Week 11 Flashcards
Wat zijn risicofactoren voor GI-tumoren?
- Leeftijd
- Levensstijl: roken, alcohol
- Familiegeschiedenis
- Geslacht: CRC vaker bij mannen
- VG
- Andere symptomen
Wat voor klachten komen voor bij GI tumoren?
Algemeen: moeheid, gewichtsverlies, pijn
GI: agv obstructie lumen, bloedverlies -> afhv lokalisatie en uitgebreidheid
- Slokdarm: passgaeklachten, gewichtsverlies, pijn
Minder vaak: bloedbraken, melena, heesheid en hikklachren
- Maag
Proximaal: dysfagie, pijn, bloedverlies, gewichtsverlies
Niet proximaal: minder eetlust, snel vol, misselijk en braken, gewichtsverlies pijn
- Pancreas: rugpijn, gewichtsverlies, icterus
- Galweg: icterus, jeuk, pijn bovenbuik, minder eetlust, gewichtsverlies
Waar metastaseren GI tumoren naartoe? Welke klachten horen hierbij?
- long: dyspnoe, hemaptoe, pijn
- lever: pijn, icterus
- bot minder: pijn, zenwuitval
Algemene symptomen: afhv uitgebreidheid
Vaak geen orgaanspecifieke klachten
Hoe werkt bevolkingsonderzoek naar GI tumoren?
Vroege opsporing -> voorkomen, betere genezing en minder invasieve behandeling
- geen symptomen
- voorloperstadia
- bij CRC ontlastingstest(FIT), voldoet aan criteria
Hoe is de presentatie van CRC? En de incidentie?
- meest voorkomend: rectaal bloedverlies, wisselende defecatie, buikpijn
Ook loze aandrang, vermoeidheid, gewichtsverlies(afhv lokalisatie) - Geen symptomen: colonoscopie voor bevolkingsonderzoek
Meeste >50 jr en 30% rectumcarcinoom
Hoe werkt diagnostiek bij CRC?
- Colonoscopie
- Biopten
- CEA: tumormarker, niet bij diagnostiek maar wel bij follow-up - Stageringsonderzoek
- Disseminatieonderzoek- CT thorax/abodomen
- Rectumcarcinoom: MRI bekken
Hoe werkt de behandeling van coloncarcinoom?
- Stadium I-III: primair operatie
- Gunstig stadium I: poliepectomie
- Stadium III en ongunstig II: adjuvante chemo
Hoe werkt de behandeling van rectumcarcinoom?
- operatie met evt voorbehandeling((chemo)radiotherapie) bij cT4, cN+ of kleine marge
- verlaagd kans lokaal recidief of zelfs curatie
- afhv cTN -> MRI
- bij operatie soms incontinentie en stoma nodig
Wat is een exentratie?
- verwijderen meerde organen in kleine bekken: rectum en andere compartiment(en)
- man: blaas/prostaat/vesikels
- vrouw uterus/cervix/vagina en blaas
- bij T4 of lokaal recidief
- hoge morbiditeit maar relatief hoge survival
Wat is een oncologische resectie?
Radicale resectie tumor en drainerende lymfeklieren(bij rectumcarcinoom ook mesorectum weg) -> voorkomen recidief en pN
Complicaties: naadlekkage, wondinfectie en ileus
Hoe werkt behandeling van levermetastasen van CRC?
- resectie: gouden standaard
Radicale resectie alle metastasen met voldoende functioneel weefsel(20-30%)
Synchroon/metachroon en primaire tumor locatie maakt niet uit - stereotactische radiotherapie
- lokaal ablatieve technieken
- systemische chemo
Hoe werkt een resectie van levermetasen bij CRC?
- anatomische resectie: segment weg
- hemihepatectomie: helft lever weggehaald, bloedvaten en galwegen intact
- wigresectie: alleen tumor verwijderen
Zoveel mogelijk parenchym over(70% nieuwe metastase)
1/3 curatie
Evt inductie chemo of vergroten restvolume lever(v porta embolisatie)
Hoe werkt de behandeling van longmetastasen?
- overcapaciteit
- lokaal ablatieve technieken
- stereotactische radiotherapie ipv resectie
Hoe werkt de behandeling van peritoneaalmetastasen?
- Hematogene metastase of ingroei
- HIPEC= alles wat zichtbaar is chrirugisch weggehaald, naspoeling met verwarmde chemo → 30% curatie
- Invasief: voldoende conditie en PCI score(buik in regio’s opgedeeld en scores)
Wat zijn prognostische factoren voor systemische behandeling van gemetastaseerde ziekte?
- performance status
- Histologie/soort tumor: CRC veel effect op overleving, immuuntherapie meer effect
- Biomarkers: doelgerichte therapie