Week 1: Culpa en roekeloosheid Flashcards
Subjectieve bestanddelen in een wetsartikel
opzet en schuld (culpa)
Schuldbeginsel
geen straf zonder schuld (verwijtbaarheid)
Vereveningsschuld
straftoemeting naar de mate van schuld
(groter verwijt = hogere straf)
Schuld als bestanddeel
culpa
Schuld in de zin van culpa is
een verwijtbare aanmerkelijke onvoorzichtigheid
Culpa uitwerken
objectieve kant (vermijdbaarheid):
- onvoorzichtigheide
- aanmerkelijk
subjectieve kant (verwijtbaarheid en voorzienbaarheid: verwijtbaarheid
Onvoozichtigheid
is het gedrag onvoorzichtig?
- in strijd met normen/zorgplichten/voorschriften/etc. (ongeoorloofde schending)
- wederrechtelijk
Wat neemt onvoorzichtigheid bij culpa weg?
verwijtbaarheid
Aanmerkelijk
is het gedrag aanmerkelijk onvoorzichtig?
ofwel: had een normaal redelijk denken mens beter gedaan (culpa lata); objectieve culpa
Culpa lata
had een normaal denkend mens het beter gedaan?
Culpa levis
had een supermens het beter gedaan?
Verwijtbaarheid
kon dader voorziend at zijn gedrag bepaalde gevolgen zou hebben?
had verdachte anders moeten handelen
Wanneer vervalt verwijtbaarheid bij culpa?
schulduitsluitingsgrond
Voorbeelden roekeloosheid
buitengewone onvoorzichtigheid zoals:
- kat-en-muisspel
- snelheidswedstrijd
- vluchten voor politie
- dwingen tot stilstaan snelweg
dus: een zeer ernstig gevaar waarvan dader was bewust/had zich er bewust van moeten zijn
Bewuste schuld
de verdachte is zich bewust van de risico’s die verbonden zijn aan zijn handelen, maar gaat ervan uit dat de risico’s zich niet verwezenlijken
misplaatst vertrouwen in een goede afloop
Verschil voorwaardelijk opzet en bewuste scchuld
bij bewuste schuld gaat de verdachte er onterecht van uit dat het gevolg van de risico’s niet intreden
bij voorwaardelijk opzet neemt de verdachte de het gevolg op de koop toe
dus: aanvaarding
voorw opzet: wel aanvaarding
bew sch: geen aanvaarding
Onbewuste schuld
verdachte is zich niet bewust van het gevaar van zijn handelen; wetenschap is niet aanwezig (ook willen niet)
Wat is de zwaarste vorm van een culpoze delict?
roekeloosheid
Wat is roekeloosheid?
een buitengewone onvoorzichtigheid (buiten het gewone verkeer plaatsen)
dus: zeer onvoorzichtig (rij)gedrag waarbij welbewust en met ernstige gevolgen onaanvaardbare risico’s worden genomen
Wederrechtelijk
schending van een (rechts)norm of zorgplicht:
- ongeschreven norm
- geschreven norm
- rechtsnorm
- zorgplicht
- Garantenstellung
of een ongeoorloofde schending, zoals het nemen van ongeoorloofde risico’s en het niet bestaan van een rechtvaardigingsgrond
Voorwaardelijk opzet
de aanmerkelijke kans op intreden gevolg bewust aanvaarden
Opzet bij roekeloosheid
dubbel opzet:
- opzet op schenden verkeersregels
- opzet op ernstig schenden
Roekeloosheid volgens art. 5a WVW
- opzettelijk (dubbel opzet)
- schenden verkeersregels (subs)
- ernstig schenden
- levensgevaar of gevaar zwaar lichamelijk letsel voor een ander te duchten + voorzienbaar
Roekeloosheid volgens HR Handrem
- buitengewoon onvoorzichtig (wederrechtelijk) gedrag
- ernstig gevaar in het leven geroepen
- dader bewust of had hiervan bewust moeten zijn?