week 14 Flashcards
waardoor kan een verlaagd creatinine gehalte komen?
Lage spiermassa
Malnutritie
Interferentie door bilirubine
Gentamycine, cefalosporine (antibiotica)
waardoor kan een verhoogd creatinine gehalte komen?
Nierinsufficiëntie
Hoge spiermassa (topsporters, bodybuilders)
Creatine supplementen, anabole steroïden
Dieet met veel vlees
Spierafbraak
Hoge koorts
bij interpretatie van creatinine altijd kijken naar:
steady state
hoeveelheid spiermassa
analyse van urine:
- visualiseren
- macroscopisch: kleur
- chemische beoordeling: bijv mbv dipstick
- microscopische beoordeling: bijv kijken naar cellen, cilinders, kristallen
hoe kunnen glomerulaire nierziekten zich presenteren?
hematurie (microscopisch/ macroscopisch) of acute glomerulo-nefritis, longproblemen (renopulmonale syndromen), tubulaire aandoeningen of hypertensie.
eventuele klachten van nierinsufficientie
misselijkheid, jeuk, allemaal aspecifieke klachten
tubulaire proteinurie
er wordt niet extra gefiltreerd, maar er wordt wel extra uitgeplast
–> geen reabsorptie in de PT
- laag-moleculaire eiwitten
overflow proteinurie
er wordt meer gefiltreerd dan de PT aan kan
–> er is meer productie elders in het lichaam (door ‘ziekteproces’)
- de reabsorptiecapaciteit van de PT schiet te kort
glomerulaire proteinurie
er is een defect in de ladingsselectiviteit of grootte selectiviteit
–> hoog MW eiwitten aanwezig in urine
glomerulaire proteinurie: selectieve proteinurie
vnml negatief geladen eiwitten in de urine (vooral albumine)
glomerulaire proteinurie: niet-selectieve proteinurie
verschillende soorten eiwitten zijn aanwezig in urine, niet alleen albumine maar ook immunoglobulines
macroscopische (zichtbare) hematurie
Meestal oorzaak te vinden
Meestal urologisch
Meestal door tumor (hoger risico bij oudere (mannen?), die roken)
microscopische hematurie
vaak asymptomatisch
Vrij hoge incidentie (10-50% vd populatie)
Vaak een toevalsbevinding
Vaak wordt er geen oorzaak gevonden
symptomen die pleiten voor een nefrologische oorzaak van (microscopische) hematurie
Hoge bloeddruk
Proteïnurie
Nierfunctiestoornis
(Aangeboren) nierziekte
urologische oorzaken hematurie
Tumoren: nier, blaas, (ureter, prostaat, urethra)
Aangeboren afwijkingen
Trauma
Ontstekingen
Nierstenen
Systeem Oorzaken: stollingsstoornis, lichamelijke inspanning (vaak hemoglobinurie)
nefrologische oorzaken hematurie
IgA nefopathie
syndroom van alport
thin membrane nephropathy
syndroom van alport
mutatie in COL4A5
–> collageen in de basaalmembraan
op jonge leeftijd bij jongens, vaak gepaard met doofheid
mutatie in COL4A5
is alport
X-chromosomaal recessieve overerving
mutatie in COL4A3 en COL4A4
autosomaal recessieve overerving
als drager: soms niks, soms TMD
glomerulaire filtratie barriere
van bloed–> urine
endotheel(fenestrae) - basaalmembraan-filtratieslit tussen podocyten - urine in ruimte bowman
ladingsselectiviteit
door neg geladen proteoglycanen op het endotheel
albumine wordt hierdoor tegengehouden
grootte selectiviteit
door slit-diafragma tussen podocyten
eiwitten (nefrines) zitten om en om–> daartussen kleine poriën
tubulaire of glomerulaire proteinurie?
als tubuli kapot zijn–> geen reabsorptie–> tubulaire proteinurie
dit kan tot 3 gram per dag zijn
dus als >3,5 g/dag dan is het glomerulaire proteinurie
definitie nefrotisch syndroom
proteinurie >3,5 g/dag
als gevolg proteinurie–>
hypoalbuminemie
oedeem (bij kinderen bij ogen)
hyperlipaemie
verschil nefrotisch en nefritisch syndroom
bij nefritisch:
minder proteinurie
progressieve achteruitgang nierfunctie
actief sediment: in urine tekenen van ziekteactivieit in nier–> witte bloedcellen enz.
ook achteruitgang nierfunctie en tekenen van ziekte: minder plassen en pijn
DD nefrotisch syndroom
minimal change disease
focale segmentale glomerulosclerose
membraneuze glomerulopathie
minimal change disease
geen afwijkingen op lichtmicroscopie
bv door virus–> cytokines zorgen dat negatieve proteoglycanen neutraal worden
dit heeft invloed op podocyten, want die functie wordt gereguleerd door lading
Selectieve proteïnurie door verlies van lading selectiviteit: albumine
Vaak bij kinderen
prognose, werking en behandeling minimal change disease
goede prognose: geen nierinsufficientie
werking onduidelijk
prednison
focale segmentale glomerulosclerose
bij ouderen en kinderen
fibrotisering in een bepaald deel van de glomerulus–> leidt tot verstoorde glomerulaire filtratie barriere
is structurele afwijking–> moeilijk te behandelen
MCD kan overgaan in dit, renale prognose van FSG is veel slechter
oorzaken focale segmentale glomerulosclerose
kan primair (idiopathisch) of secundair aan een andere ziekte voorkomen
kan komen door genetische afwijkingen (in nefrine eiwit)
membraneuze glomerulopathie
vooral bij mensen van middelbare leeftijd- oud
a-selectieve proteinurie met veel IgG
sterk wisselend beloop
behandeling nefrotisch syndroom
terk afhankelijk van onderliggend ziektebeeld
in het algemeen afweer remmende geneesmiddelen:
(prednison
cyclofosfamide
azathioprine
cyclosporine
rituximab)
het zijn auto-immuunziekte, dus daarom afweer remmen
als reactie niet goed: ACE-remmers tegen proteinurie
Nefritisch syndroom symptomen:
Oligurie (weinig urine) en nierinsufficientie, toegenomen plasma creatinine en lage GFR
Hematurie (maar wel in combinatie met een achteruitgaande GFR)
Proteinurie meestal < 3 gram / dag
Oedeem
Hypertensie
Er zijn erytrocytencilinders