Week 3 - Bewijsrecht

Question 1

Wat houdt een ‘non liquet’ in?

Answer 1

Hier is sprake van wanneer de rechter twijfelt over welke partij de waarheid aanvoert.

Question 2

Wat houdt het in wanneer een partij de bewijslast heeft?

Answer 2

De partij welke de bewijslast heeft dient de rechter te overtuigen dat het feit echt waar is. De andere partij hoeft alleen zijn best te doen om dat bewijs te ontzenuwen.

Question 3

Welke vormen van bewijzen kennen we?

Answer 3

1. Bewijzen omdat je de bewijslast hebt
2. Omkering van de bewijslast
3. Omkeringsregel

Question 4

Wat is een rechterlijk vermoeden?

Answer 4

De rechter wijst een tussenvonnis waarin hij zegt dat het bewijs voorshands bewezen is, maar dat de wederpartij toegelaten is tot tegenbewijs.

Question 5

Wat houdt het vrije stelsel van bewijsmiddelen in?

Answer 5

Art. 152 lid 1 Rv
In principe is bewijs in alle vormen toegestaan.

Question 6

Wat houdt bewijsbeslag in?

Answer 6

Indien je weet dat bewijsmateriaal bij de wederpartij ligt, kan hem worden verplicht om deze informatie te verschaffen.

Question 7

Welke vormen van bewijs kan een gedaagde voeren tegen een standpunt?

Answer 7

1. Zuivere betwisting
2. Bevrijdend verweer

Question 8

Wat is een zuivere betwisting?

Answer 8

De verweerder voert aan dat hetgeen de eiser aanvoert niet juist is en dat er iets anders is gebeurd. “Nee, want ….”

Question 9

Wat is een zuivere bevrijding?

Answer 9

De verweerder betwist niet dat het anders is gegaan. Hij beroept zich op een ander rechtsgevolg. “Ja, maar …”

Question 10

Wat zijn voorlopige bewijsmiddelen?

Answer 10

Art. 186-193 Rv en art. 202-207 Rv
Dit zijn normale bewijsmiddelen welke in een eerder stadium ingeroepen worden. Dit kan bijvoorbeeld wanneer een getuige op het punt staat om te overlijden.

Question 11

Wat houdt de waarheidsplicht in en waar is deze geregeld?

Answer 11

Art. 21 Rv
Ongeacht of het in je belang is en wie het zou moeten aanvoeren, wordt je geacht alles wat je hebt of weet naar waarheid en zo volledig mogelijk aan te dragen

Question 12

Kan de rechter vragen om extra bewijs of een toelichting?

Answer 12

Art. 22 Rv
De rechter kan in alle gevallen partijen of een van hen bevelen bepaalde stellingen toe te lichten of bepaalde op de zaak betrekking hebbende bescheiden over te leggen.

Question 13

Wat moet allemaal bewezen worden?

Answer 13

Alle omstreden feiten, waar partijen het dus niet over eens zijn, dienen bewezen te worden.

Question 14

Waar dient de rechter rekening mee te houden bij het stellen van vragen tijdens de mondelinge behandeling?

Answer 14

Art. 24 Rv
De rechter onderzoekt de zaak op grondslag van hetgeen de partijen vorderen. Wat hij vraagt of vordert moet dus wel van belang kunnen zijn voor de zaak.

Question 15

Welke partij moet een feit stellen?

Answer 15

De partij welke het feit nodig heeft voor het rechtsgevolg welke hij wilt bereiken (bijvoorbeeld schadevergoeding), moet dat feit stellen.

Question 16

Waar moet de rechter zijn oordeel over de zaak op baseren?

Answer 16

Art. 149 lid 1 Rv
De rechter mag alleen feiten voor de beslissing gebruiken die in het geding te zijner kennis zijn gekomen (processuele feiten) of welke gesteld zijn en vast staan (doordat ze bewezen zijn of onvoldoende betwist), tenzij het gaat om feiten van openbare orde of van algemene bekendheid (lid 2).

Question 17

Wie draagt de bewijslast?

Answer 17

Art. 150 Rv
De persoon die een feit moet stellen, moet deze ook bewijzen.

Question 18

Wat houdt de omkering van de bewijslast in en wanneer is hier sprake van?

Answer 18

Wanneer de bewijslast omgekeerd wordt dient de andere partij het tegendeel te bewijzen van hetgeen de partij welke normaal de bewijslast had zou moeten bewijzen.

Question 19

Wat doet de rechter in een voorlopig bewijsoordeel?

Answer 19

De rechter geeft een voorshands oordeel over wat hij van het bewijs vindt. Vervolgens krijgen partijen nog een extra kans om bewijs aan te voeren. Vaak geschiedt dit in de vorm van getuigen horen. Het voorshands oordeel wordt ook wel het rechterlijk vermoeden genoemd.

