Week 12: Urogenitale tumoren en wetenschappelijke methoden Flashcards
Wat zijn de 3 belangrijkste aspecten van wetenschap?
Empirisch (proefondervindelijk en waarneembaar)
Logisch redeneren
Kritische houding
Noem de 6 stappen van de wetenschappelijke methode
Zinvolle vraag of belangrijk probleem
Informatie verzamelen
Hypothese/vraagstelling
Testen (verifiëren)
Accepteren, afwijzen, wijzigen
Publiceren
Wat zijn de 3 demonen in het land van onderzoek doen?
Dataduivel: data slecht gearchiveerd
Replicatieprobleem
Verificatiekramp
Noem 3 verschillende meetfouten die je kan hebben
Toevallig meetfout
Systematische meetfout
Differentiële systematische meetfout: verschillende weegschalen
Welke 2 meetniveaus zijn er voor variabelen?
Numeriek/kwantitatief
Categorisch
Welke subniveaus heb je onder de numerieke variabelen?
Discreet: gehele getallen
Continu: reële getallen
Welke subniveaus heb je onder categorische variabelen?
Nominaal: geen ordening (man/vrouw)
Ordinaal: ordening (stadium tumor)
Waarom moeten we een meetniveau gebruiken? (2 redenen)
Bepaalt hoe gegeven gepresenteerd kunnen worden
Bepaalt hoe gegevens geanalyseerd moeten worden
Welke 2 testen kan je gebruiken voor een numeriek meetniveau?
T-toets
Lineaire regressie
Welke 2 testen kan je gebruiken voor een categorisch meetniveau?
Chi-kwadraattoets
Logistische regressie
Waar staat de mu voor?
Gemiddelde
Waar staat pi voor?
Proportie
Waar staat de delta voor?
Verschil
Waar staat de beta voor?
Regressiecoëfficient
Waar staat RR voor?
Relatief risico
Wat is inferentiële statistiek?
Steekproeven nemen voor de gehele populatie
Hoe bereken je een standaarddeviatie van een steekproefgemiddelde?
Standaarddeviatie gedeeld door wortel n, met n de steekproefgrootte
Hoe wordt een standaarddeviatie bij een steekproefgemiddelde ook wel genoemd?
Standaardfout of standaard error
Hoe kan je een 95% CI berekenen?
Gemiddelde - 1,96 x se <mu< gemiddelde + 1,96 x se
Wat is de centrale limiet stelling?
Bij normaal verdeelde individuele studies heb je een normaal verdeeld steekproefgemiddelde
Bij niet normaal verdeelde individuele studies heb je ook een normaal verdeeld steekproefgemiddelde
Wat is een type 1 fout?
H0 verwerpen terwijl H0 waar is
Wat is een type 2 fout?
H0 niet verwerpen als deze niet correct is
Is de kans op type 1 of type 2 fout groter?
Type 2
Hoe wordt de power van een toets berekend?
1-kans op type 2
Wat is het verschil tussen een random effects model en een fixed effects model?
Random effects model is bij variatie in uitkomsten, mag altijd, maar moet zwz bij hoge heterogeniteit
Fixed effects model mag alleen bij homogeen, en mag dus niet altijd
Wat is de functie van PSA?
Maakt ejaculaat vloeibaarder
Aan welke kant zit de apex van de prostaat?
Urethrazijde
Aan welke kant zit de basis van de prostaat?
Blaaszijde
Wat zijn de top 3 meest voorkomende aandoeningen van de prostaat?
BPH (benigne prostaat hyperplasie)
Prostatitis
Prostaatcarcinoom
Wat is de incidentie van prostaatcarcinoom? Hoeveel daarvan hebben klachten?
13.000 per jaar
<10% heeft klachten
Wat is de gleason score?
Een score bestaande uit 2 getallen:
Het eerste getal geeft het meest voorkomende groeipatroon aan
Het 2e getal geeft het groeipatroon aan wat ook wordt gezien, maar minder
Welke gleason score is erger? 5+3 of 3+5?
5+3
Waarom worden 1 en 2 eigenlijk niet gebruikt in de glaeson score?
Omdat die ook heel erg lijken op normaal weefsel
Noem 6 aspecten die worden meegenomen in de risicocalculatie van prostaatcarcinoom?
PSA + DRE
TRUS (prostaatvolume)
Etniciteit (afro-amerikaans heeft hogere kans)
Familieanamnese (BRCA-2)
Co-morbiditeit/levensverwachting
Wensen patiënt
Wat zijn 2 indicaties voor een biopt van de prostaat?
Kans prostaatcarcinoom >12,5-20%
Kans agressief >4-7%
Wanneer is er sprake van een hoge kans op uitzaaiing bij een prostaatcarcinoom? (3)
PSA>20
GS>4+3
Stadium T3 of hoger
Wat is een nomogram?
