Week 6 Flashcards
Wat is een belangrijk meetinstrument om een globale indruk te krijgen van de cognitieve functies bij mensen met dementie?
MiniMentalStateExamination
Score lager dan 23: extra onderzoek cognitief functioneren
De verschillende fases van dementie volgens de global deterioration Scale van Reisberg
1 –> geen cognitieve achteruitgang en normaal functioneren.
2 –> zeer licht cognitieve achteruitgang
3 –> licht cognitieve achteruitgang, het begin van dementie.
4 –> matig cognitieve achteruitgang
5 –> matige tot ernstige cognitieve achteruitgang
6 –> ernstige cognitieve achteruitgang
7 –> zeer ernstige cognitieve achteruitgang en eindstadium dementie
Hoe noemen we de ‘aandoening’ waarbij iemand tijdelijk verward is
Delier/ delirium
Wat is een delier/delirium
Voorbijgaand syndroom
wisselend gedaald bewustzijn
Stoornis in aandacht en cognitieve functies
Verhoogt of vermindert psychomotorische activiteit
Vertoond slaap/waak ritme
Behandeling van delier
Omgevingsaanpassingen
Uitleg aan omgeving
Antipsychoticum
Dementiesyndroom stoornissen in, leidend tot en syndroom met?
Korte en lange termijn geheugen
Abstractievermogen
Oordeelsvermogen
Andere hogere corticale functies
Leidend tot ernstige verstoring in dagelijks functioneren
Syndroom met verschillende oorzaken
Ziekte van Alzheimer risicofactoren
Leeftijd, familiaire predispositie, syndroom van down, parkinson en hersentrauma
Ziekte van Alzheimer pathologie
Algehele atrofie hersenen
Neurofibrillaire degeneratie
Plaques
Vasculaire dementie risicofactoren
Leeftijd, hypertensie, atrium fibrillatie, risicofactoren van arterosclerose
Vasculaire dementie pathologie
Ontstaan van kleine herseninfarcten rondom de stamganglia
Verschil Alzheimer en vasculaire dementie
Alzheimer ontstaat door ophoping eiwitten, geleidelijke achteruitgang, eerst geestelijk achteruit en dan pas lichamelijk en minder ziekteinzicht.
Vasculaire dementie ontstaat door herseninfarcten/bloedingen, snellere stapsgewijze achteruitgang, gelijktijdig geestelijk en lichamelijk en langer bewust van achteruitgang door grillig ziekteverloop, somberheid
Lewy-body dementie
Apart soort dementie met aanwezigheid van lewy body lichaampjes in de hersenen.
Voorkomend bij ziekte van parkinson
Lewy-body dementie symptomen
Wisselende verwardheid
Gestoorde aandachtsfunctie
Extrapyrimidale verschijnselen
Hallucinaties en visuele mispercepties
Frontotemporale dementie symptomen
Apart soort dementie.
Famillair
Gedragsstoornissen
Stoornissen in planning, oordeelsvermogen en abstractievermogen.
Geheugen problemen vaak later, daardoor vaak niet meteen herkent.
Medische benaming ‘gekke koeien ziekte’
Dementie Cruezfeld Jacob
Wat is Cruezfeld Jacob?
Bij 20% van de gevallen familliair
Zeer snel verloop dementiesyndroom met myoclonieën (spasme), chorea en epileptische insulten.
Chorea
Spasme in de spieren bij bewegingen
Verlies vaardigheden stadium 1
Geen
Verlies vaardigheden stadium 2
Vergeetachtigheid en woordvindingsproblemen
Verlies vaardigheden stadium 3
Waarneembare problemen werk, oriëntatieproblemen en routinematige handelingen is nog oke
Verlies vaardigheden stadium 4
Waarneembare problemen in adl, zelfverzorging intact
Verlies vaardigheden stadium 5
Moeite met eenvoudige zelfverzorging
Verlies vaardigheden stadium 6
Zelfverzorging in fase achteruit eindigend bij incontinentie voor urine en ontlasting
Verlies vaardigheden stadium 7
Foetale houding, spreken en motorische vaardigheden nemen af
Benaderingsstrategie stadium 1
Stimuleren leefstijl
Benaderingsstrategie stadium 2
Stimuleren leeftijd, trainen kracht en uithoudingsvermogen
Benaderingsstrategie stadium 3
Stimuleren leefstijl, trainen kracht en uithoudingsvermogen en realiteitsoriënterende benaderingswijze
Benaderingsstrategie stadium 4
Trainen kracht en uithoudingsvermogen, realiteitsoriënterende benaderingswijze, validatie en warme zorg
Benaderingsstrategie stadium 5
Bewegingsactiveringsprogramma, validatie en warme zorg
Benaderingsstrategie stadium 6
Validatie, warme zorg en passiviteiten van dagelijks leven
Benaderingsstrategie stadium 7
Warme zorg, passiviteiten van dagelijks leven en Van der Rakt methode
Wat is validatie?