Question 20

Wat is dwingend bewijs?

Answer 20

Art. 151 Rv
Dwingend bewijs betekent slechts dat de rechter verplicht is voorshands te oordelen dat een feit bewezen is. Tegenbewijs blijft mogelijk.

Question 21

Wat is het doel van de partij die tegenbewijs levert?

Answer 21

Het doel is om de rechter te laten twijfelen. Wanneer de rechter gaat twijfelen, zal hij in het nadeel oordelen van de partij die de bewijslast draagt.

Question 22

Wat houdt het prognoseverbod in?

Answer 22

De rechter mag een verzoek tot het horen van getuigen niet afwijzen omdat de rechter al kan voorspellen wat de uitkomst van het horen zal zijn.

Question 23

Wat is de bewijsopdracht?

Answer 23

De bewijsopdracht vindt plaats na het voorshands oordeel. Partijen zullen hier extra bewijs aanleveren. Vaak geschiedt dit door het horen van getuigen.

Question 24

Wat houden de begrippen ‘enquête’ en ‘contra-enquête’ in?

Answer 24

Een partij welke specifiek bewijs aanlevert welke te leveren is door getuigen en dit bewijsaanbod voldoende onderbouwt, heeft het recht op getuigenverhoor. Dit wordt ook wel het recht op enquête genoemd.
Nadat de partij welke verzocht heeft de getuige te horen de getuige heeft ondervraagd, krijgt de wederpartij direct de mogelijkheid om ook vragen te stellen aan de getuige. Dit is het recht van contra-enquête.

Question 25

Wat is de omkeringsregel?

Answer 25

Deze is alleen van toepassing als er een veiligheidsnorm is geschonden en er een ongeval is ontstaan van het soort waar de veiligheidsnorm tegen beschermt. Er moet hier dus sprake zijn van een causaal verband. De omkeringsregel houdt in dat de rechter moet uitgaan van de aanwezigheid van het causale verband, tenzij de dader aannemelijk maakt dat er geen causaal verband is.

Question 26

Wat is de essentie van het arrest HR Multinvestments?

Answer 26

Bewijslast
In beginsel is het zo dat degene die een feit moet stellen ook de bewijslast draagt voor dit feit. Dit kan anders zijn indien de redelijkheid en billijkheid dit met zich meebrengen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren wanneer van de wederpartij kan worden verlangd dat hij beschikt over de bewijsstukken en het een negatief feit betreft.

Question 27

Wat is de essentie van het arrest HR Bruscom?

Answer 27

Art. 166 lid 1 Rv
Een partij moet tot getuigenbewijs worden toegelaten indien zij voldoende specifiek bewijs aanbiedt van feiten die tot beslissing van de zaak kunnen leiden.

Question 28

Wat is de essentie van het arrest HR Lundiform/Mex?

Answer 28

Uitleg overeenkomsten
De rechter kan op basis van de taalkundige betekenis van de omstreden overeenkomst tot een voorshands oordeel komen. Vervolgens zullen partijen tot bewijs of tegenbewijs moeten worden toegelaten.

Question 29

Wat is de essentie van het arrest HR Kroymans/Verploegen?

Answer 29

Bewijslast
Eiser vordert nakoming van de verbintenis. Verweerder voert aan dat een ontbindende voorwaarde vervuld is. Beide partijen beroepen zich op een rechtsgevolg waar het al dan niet vervuld zijn van de ontbindende voorwaarde van belang is. Wie draagt de bewijslast?

De Hoge Raad oordeelt dat de eiser de bewijslast draagt voor de aanwezigheid van de overeenkomst. De verweerder draagt de bewijslast voor de vervulling van de ontbindende voorwaarde. Wanneer een partij meer stelt dan nodig is, komt de bewijslast ten aanzien van het meerdere niet op die procespartij te liggen.

Question 30

Wat is de essentie van het arrest HR Smeets/Gemeente Heerlen?

Answer 30

Omkeringsregel
Wanneer een partij een beroep doet op de omkeringsregel, dient men enkel feiten omtrent de toedracht van het ongeval te stellen en zo nodig aannemelijk te maken dat een hieruit voortvloeiend gevaar zich heeft verwezenlijkt. Het causaal verband wordt aangenomen.

Question 31

Wat is de essentie van het arrest HR Effectenlease vernietiging?

Answer 31

Prognoseverbod
Een bewijsaanbod kan niet worden gepasseerd op grond van een prognose van de uitkomst van de bewijsleveren.

Question 32

Wat is de essentie van het arrest HR Googlende rechter?

Answer 32

Wanneer de rechter feiten aan zijn oordeel ten grondslag legt welke niet in het procesdossier voorkomen, maar die hij uit eigen beweging op het internet heeft gevonden, zonder dat partijen de gelegenheid hebben gekregen om hier op te reageren, handelt hij in strijd met het beginsel van hoor en wederhoor.