Week 12 Flashcards
1
Q
Wat is community acquired pneumonia?
A
- pneumonie ontstaan buiten zkh
- besmetting via aanhoesten
- symptomen: dyspnoe, hoesten(met/slijm), koorts, pijn en moeheid
- LO: crepitaties, verscherpt AG, gedempte percussie
- klinische diangose + X-thorax
- onderscheid (a)typische pneumonie)
- behandeling: AB obv AMBU-65 score of verwekker
Therapiefalen: resistentie, andere ziekte of andere verwekker -> opnieuw kweek, CT, bronchoscopie en andere/bredere AB
2
Q
Wat is een typische pneumonie?
A
- pneumokokken(40%): koude rillingen, thorcale pijn en bloederig sputum
- H infuenzae(10%): mild beloop, groen sputum, minder hoge koorts, bij COPD of andere longaandoeningen
- Moraxella catarrhalis: zoals H influenzae
- S aureus(5%): vaak na griep, zoals pneumokokken, behandel met flucloxacilline
- Klebsiella: alcoholisme
- E coli
- Anaeroben
3
Q
Wat is een atypische pneumonie?
A
- Legionella(5%): acuut, thoracale pijn, bloederig sputum, koude rillingen; oude hotel in warme landen, sauna’s en zwembaden
- Mycoplasma(8%): griepachtig beeld, <45jr zonder comorbiditeit, spierpijn en hoofdpijn, niet erg ziek
- Chlamydia pneumoniae: “
- Chlaymdia psitacci: “, vogelbezit
- Coxiella burnetti(Q-koorts): boederij
- viraal: RSV, influenza, adenovirus, coronavirus -> in winter
- TBC
- Pneumcocyste jirovecii
4
Q
Wat is de CURB/AMBU-65 score?
A
Indicatie ernst CAP en mortaliteit, bepaald beleid en AB keuze
- verwardheid
- ureum >7
- AH >28/min
- BD <90 mmHg systolisch of <60 diastolisch
- leeftijd >65jr
0-1= mild; 2=matig; 3-5= ernstig
5
Q
Welke complicaties kunnen bij pneumonie optreden? Hoe werkt de behandeling?
A
- pleurale effusie en empyeem
- punctie -> gram kleuring en pH
- drain bij lage pH, lokettering, empyeem of veel vocht
- lokettering= bolletjes fibrinedraden met vocht, fibrinolyica geven, als geen verbetering chirurgie
6
Q
Wat is pneumocystis jiroveci pneumonie(PJP)?
A
- opportunistische schimmelinfectie, komt veel voor
- lange aanloop met aspecifieke klachten
- Diagnostiek: BAL
- behandeling met hoge dosis co-trimoxazol, profylaxe met lage dosis en herstel afweer door stoppen immunosuppressiva/cART
- complicatie: pneumothorax, cysteuze longafwijkingen
7
Q
Hoe werkt profylaxe bij HIV?
A
Afhv CD4+ getal
- >200: geen profylaxe; wel influenza, pneumokokken, HSV en Hep A/B vaccinatie
Let op: ook met normaal CD4+ aantal zijn patiënten met HIV gevoeliger voor infecties(meestal ‘normale’ infecties)
- <200 tegen PJP en <100 tegen toxoplasmose met co-trimoxazol
Beste profylaxe is herstellen afweer door cART
8
Q
Wat is sarcoïdose?
A
- granulomateuze inflammatoire ziekte met onbekende oorzaak met niet-necrotiserende granulomen
- komt meer voor bij mensen van kleur, bepaalde beroepen, <40jr, in winter
- symptomen: moe, afvallen, koorts, hoesten, dyspnoe, retrosternale pijn, orgaanspecifieke symptomen
- mn longen, lymfatisch systeem, lever, huid en ogen aangedaan
- diagnostiek: combi kliniek, radiologie en histologie; ACE en sIL-2R zijn aspecifiek
Blau syndroom: NOD2 mutatie, pulmonaal: CD4+ verhoogd in BAL en verlaagd in perifeer bloed - behandeling: afwachtend tenzij risico orgaanschade of hypercalciëmie; steroïden, HCQ bij klachten
- prognose: goed, helft heeft min milde orgaanschade; syndroom van Löfgren heeft beste
- radiologisch stadia longsarcoïdose: bij IV longfibrose, bij I-III nog remissie mogelijk
9
Q
Wat is antifosfolipidensyndroom(APLS)?