Aansluiten van belevingswereld dementerende. Gericht op verminderen stress en verbeteren identiteit en eigenwaarde
Wat is warme zorg?
Sfeer veiligheid verzorgen
Wat zijn passiviteiten van dagelijks leven?
Negatieve effecten passiviteit zoveel mogelijk te verminderen
Wat is de Van der Rakt methode?
Methode van behandeling foetushouding door verlichting interne spanning via harde matrassen en abductiekussens
Afkorting ROB
Realiteitsoriënterende benaderingswijze
Afkorting BAP
Bewegingsactiveringsprogramma
Afkorting PDL
Passiviteiten van dagelijks leven
Behandeling dementiesyndroom
Maar 5% is behandelbaar.
Polliatief
- verbeteren/behouden lichamelijke conditie
- behandelen neuropsychiatrische problemen
- benutten nog werkende onderdelen
- behandelen gedragsstoornissen
Parasympatisch op blaas, welke zenuw zorgt voor deze aansturing en wat gebeurt er?
Gaat via de n.Pelvici
Activeert de m. destrusor vesicae en ontspanning sphincten internus
Sympatisch op blaas, welk zenuw zorgt voor deze aansturing en wat gebeurt er?
Gaat via NW. hypogastrici
Ontspanning blaas door ontspanning m.destrusor vesicae en sphincter internus sluit)
Vormen van incontinentie bij vrouwen
Inspanningsincontinentie
Aandrangincontinentie
Gemengde incontinentie
Overige vormen
Wat is inspanningsincontinentie bij vrouwen?
Sluitspieren kunnen niet meer tegenhouden
Wat is aandrangincontinentie bij vrouwen?
Stevige plas drang die niet op te houden is
Wat is gemende incontinentie bij vrouwen?
Combinatie van aandrang en inspanning
Vormen van incontinentie bij mannen
Inspanningsincontinentie Aandragincontinentie Gemengde incontinentie Nadruppelen na het urineren Overige vormen
Wat is inspanningsincontinentie bij mannen?
Na weghalen prostaat, dan door inspanningsdrukken je urine verliezen
Wat is aandrangincontinentie bij mannen?
Zelfde als bij vrouwen
Wat is nadruppelen na het urineren?
Als plas buis niet helemaal goed geleegd is
Overige vormen van incontinentie
Functionele incontinentie
Overloop incontinentie
Totale incontinentie
Wat is functionele incontinentie?
Door bijvoorbeeld lichamelijke beperking niet naar de wc te kunnen lopen of als je de wc niet kan vinden door bijv cva
Wat is overloop incontinentie?
Blaas registreert niet wanneer hij vol is, mensen hebben niet door dat de blaas vol is en dan druppelt er urine uit
Wat is totale incontinentie?
Constant urine verlies. Heeft te maken met de sluitspieren die niet goed werken
Opbouw van (urine) blaas
Nieren, urineleider, blaas en urinebuis
Waaruit bestaan de bovenste urinewegen?
Nieren en urineleiders
Waaruit bestaan de onderste urinewegen?
Blaas en urinebuis
Hoe heet de spier om de urine blaas?
M. detrusor vesicae
Binnenste sluitspier en buitenste sluitspier
Buitenste –> M. Sphincter internus
Binnenste –> M. Sphinter externus
Hoe heet de zenuw die de buitenste sluitspieren aanstuurt?
N. Pudendus
Welke functie hebben de nieren en welke hormonen worden er geproduceerd?
Zuivering van het bloed en reguleren van de bloeddruk.
- Vochthuishouding en productie hormen EPO en Renine
Onderdelen van het Nefron
Glomerulus Kapsel van Bouwman Proximale tubulus Lis van Henle Distale tubulus
Wat gebeurt er in de Glomerulus?
Wordt de bloeddruk tijdelijk hoger gezet rondom de glomerulus zit een kapsel (kapsel van Bouwman)
Wat gebeurt er in het kapsel van Bouwman?
