Week 3 | Regeringsstelsels

Question 1

Wat geeft het regeringsstelsel weer?

Answer 1

Hoe het centrale gezag is ingedeeld, daarbij is de verhouding tussen regering en volksvertegenwoordiging van belang.

Question 2

Welke 3 regeringsstelsels bestaan er?

Answer 2

1. Conventionele stelsel
2. Parlementair stelsel
3. Presidentieel stelsel

Question 3

Noem 4 kenmerken bij het conventionele stelsel

Answer 3

• Eenheid van macht regering en parlement
• Wetgevende én uitvoerende macht = parlement en regering
• Er is dus sprake van monisme
• Er is geen machtenscheiding en geen vertrouwensregel

Bijv. Zwitserland

Question 4

Noem 4 kenmerken bij het parlementair stelsel

Answer 4

• Gedeelde parlement regering en parlement
• Wetgevende macht = parlement en regering, uitvoerende macht = regering
• Er is sprake van dualisme en monisme
• Deels machtenscheiding en er is wel een vertrouwensregel

Bijv. Engeland of Nederland

Question 5

Noem 4 kenmerken bij het presidentiële stelsel

Answer 5

• President en parlement gekozen door burgers
• Wetgevende macht = parlement, uitvoerende macht = president
• Er is sprake van dualisme
• Er is strikte machtenscheiding en er is geen vertrouwensregel

Bijv. Amerika

Question 6

Wat is monisme

Answer 6

Eenheid van parlement en regering, waarbij binnen die eenheid de een de ander overheerst.

Question 7

Wat is dualisme

Answer 7

Een duidelijke scheiding tussen regering en parlement. Ze hebben beide eigen bevoegdheden

Question 8

Wat is een pressiemiddel in het Amerikaanse regeringsstelsel

Answer 8

Een pressiemiddel van de president is het feit dat de president zijn veto kan gebruiken wanneer er een wet dient te worden ondertekend.

Question 9

Wanneer kan een wet toch aangenomen, ondanks de president zijn veto inzet

Answer 9

Het congres kan deze wet toch invoeren indien een tweederdemeerderheid van het congres goedkeuring verleent.

Question 10

Wat betekent ‘impeachment’ in het Amerikaanse regeringsstelsel

Answer 10

Hierbij moet een minister of president aftreden wanneer hij schuldig bevonden wordt door tweederde van de meerderheid van het congres. Het gaat hier enkel om strafrechtelijke vervolging en niet om politieke conflicten

Question 11

Wat voor regeringsstelsel is het Franse regeringsstelsel

Answer 11

Semi-presidentieel regeringsstelsel

Question 12

Wat houdt het semi-presidentiële regeringsstelsel in

Answer 12

Dat er twee leiders zijn:
- de president: houdt zich bezig met buitenlandse politiek
- de premier: houdt zich bezig met binnenlandse politiek

Question 13

Geldt er een vertrouwensregel bij een semi-presidentiële regeringsstelsel

Answer 13

Ja, het parlement kan een minister uit zijn functie ontheffen (behalve de president). De vertrouwensregel geldt alleen tussen het parlement en de regering

Question 14

Wat is de wetgevende macht in het NL regeringsstelsel

Answer 14

Staten-Generaal

Question 15

Wat is de uitvoerende macht in het NL regeringsstelsel

Answer 15

Regering (koning + ministers + staatssecretarissen)

Question 16

Waar ziet een monarchie op

Answer 16

Op de erfelijkheid van een staatshoofd, namelijk de koning

Question 17

Wat omvat de constitutie

Answer 17

De bevoegdheden en rol van de Koning, die door de Grondwet kan worden beperkt; dit zorgt voor koninklijke onschendbaarheid

Question 18

Wat is koninklijke onschendbaarheid

Answer 18

De koning is niet aanspreekbaar op handelen op strafrechtelijk aard en politieke overtuigen. Ministers zijn verantwoordelijk voor de handelingen van de koning.

