Answer 12

• voedingstoestand
• longfunctioeonderzoek
• performance status
• cardiologisch onderzoek

Question 13

Hoe verschilt de behandeling van NSCLC en SCLC?

Answer 13

Behandeling bij SCLC lijkt op NSCLC, maar geen immunotherapie/targeted therapy

Question 14

Welke tumoren zijn resectabel? Hoe werkt chirurgie?

Answer 14

• stadium I/II
• anatomische resectie(kwab of hele long), vrije snijvlakken(R0) en lymfeklierdessectie
• vaak recidief door micrometastasen
• immunotherapie dood tumorcellen

Question 15

Welke vormen van NSCLC zijn er?

Answer 15

• plaveiselcelcarcinoom(45%): centraal, verhoorning en desmosomen, necrose, cavitatie, roken
• adenocarcinoom(40%): perifeer, slijm- en buisvorming
  Jonge vrouwen niet-rokers(EGFR) en rokers(kRAS)
• grootcellig carcinoom(10%): overal in long, geen differentiatie(wel moleculair)
  Histologie: (middel)grote cellen, vergrofd chromatine, nucleoli zichtbaar, scherpe celgrenzen, roken

Question 16

Welke voorloperlaesies zijn er bij adenocarcinoom in de long?

Answer 16

Atypische adenomateuze hyperplasie(leasies <5 mm)
Adencarcinoom in-situ
Cellen met buisvorming liggen op nog intact alveolaire structuur, septa verdikt(fibrose)
Kan chrirugisch verwijderd worden, kanker is dan definitief weg

Question 17

Hoe ontstaat plaveiselcelcarcinoom in de long?

Answer 17

Roken beschadigd trilhaardragend epitheel waardoor het plaveiselepitheel word(squameuze metaplasie) -> dysplasie -> CIS(hooggradige dysplasie, orientatie verloren)

Question 18

Wat is kleincellig carcinoom?

Answer 18

20% totaal broncuscarcinoom, agressief en vaak metastasen bij diagnose(slechte prognose), centraal gelegen
- kleine cel, hoog N:C ratio, egaal vergrofd chromatine, geen nucleoli, geen structuurvorming, uniform beeld, moulding en necrose
- kunnen in rozetjes groeien
- sterke associatie roken
- paraneoplastisch syndroom

Question 19

Wat is mesothelioom?

Answer 19

• uit mesotheelcel, groeit diffuus over pleura(verdikt)
• latentie na blootstelling aan asbest(bruine vlek als ijzer bind)
• vormt klierbuizen: onderscheid via PAS-kleuring voor slijm of TTF-1 immuunhistochemie

Question 20

Waarom word er weefseltypering gedaan bij longkanker?

Answer 20

• prognose: adenocarcinoom goed, SCLC slecht
• predictie
• therapie: specifieke therapie voor bepaalde mutaties(TKI’s)
  Via klinisch/radioloogisch, histologisch en moleculair/genetisch onderzoek

Question 21

Hoe kun je dyspnoe behandelen?

Answer 21

• bij lage saturatie: extra zuurstof
• opiaten(morfine): lage dosis helpt om gevoel minder te maken
• bij pleuravocht: ontlastende pleurapunctie

Question 22

Wat is het verschil tussen een atelectase en pleuritis carcinomatosa?

Answer 22

Bij beide gedempte percussie en verminder AG aan aangedane kant
Atelectase: deel long collabeert omdat niet geventileerd door blokkade bronchus -> midline shift richting aangedane zijde
Pleuritis carcinomatosa: pleuravocht in pleuraholte door tumor -> midline shift naar niet aangedane zijde

Question 23

Hoe behandel je pleuravocht?

Answer 23

• (ontlastende) pleurapunctie: met naald in intercostaal ruimte boven rib, aan achterzijde patiënt
  Afname pleuravocht voor cytologie, kweek en chemisch onderzoek
  Bij ontlastende punctie in ettapes
• pleurodese: via drain al het pleruavocht weg en talk ingebracht zodat pleurabladen aan elkaar plakken
  Indicatie: snel recideverend pleuravocht waarvoor geen andere behandeling, >3mnd levensverwachting
• getunnelde katheter: katheter in pleuraholte en onder huid zodat zelf aftappen in palliatieve setting
  Indicatie: mislukte pleurodese, symptomatisch maligne pleuravocht
• systeemtherapie

Question 24

Wat zijn opiaten?

Answer 24

Zwakke(tramadol, codine) en sterke(morfine, fentanyl)
Veel bijwerkingen zoals obstipatie, misselijkheid, sufheid en ademdepressie
- acute bijwerkingen zijn goed op te lossen met medicatie
- andere bijwerkingen vooral bij hoge dosis
Titreren obv effect en bijwerkingen, evt andere opioid als teveel bijwerkingen
Er is geen risico op verslaving of gewenning als symptoomgericht gebruikt