A
- antifosoflipiden antistoffen + trombose of recidiverende vruchtdood, vaak ook trombopenie en levido reticualris
- primair of secundair(mn SLE)
- APLA zijn risicofactor voor atherosclerose, trombose(arterieel en veneus) en vruchtdood(70%, met behandeling 30%)
- vaak gericht tegen betaglycoproteine-I
- behandeling: reguliere antistolling, aspirine, plasmaferese, IVIG, Rituximab, statines; vaak levenslang
10
Q
Wat is cystische fibrose(CF)?
A
- veel voorkomende autosomaal recessieve mutaties in CFTR gen waardoor minder Cl-, Na+ en H2O resorptie
- levensverwachting beperkt
- mn luchtwegen, TD(leven, pancreas, darmen) en tractus genitalis aangedaan -> droogheid, obstructies door ophoping taai slijm
- tekenen: geringe lengtegroei, laag gewicht, tonthorax, clubbing
- diagnostiek: zweettest gouden standaard, genetisch onderzoek of potentiaalmeting
- behandeling: chloortransportmodulatoren, goede voedingstoestand en voorkomen en behandelen infecties en (extra-)pulmonale complicaties
- grote psychosociale impact
11
Q
Welke pulmonale afwijkingen komen voor bij CF?
A
- Vicieuze cirkel schade, infecties en inflammatie waardoor nog meer schade
- Recidiverende luchtweginfecties, hemaptoë, ABPA, bronchiëctasieën
- Complicaties: pneumothorax, pulmonale HT → cor pulmonale
- Sputum: S aureus, Pseudomonas, BCC, virussen, schimmels, atypische mycobacteriën
- Spirometrie: kerktoren
12
Q
Wat is het respiratioir synctieel virus(RSV)?
A
- geeft bronchiolitis, piek in herst en winter
- 1% opgenomen waarvan 10% IC + beademing
- kliniek: mn zuigelingen, na verkoudheid snel progressieve dyspnoe, hoesten, subferiel, intrekkingen, diffuus inspiratoir crepiteren en expiratoir piepen
- zuigelingen <2mnd kunnen apneu’s krijgen
- diagnostiek: RSV PCR sneltest op neusspoelsel, sO2
- behandeling: ondersteunend, SABA als gunstig effect
- alleen passieve immunisatie bij hoogrisico groep
- prognose: gunstig, restloos herstel, geen immuniteit
13
Q
Hoe werkt pneumonie bij kinderen?
A
- klinische diagnose, tachypnoe is meest sensitief symptoom, ook koorts, hoesten, rhonchi en crepitaties
- verwekkers: <3mnd en >5jr mn bacterieel, 3mnd-5jr mn viraal, Mycoplasma >5jr
- behandeling: AB(<5jr amoxicilline, >5jr macrolide), ondersteunend
14
Q
Hoe werkt diagnostiek bij lagere luchtweginfecties?
A
- X-thorax: ter diagnose
- CT: bij verdenking LE
- urineantigeen sneltest voor Legionella(serogroep 1) en peumokokken
- bloedkweken
- serologie: virussen, mcyoplasma, chlamydia en Legionella
- lab: leuko’s en differentiatie, CRP, lever- en nierfunctie
- sputum: goed als weinig plaveiselcellen, aspect en kweek
- optochinetest: onderscheid S pneumoniae(gevoelig) en vergroende streptokokken(resistent)
- E-test: …
15
Q
Welke virussen geven kans op een ernstig verlopende luchtweginfectie bij kinderen?
A
- infleunza A/B virus, behandelen met oseltamivir
- RSV
- humaan metapneumovirus(hMPV)
…
