Week 4 - Beslissingen, uitspraak en rechtsmiddelen

Question 1

Mag een eiser zijn eis nadat de behandeling in eerste aanleg van start is gegaan nog wijzigen?

Answer 1

Art. 130 Rv
Zolang de rechter nog geen eindvonnis heeft gewezen, mag de eiser zijn eis nog wijzigen.

Question 2

Dient de rechter altijd schriftelijk uitspraak te doen?

Answer 2

Art. 29a Rv
Het is voor de rechter mogelijk om na mondelinge behandeling ook mondeling uitspraak te doen. De uitspraak dient, met oog op de executoriale titel, achteraf nog wel op schrift gezet te worden.

Question 3

Waarom is de regel inzake het mondeling doen van een uitspraak geïntroduceerd?

Answer 3

In Nederland zijn te weinig rechters. Door mondeling uitspraak te doen, wordt een hoop tijd bespaard.

Question 4

Wat is het dictum?

Answer 4

In het dictum van het vonnis beslist de wat hij doet met de vordering van de eiser en ook bijvoorbeeld over de veroordeling van de proceskosten.

Question 5

Mag de rechter zijn vonnis nog veranderen nadat hij einduitspraak gedaan heeft?

Answer 5

Art. 31 Rv
Indien het gaat om een kennelijke fout, dan mag de rechter het vonnis nog verbeteren. Dit mag ambtshalve of op verzoek van partijen.

Art. 32 Rv
Op verzoek van partijen mag de rechter zijn vonnis nog aanvullen wanneer hij zich niet heeft uitgelaten over een onderdeel van het gevorderde.

Question 6

Hoe beoordeel je of er sprake is van een eindvonnis of een tussenvonnis?

Answer 6

Hiervoor dient gekeken te worden naar het dictum. Wanneer in het dictum iets gezegd wordt over wat door partijen gevorderd is, dan is er sprake van een eindvonnis. Als in het dictum niets staat over het gevorderde door partijen, dan is er sprake van een tussenvonnis.

Question 7

Wat is een bindende eindbeslissing?

Answer 7

De rechter kan in een tussenvonnis zich uitlaten over een gedeelte van de vorderingen. Dit doet hij dan in het lichaam van het vonnis.

Question 8

Wat is kracht van gewijsde?

Answer 8

Wanneer geen rechtsmiddel meer open staat tegen een uitspraak, dan heeft deze uitspraak kracht van gewijsde. Deze staat dan definitief vast.

Question 9

Wat is gezag van gewijsde?

Answer 9

Beslissingen uit een uitspraak binden ook in volgende procedures.

Question 10

Welke soorten eindvonnissen kennen we?

Answer 10

1. Declaratoir vonnis
2. Constitutief vonnis
3. Condemnatoir vonnis

Question 11

Wat zijn kenmerken van een declaratoir eindvonnis?

Answer 11

In een declaratoir eindvonnis doet de rechter een uitspraak over een rechtstoestand, dit is vaak een verklaring voor recht. Een voorbeeld is het nietig verklaren van een overeenkomst of het vaststellen dat onrechtmatig gehandeld is.

Question 12

Wat zijn kenmerken van een constitutief eindvonnis?

Answer 12

In een constitutief eindvonnis wijzigt de rechter een rechtstoestand of roept deze een nieuwe rechtstoestand in het leven. Een voorbeeld is dat de rechter een overeenkomst vernietigd of dat hij een leveringshandeling toewijst welke in plaats treedt van een overeenkomst.

Question 13

Wat zijn kenmerken van een condemnatoir eindvonnis?

Answer 13

In een condemnatoir eindvonnis wordt een partij veroordeeld tot het betalen van een geldbedrag.

Question 14

Welke vormen van tussenvonnissen kennen we?

Answer 14

1. Provisioneel vonnis
2. Interlocutoir vonnis
3. Incidenteel vonnis

Question 15

Wat zijn kenmerken van een provisioneel vonnis?

