Week 3 - Klassiek Griekenland

Question 1

Groei van het Perzische rijk

Answer 1

Cyrus breidt rijk uit vanuit Persia. Hij neemt gebieden in Mesopotamië, Lydië, Egypte, Balkan, Zwarte Zee en Centraal Azië over. uiteindelijk komt hij ook bij de Griekse stadsstaten in Anatolië.

Question 2

Waarom had het perzische rijk zoveel succes?

Answer 2

Goede communicatie. Ze hadden vanuit Susa een Communicatielijn helemaal naar Anatolië van een stenen weg met verversposten waardoor ze heel snel van de ene stad naar de andere konden komen.

Question 3

Wat waren de gevolgen van het besluit van Kleisthenes dat arme burgers de vloot in moesten?

Answer 3

Arme burgers werden heel machtig. De vloot was heel belangrijk voor Athene, dus als de arme burgers en daarmee de vloot het er niet mee eens was, konden besluiten niet worden gemaakt.

Question 4

conflicten tussen Grieken en Perzen

Answer 4

500-450

Question 5

Verloop van de Perzische oorlogen

Answer 5

500: Ionische steden in opstand. Hard neergeslagen door Darius en stuurt leger naar Athene
490: slag bij Marathon. Grieken winnen door de falanx. Perzen varen naar Plataea maar verliezen opnieuw.
484: Themistocles vind zilverader en bouwt onder andere een grote vloot (omdat hieraan veel werk was was dit goed voor de economie)
480: slag bij thermopylae. verlies van Grieken en dood van veel spartanen
480: Perzen naar Athene en de stad afgebrand
479: slag bij Plataea, gewonnen door Grieken en einde 2e Perzische oorlog

Question 6

Wat waren gevolgen van de Perzische oorlogen?

Answer 6

> oprichting van Dellisch-Attische Zeebond
nieuwe machtsbalans: Athene en Sparta

Question 7

Wie waren nu de eindverantwoordelijke in de volksvergadering

Answer 7

Demos met als leider Pericles

Question 8

Wat was opvallend aan het leiderschap van Pericles?

Answer 8

Lang aan het hoofd, en nooit geostraceerd in tegenstelling tot andere voorgaande leiders

Question 9

Hoe verliep de Pelopenesische oorlog?

Answer 9

431: oorlog begint (beschreven door Thucydides)
430: Pestepidemie in Athene door ophoping van mensen en dieren
429: Pericles sterft aan pest waardoor er populistische leiders de macht krijgen in Athene
415: Atheense expeditie naar Sicilië gaat grandioos fout. De vloot wordt vernietigd.
421: Vrede van Nicais
404: Sparta enig overgebleven supermacht

Question 10

403-350 in Griekenland:

Answer 10

> Sparta verliest hegemonie door Thebanen
Athene werd weer een nieuwe macht
Opkomst Macedonië

Question 11

De bloei van Athene

Answer 11

> Democratisering
vondst zilverader
handel
meer werkgelegenheid in bijvoorbeeld de vloot en andere bouwprojecten
theater was een teken van culturele bloei
vloot maakt athene heel machtig

Question 12

Verval van Athene door:

Answer 12

> expeditie naar Sicilië
Pestepidemie
Rommelingen binnen de Dellisch-Attische Zeebond
Coup door oligarchen
Opkomst nieuwe machten zoals de Macedoniërs

Question 13

Metoiken

Answer 13

mensen gevestigd in Athene zonder burgerrecht

Question 14

Miltiades

Answer 14

Atheense aanvoerder in de slag bij Marathon tegen het Perzische invasieleger (490 v.Chr.).

Question 15

Leonidas

Answer 15

Koning van Sparta, die zich in 480 v.Chr. bij Thermopylae doodvocht tegen het Perzische invasieleger.

Question 16

Cimon

Answer 16

Atheense strateeg die sympathiseerde met Sparta. Kwam Sparta te hulp in de opstand van de heloten, maar werd door Sparta weer teruggestuurd. Dit leidde tot oorlog met Sparta (461-446).