Is permeabel, door hogere druk in glomerulus kleine deeltjes en vocht doorkunnen. Filtraat hieruit: voorurine
Functie buizensysteem?
Reabsorptie en secretie
Vorming van Urine het nefron
Glumerulaire filtratie
Tubulaire resorptie
Tubulaire secretie
Waar vindt Glumerulaire filtratie plaats?
Kapsel van Bouwman
Waar vindt Tubulaire resportie plaats?
Proximale en distale tubulus
Waar vindt Tubulaire secretie plaats?
Distale tubulus
Afkorting ADH
Anti Diuretisch Hormoon
Wat doet de ADH?
Stimuleert tubulaire resportie
Welke hormonen worden er gemaakt in de bijnierschors?
Cortisol en Aldosteron
Welke hormonen worden er gemaakt in de bijniermerg?
Adrenaline
Nor-adrenaline
Aldosteron functie en hoe wordt deze aangezet?
Stimuleert tubulaire resportie.
Lage bloeddruk –> renine –> angiotersine
- aldosteron ( zoutwater resorptie
- vasoconstrictie
Welke hormomen stimuleren de tubulaire resportie?
ADH
Aldosteron
Welk hormoon wordt in de nier geproduceerd door een lage bloeddruk?
Renine
Welke ‘stofje’ wordt geactiveerd door renine en wat is de functie hiervan?
Angiotensine
- vasocontrictie
- aldosteron
De structuur/eenheid in de nier die zorgt voor zuivering van het bloed
Nefron
Waterverdeling in het lichaam
40% opgeloste en vaste stoffen
water 60%
- 35% intercellulair
- 25% extracellulair
Functie bekkenbodemspieren
Ondersteuning van de organen
poortfunctie
Oorzaken urineincontinentie
Plaatselijke afwijking aan de blaas, de sluitspieren van de blaas of de bekkenbodemspieren
De zenuwen die de blaas, sluitspieren of de bekkenbodemspieren activeren werken niet goed
Postuur verandert door verandering lichaamssamenstelling
Lichaamsvet neemt toe, plasma volume neemt af en vocht neemt af
Sarcopenie
Het verlies van spierkracht en spiermassa als direct gevolg van ouderdom
Donkere kleur van een ouder worden hart komt door:
Lipofuscine
Geel tot bruin pigment dat zich op latere leeftijd in de weefsels vormt)
Belangrijkste oorzaak van veroudering
Atrofie
- spieren
- skelet
- hersenen
- lever
- nieren
- hart
De kwetsbaarheid van ouderen word omschreven met de term?
Frailty
Veroudering op pulmonale systeem
Vitale capaciteit en FEC nemen af door afgenomen elasticiteit van het longweefsel en atrofie van de ademhalingsspieren.
Verminderde Difussie door afname aantal long capillairen en toename restvolume
Veroudering op zenuwstelsel hersenen
Atrofie - lobben - hippocampus Afgenomen aantal ganglioncellen Afname dopamine en serotonine
Veroudering op zenuwstelsel
Vertraagde zenuwgeleiding door demyelinisatie
Afname gevoeligheid propriosensoren
Apoptose grote alfa-motor neuronen
Veroudering op bindweefsel
Toename crosslinks
Afname elastine
Afname PG en GAG
Afname calciumfosfaat in bot
Veroudering op Gastrointestinaal stelsel
Nieren: - afname van aantal nefronen - Halvering nierfunctie tussen de 20-80 jaar - incontinentie Spijsvertering - verminderde darmperistaltiek - verminderde kwaliteit darmflora
Veroudering op overig
Kwaliteit immuunsysteem Stofwisseling Slaap Kwaliteit zintuigen Regeling homeostaste
Training bij ouderen
Stabiliteitstraining - gevoeligheid propriosensoren - demyelinisatie Krachttraining - sarcopenie - osteoporose - apoptose KUHV training - HMV - cognitie - apoptose
Veroudering op cardiovasculair systeem
Afname van de maximale hartfrequentie Deel van het myocard wordt vervangen door vet en bindweefsel Arteriosclerose - coronair (infarct) - hersenen (infarct) - nieren (infarct)
Oorzaken sarcopenie
Inactiviteit
Testosteron en groeihormoon werken minder goed
Activiteit mitochondriën omlaag
Apoptose van het alpha motor neuron