Rekent het risico op metastasen uit
Waarwordt een PSMA PET-CT voor gebruikt?
Aantonen van metastasen
Wanneer voeg je hormoontherapie toe bij prostaatcarcinoom?
Bij uitwendige radiotherapie bij T3 of GS>8
Wanneer doe je brachytherapie bij prostaatcarcinoom?
<T3 of GS<8
Wanneer is er sprake van microhematurie?
> 3 ery’s in gezichtsveld, 2x bepaald
Hoeveel % kans is op een maligniteit bij microhematurie?
<2%
Hoeveel komt blaascarcinoom voor per jaar?
6600
Komt blaascarcinoom meer bij vrouwen of mannen voor? Waarom?
4x vaker bij mannen, ernstig gerelateerd aan roken
Hoeveel mensen overlijden er per week aan blaascarcinoom?
25
Wat voor soort carcinoom zijn de meeste blaascarcinomen?
Urotheelcarcinomen
Wat is de 5-jaarsoverleving van blaascarcinoom?
50-55%
Hoeveel % van blaascarcinomen komt door roken?
50%
Welke T-stadia heb je allemaal bij een blaascarcinoom?
Tis: in situ
Ta: in urotheel
T1: in bw
T2: binnenste spierlaag
T3: buitenste spierlaag
T4a: prostaat, uterus, vagina
T4b: andere organen, bekken, buikwand
Wat is een belangrijk onderscheid in de blaascarcinomen?
Spierinvasief en niet-spierinvasief
Wat is de behandeling bij een niet-spierinvasief blaascarcinoom?
Intravesicale spoelingen met eventuele aanvullende spoelingen
Postoperatieve chemo
Re-TUR
Wanneer krijgt iemand wel of geen aanvullende spoeling?
Low risk: geen recidief, geen spoeling
Intermediate risk: wel recidief, geen T3, MMC spoeling
High risk: hoogrisico op spierinvasie, spoeling met tuberculose bacil (BCG) en re-TUR
Hoeveel mensen met een spierinvasief blaascarcinoom overlijden?
50%, ondanks therapie
Welke 4 opties zijn er als vervanging bij een cystectomie?
Incontinent stoma (Brickers)
Continent stoma (Indiana)
Neoblaas
Ureterocutaneostomie
Wanneer gebruik je een ureterocutaneostomie?
Bij 1 nier
Noem 6 voorwaarden voor een neoblaas
Gemotiveerde patient
Onder de 75
Adequate nierfunctie
Vermogen legen met buikdruk
Blaashals tumorvrij
Geen radiotherapie bekken gehad
Is de kwaliteit van leven beter met een neoblaas of een stoma?
Gelijk
Welke chemotherapie wordt gebruikt bij een blaascarcinoom?
Cisplatin
Hoeveel mensen kunnen geen cisplatin krijgen en wat gebeurt er dan?
1/3, dan direct operatie
Bij welke soort blaaskanker kan je geen chemo krijgen?
Plaveiselcelcarcinoom
Welk fusiegen is ontdekt bij prostaatkanker? In hoeveel % van de prostaatkankers komt deze voor?
ERG gen+ TMPRSS-2 promotor
In 40% prostaatkankers
Noem 4 voorwaarden voor active surveillance bij prostaatkanker
PSA <10 ng/ml
GS <7
<3 positieve biopten
Behandelbaar voor eventuele invasieve interventie
Wat is allocation of concealment?
Tijdens de blindering mag niemand weten wie in welke groep terecht komt
Wat is de rol van de prostaat in hormoonproductie?
Prostaat heeft 5-alfa-reductase, wat testosteron omzet in DHT, wat een hogere affiniteit voor de receptor heeft
In welke stadia is een prostatectomie een optie?
T1b-T3a
Hoe werkt een LHRH agonist?
TIjdelijke verhoging van het LH, waardoor het T tijdelijk verhoogd wordt. Door de negatieve feedback is er geen LHRH release, en dus geen T productie
Wanneer zet je lokale radiotherapie palliatief in bij prostaatcarcinoom?
Bij hormoon-onafhankelijke tumoren
Wat is dichotoom?
2 uitkomstwaarden
Wat is de excel confidence interval calculator?
Uitrekenen hoeveel data moet veranderen om wel/niet significant te zijn
Welke test kan je gebruiken om de aanwezigheid van heterogeniteit te testen?
x^2 test
Welke test kan je gebruiken om de hoeveelheid heterogeniteit te testen?
I^2 test
Wat is een cumulatieve meta-analysis?
Studies worden 1 voor 1 toegevoegd en gekeken hoeveel de resulaten beïnvloed worden
Wat is een leave-one-out meta-analysis?
Steeds 1 studie weglaten en resultaten bekijken
