Week 3: Causaliteit Flashcards
Formeel omschreven delict
omschrijft min of meer concreet de strafbaar gestelde gedraging
denk aan: diefstal
Materieel omschreven delict
stelt het veroorzaken van het gevolg centraal
denk aan: doodslag (schieten is niet strafbaar in de bepaling)
Klassieke clausaliteitscriteria
- conditio sin qua non
- causa proxima-theorie
- relevantietheorie
- adequatietheorie
Conditio sine qua non
onmisbare, noodzakelijke voorwaarde
als verdachte niet zo had gehandeld, was het gevolg nooit ingetreden
Causa proxima-theorie
kijk naar laatste gebeurtenis voor gevolg. de factor die het dichtst bij de verwezenlijking van het gevolg ligt is het relevantst
Relevantietheorie
meest logische oorzaak voor het ingetreden gevolg
Adequatietheorie
is het gevolg naar algemene ervaringsregels voorzienbaar?
Leer van de redelijke toerekening; letale longembolie
uitgangspunt: men is verantwoordelijk voor eigen gedrag. dat anderen zich mogelijk ook moeten verantwoorden doet daar in beginsel niet aan af
is het redelijk om dit verdachte toe te rekenen?
Twee causaliteitsproblemen
- alternatieve causaliteit
- interveniërende factoren
Alternatieve causaliteit
verweer dat een andere oorzaak (buiten gedraging verdachte) de causale keten in gang heeft gebracht
Interveniërende factoren
externe factoren die van invloed (kunnen) zijn op de causale keten
causale keten wordt doorbroken indien factor zwaarder weegt dan gedraging; afweging maken
Causaliteit
het oorzakelijk verband: is het redelijk om het gevolg van de gedraging toe te rekenen aan de verdachte?
Bouwstenen van de Hullu voor de leer van de redelijke toerekening
- gedrag verdachte: staat de verdachte nadrukkelijk en zwaarwegend aan het begin van de keten van gebeurtenissen?
- soort mate en schuld van verdachte: opzet gericht op gevolg/gevolgen voorzienbaar = sterkte indicatie aanwezigheid causaliteit
- andere causaliteitstheorieën: ontbreken csqn extra aandacht om tot redelijke toerekening te komen + voorzienbaarheid speelt een belangrijke rol! (voorzienbaar = redelijke toerekening)
deze bouwstenen zijn een afwegingsproces om tot een oordeel te komen
Toepassen alternatieve causaliteit
Groninger HIV
- kan gedraging van verdachte een onmisbare schakel hebben gevormd? (csqn)
- is het aannemelijk dat gevolg door verdachte is veroorzaakt?
a. naar aard geschikt gevolg teweeg te brengen?
b. algemene ervaringsregels
c. aannemelijk dat andere scenario niet is gebeurd
Toepassing interveniërende factoren
- is gedraging csqn voor intreden gevolg? (Groninger HIV)
- wat zijn de interveniërende factoren?
- hoe verhoudt externe factor zich tot strafbare gedraging