Question 17

Alcibiades

Answer 17

Atheense strateeg die overliep naar Sparta in de Peloponnesische oorlog (415). Vandaar vluchtte hij naar Perzië, maar hij keerde weer terug naar Athene in 411, om de oligarchische staatsgreep te stoppen.

Question 18

Philippus II

Answer 18

Koning van Macedonië (359-336 v.Chr.), breidde zijn macht over Griekenland uit door een Thebaans/Atheens leger bij Chaeronea te verslaan (338). Werd ‘hēgemōn’ in de Korinthische bond (337).

Question 19

Chaeronea

Answer 19

Stadje in Midden-Griekenland (Boeotië), waar Philippus II van Macedonië in 338 v.Chr. een Thebaans/Atheens leger versloeg en zo de hegemonie in Griekenland kreeg.

Question 20

Korinthische bond

Answer 20

Bondgenootschap van Griekse staten (maar niet Sparta) o.l.v. Philippus II van Macedonië, opgericht in 337 v.Chr. Philippus zelf werd de leider.

Question 21

Socrates

Answer 21

Filosoof (469-399 v.Chr.), geloofde in absolute zedelijke wetten en trachtte die in dialogen naar boven te krijgen. Leermeester van Plato.

Question 22

Plato

Answer 22

Filosoof (429-347 v.Chr.), bekend van de ‘ideeënleer’. Schreef ook over staatsinrichting, bijv. in de Politeia. Hij schreef in dialoogvorm, meestal met Socrates als hoofdpersoon, van wie hij een leerling was.

Question 23

ideeënleer

Answer 23

Plato’s leer van de ideai, ‘ideeën’, ‘grondvormen’. Alle verschijnselen op aarde zijn een afspiegeling van bovennatuurlijke grondvormen.

Question 24

Aristoteles

Answer 24

Filosoof (384-322 v.Chr.), groot denker op het gebied van de staatskunde (Politica) en grondlegger van de moderne logica (Organon). Leerling van Plato. Stichtte een school: het Lyceum.

Question 25

Over de klassieke periode in Griekenland bestaan verschillende soorten bronnen.
Toch zijn we grotendeels aangewezen op een aantal historiografen
(geschiedschrijvers). Noem minstens twee historiografen voor de periode in kwestie.
Wanneer leefden ze ongeveer, en voor welke periodes en gebeurtenissen zijn hun
werken van belang? Wat is problematisch aan deze situatie voor ons begrip van de
klassieke periode?

Answer 25

1. Thucydides: beschreef de 2de pelopenische oorlog als zwaarste oorlog die de Grieken ooit gevochten hadden.
2. Herodotus: schreef over Perzische oorlogen.
   Betrouwbaarheid is te betwijfelen door persoonlijke biases.

Question 26

De Atheense staat wordt gezien als het eerste historische voorbeeld van een
democratie. Vergeleken met onze moderne democratieën zijn er echter enkele
belangrijke uitzonderingen op deze ‘rule by the people’. Welke sociale groepen waren
uitgesloten hiervan? En welke aanvullende restricties werden toegepast op deze
groepen?

Answer 26

Vrouwen, metoiken en slaven
> niet zelf optreden in rechtbank
> vermogen werd beheerd
> metoiken: geen burgerrecht, geen grond bezitten wel huizen en landen pachten.

Question 27

Arche

Answer 27

rijk/imperium

Question 28

Hegemonia

Answer 28

overwicht

Question 29

hellenotamiai

Answer 29

schatbewaarders van Delisch-Attische Zeebond

Question 30

Phoros

Answer 30

tribuut die leden van de bond betaalden aan Athene

Question 31

Symmachia

Answer 31

alliantie/bondgenootschap

Question 32

aparchai

Answer 32

1/16 van tribuutbetaling die werd geofferd aan Athena

Question 33

kjik nog even naar die domme munten

Answer 33

doe maar hoor