Question 19

Welke 3 soorten ministeriële verantwoordelijkheid zijn er. Licht toe

Answer 19

1. Individuele verantwoordelijkheid minister. Minister is verantwoordelijk voor zijn departement.
2. Collectieve verantwoordelijkheid, algemene beleidslijnen van hele kabinet
3. Afgeleide verantwoordelijkheid; Hoe dichter de koning bij de ministers staat, hoe groter de verantwoordelijkheid.

Question 20

Wat is de vertrouwensregel

Answer 20

Een sanctie op de ministeriële verantwoordelijkheid. Indien het vertrouwen in het kabinet of een minister wegvalt bij de meerderheid in het parlement dan dient dit kabinet of deze minister af te treden. De vertrouwensregel geldt dus jegens de regering, individuele ministers en staatssecretarissen. Het is een ongeschreven rechtsregel

Question 21

Wat is de samenhang van de vertrouwensregel en ministeriële verantwoordelijkheid

Answer 21

Op basis van de vertrouwensregel kan de verantwoordelijke minister worden ondervraagd of weggestuurd, waardoor het een mogelijkheid biedt om sancties te verbinden aan het handelen van een minister. De ministeriële verantwoordelijkheid is het aanspreekpunt voor problemen en op grond van de vertrouwensregel kunnen daaraan gevolgen worden verbonden.

Question 22

Noem de eerste stap van de kabinetsformatie

Answer 22

De start van de kabinetsformatie begint als het zittende kabinet zijn ontslag heeft aangeboden en daarmee ‘demissionair’ wordt.

Question 23

Noem de tweede stap van de kabinetsformatie

Answer 23

De Tweede Kamer wijst de informateur en/of formateur aan
- Informateur: onderzoekt de mogelijkheden tot het vormen van een nieuw kabinet en bekijkt welke partijen samen kunnen regeren
- Formateur: krijgt de opdracht een kabinet te vormen door de leden van het kabinet te benoemen. Formateur is het gezicht van de regering (minister-president)

Question 24

Noem de derde stap van de kabinetsformatie

Answer 24

Er vinden onderhandelingen plaats tussen fractievoorzitters uit Tweede Kamer over een regeerakkoord (hoofdlijnen van het nieuwe beleid van het kabinet).

Question 25

Noem de vierde stap van de kabinetsformatie

Answer 25

Op grond van het eindrapport van de formateur gaat de Koning over tot het ontslag en benoeming van de minister-president en ministers

Question 26

Noem de vijfde stap van de kabinetsformatie

Answer 26

Het nieuwe kabinet buigt zich over de opstelling van de regeringsverklaring, waarin de benoeming van het kabinet wordt verantwoord en het programma van het kabinet uiteen wordt gezet. De regeringsverklaring wordt in de Tweede Kamer afgelegd.

Question 27

Wat zijn de 4 soorten verschillende kabinetten die kunnen ontstaan?

Answer 27

1. Interimkabinet: een kabinet dat ook de minderheid bezit, maar die tijdelijk zal regeren
2. Minderheidskabinet: bij dit kabinet ontbreekt er een absolute meerderheid, maar er zijn toch partijen die een regering willen vormen in de minderheid.
3. Meerderheidskabinet
4. Demissionair kabinet: het kabinet treedt af op motie van wantrouwen, wordt pas weggestuurd als er een nieuw kabinet is.

Question 28

Wat is de functie van Tweede Kamer

Answer 28

Bestaat 150 leden (direct gekozen). Legt haar werkzaamheden vast in een Reglement van Orde van de Tweede Kamer.

Question 29

Wat is de functie van de Eerste Kamer

Answer 29

Bestaat uit 75 leden. De leden van de Eerste Kamer worden gekozen door de leden van de Provinciale Staten. Eerste Kamer wordt ook wel ‘kamer van revisie’ genoemd.