Answer 15

In een provisioneel vonnis doet de rechter uitspraak over een voorlopige voorziening.

Question 16

Wat zijn kenmerken van een interlocutoir vonnis?

Answer 16

In een interlocutoir vonnis legt de rechter een bewijsopdracht voor.

Question 17

Wat zijn kenmerken van een incidenteel vonnis?

Answer 17

In een incidenteel vonnis neemt de rechter een beslissing over een incident.

Question 18

Welke doelen heeft het hoger beroep?

Answer 18

1. Controlefunctie. De hogere rechter controleert of de lagere rechter het recht juist heeft toegepast.
2. Herstelfunctie. De partijen krijgen de mogelijkheid om de fouten welke zij in eerste aanleg gemaakt hebben te herstellen.

Question 19

Wat is verzet?

Answer 19

Art. 143 Rv
Verzet is een speciaal rechtsmiddel welke ingezet kan worden tegen een verstekvonnis.

Question 20

Wat is derdenverzet?

Answer 20

Art. 376 Rv
Wanneer een derde belang heeft bij een uitspraak tussen andere partijen kan hij in verzet komen. Zijn standpunten worden meegenomen door de rechter.

Question 21

Wat is herroeping?

Answer 21

Art. 382 Rv
Wanneer een partij in een zaak niet eerlijk is geweest, kan de wederpartij de zaak herroepen wanneer hij hier achter komt terwijl de zaak onherroepelijk is.

Question 22

Is het toegestaan om tussentijds hoger beroep in te stellen tegen een uitlating door de rechter over een gedeelte van de vorderingen in een tussenvonnis?

Answer 22

In beginsel is dit niet mogelijk. Dit kan anders zijn wanneer er toestemming gegeven wordt door de rechter in een tussenvonnis.

Question 23

Welke gevolgen heeft het instellen van hoger beroep tegen een vonnis voor het dictum van dat vonnis?

Answer 23

Art. 350 Rv
Het instellen van hoger beroep heeft schorsende werking. Hierdoor kan de deurwaarder het vonnis niet ten uitvoer leggen.

Question 24

Wat houdt het in wanneer een vonnis uitvoerbaar bij voorraad is?

Answer 24

Art. 233 Rv
Wanneer de rechter in zijn vonnis zegt dat het vonnis uitvoerbaar bij voorraad is, dan kan het vonnis ten uitvoer gelegd worden, ondanks dat hoger beroep ingesteld is en het vonnis dus eigenlijk geschorst is.

Question 25

Dien je in hoger beroep hetzelfde standpunt in te nemen als in eerste aanleg?

Answer 25

Het is toegestaan dat je in hoger beroep een compleet ander standpunt inneemt dan in eerste aanleg. De raadsheren mogen geen gevolgen inzake de betrouwbaarheid verbinden hieraan.

Question 26

Hoe lang is de termijn voor het instellen van hoger beroep?

Answer 26

Art. 339 Rv
De termijn voor het instellen van hoger beroep is drie maanden te rekenen van de dag van het vonnis.

Question 27

Wat houdt appellabiliteit in?

Answer 27

Art. 332-337 Rv
Appellabiliteit ziet op in welke gevallen je in hoger beroep kan gaan.

Question 28

Wat is een deelvonnis?

Answer 28

Dit is een vonnis welke zowel componenten van een eindvonnis als van een deelvonnis bevat.

Question 29

Is het mogelijk om tegen een deelvonnis in hoger beroep te gaan?

Answer 29

Dit is altijd toegestaan. Hier is dus geen toestemming van de rechter voor nodig.

Question 30

In hoger beroep hoef je enkel een formele dagvaarding in te dienen. Wat houdt dit in?

Answer 30

Art. 343 Rv
Het hoger beroep vangt aan door een dagvaarding in dezelfde vorm en in dezelfde vereisten als die in de eerste aanleg, zonder dat zij de middelen waarop het hoger beroep gegrond is, hoeft te bedrukken.

Question 31

In hoger beroep dienen partijen een conclusie van eis en een conclusie van antwoord te nemen (art. 347 lid 1 Rv). Wat houdt dit in?

Answer 31

De conclusie van eis is de memorie van grieven. Hierin voert de appellant aan met welke onderdelen van het vonnis hij het niet eens is. In de conclusie (memorie van antwoord) voert de geïntimeerde aan waarom hij het niet eens is met het hoger beroep.

Question 32

Kan de appellant tijdens de mondelinge behandeling nog nieuwe verweren aanvoeren?

Answer 32

Dit is in beginsel niet mogelijk. De omvang van het hoger beroep wordt volledig bepaald aan de hand van de memorie van grieven en de memorie van antwoord. Latere verruiming is wel mogelijk indien er sprake is van een nieuwe ontwikkeling of wanneer de aard van de procedure wijzigt.

Question 33

Wat is incidenteel appèl?

Answer 33

Wanneer de geïntimeerde in zijn conclusie van antwoord grieven richt tegen andere beslissingen van de rechtbank.

Question 34

Wat houdt de devolutieve werking in?

Answer 34

Een zaak wordt overgedragen aan de appèlrechter.

Question 35

Wat houdt de positieve zijde van de devolutieve werking in?

Answer 35

Soms moet het Hof ambtshalve opnieuw naar beslissingen van de rechtbank kijken, zelfs als daar geen grief tegen is gericht. Als een grief van appellant zou slagen en er daardoor een hele andere uitkomst zou komen, dan moet het Hof gaan bedenken waar geïntimeerde over zou hebben willen klagen indien hij wijst dat de grief zou slagen.

Question 36

Wat houdt de negatieve zijde van de devolutieve werking in?

Answer 36

De omvang van het appèl wordt bepaald aan de hand van het grievenstelsel. De appèlrechter hoeft alleen te beslissen over de punten waartegen de partij die in hoger beroep gaat een grieft heeft gericht.

Question 37

Wat is de essentie van het arrest HR Kojen/ABB?

Answer 37

Tussenvonnis
De rechter laat zich in een tussenvonnis uit over een van de vorderingen welke ingesteld is door de eiser. Is de rechter voor het verdere verloop van de zaak gebonden aan deze beslissing?

De Hoge Raad oordeelt dat de rechter die in een tussenuitspraak een of meer geschilpunten uitdrukkelijk en zonder voorbehoud heeft beslist, hier in beginsel in het verdere verloop van het geding aan gebonden is. Hij is hier niet aan gebonden wanneer de beslissing berustte op een onjuiste juridische of feitelijke grondslag. Hij dient het te heroverwegen in een dergelijk geval en te motiveren waarom hij terug gekomen is van de eerder gegeven bindende eindbeslissing.

Question 38

Wat is de essentie van het arrest HR Willemsen Beheer/NOM?

Answer 38

Grievenstelsel
Als grieven dienen te worden aangemerkt alle gronden die de appellant aanvoert ten betoge dat de bestreden uitspraak behoort te worden vernietigd. Alle grieven dienen te worden aangevoerd in de memorie van grieven.

Question 39

Wat is de essentie van het arrest HR Motiveringsplicht?

Answer 39

Indien de deskundigen benoemd door rechter en partij het niet met elkaar eens zijn en de rechter de zienswijze van de door de rechter benoemde deskundige volgt, hoeft hij dit niet verder te motiveren dan dat hij die deskundige zijn getuigenis overtuigend vindt. Wel moet hij op specifieke bezwaren van partijen ingaan, als deze voldoende gemotiveerd de juistheid van de zienswijze betwisten. Volgt de rechter de zienswijze van de door hem gekozen deskundige niet, dan gelden gewone motiveringseisen.