Week 10 Flashcards
Welke 3 soorten hormonale communicaties zijn er?
- Endocrien
- Paracrien
- Autocrien
Wat is er aan de hand bij acromegalie?
Te veel groeihormoon
Wat is er aan de hand bij de ziekte van Cushing?
Hypercortisolisme
Wat is er aan de hand bij de ziekte van Addison?
Hypocortisolisme
Wat is er aan de hand bij de ziekte van Graves?
Hyperthyreoïdie
Wat is er aan de hand bij de ziekte van Hashimoto?
Hypothyreoïdie
Hoe werken de grote neuronen in de hypothalamus?
- Ze gaan door naar de hypofyse achterkwab
- Geven daar hun hormonen af aan bloed
Hoe werken de kleine neuronen in de hypothalamus?
Ze geven releasing factors af, gaan naar de hypofyse voorkwab va bloed
Wat voor structuur heeft de hypofyse voorkwab?
Klierstructuur
Wat voor structuur heeft de hypofyse achterkwab?
Zenuwstructuur
Wat zijn de kenmerken van de hypothalamus-hypofyse-bijnier as? (CZS→ hypofyse, hypofyse → target en negatieve terugkoppeling vanuit target)
- CZS → hypofyse: CRH/vasopressine
- Hypofyse → target: ACTH
- Negatieve terugkoppeling vanuit target: cortisol/androgenen
Wat zijn de kenmerken van de hypothalamus-hypofyse-schildklier as? (CZS→ hypofyse, hypofyse → target en negatieve terugkoppeling vanuit target)
- CZS → hypofyse: TRH
- Hypofyse → target: TSH
- Negatieve terugkoppeling vanuit target: schildklierhormoon, T4
Wat zijn de kenmerken van de hypothalamus-hypofyse-groeihormoon as? (CZS→ hypofyse, hypofyse → target en negatieve terugkoppeling vanuit target)
- CZS → hypofyse: somatostatine (-), GHRH (+)
- Hypofyse → target: groeihormoon
- Negatieve terugkoppeling vanuit target: IGF-1
Wat zijn de kenmerken van de hypothalamus-hypofyse-gonaden as? (CZS→ hypofyse, hypofyse → target en negatieve terugkoppeling vanuit target)
- CZS → hypofyse: GnRH
- Hypofyse → target: LH/FSH
- Negatieve terugkoppeling vanuit target: steroïdhormonen
Hoe werkt dopamine bij prolactine?
Dopamine remt prolactineafgifte, bij zoogreflex wordt dopamineafgifte geremd
Hoe werkt Oxytocine bij borstvoeding?
Oxytocine zorgt voor borstspiersamentrekking, bij zoogreflex wordt oxytocineafgifte geremd
Wat is het nut van bindende eiwitten?
Remmen activiteit en afbraak
Welke hormonen zijn hoog tijdens slaap?
- GH
- TSH
- PRL
Welke hormonen stijgen in de vroege ochtend?
- ACTH
- Cortisol (doordat het ACTH volgt)
Wat zijn de drie domeinen van G-eiwit gekoppelde receptoren?
- Hormoonbinding
- Affiniteit
- Specialiteit
- Transmembraan
- Verankering
- Transductie
Hoe ontstaat ACTH?
Na klieving POMC
Waaruit bestaat TSH?
Uit een a en een b subunit
Wat kenmerkt a-subunits van TSH?
Ze zijn gemeenschappelijk binnen de familie van hormonen
Wat kenmerkt b-subunits van TSH?
Ze zijn hormoonspecifiek
Wat is de volgorde van ACTH signaaltransductie?
- MC2R
- Gs
- Adenylylcyclase
- cAMP
- PKA
- Fosforylering en genregulatie
- Cortisol
Wat is de volgorde van TSH signaaltransductie?
- TSH receptor
- Gs
- Adenylyscyclase
- cAMP
- PKA
- Fosforylering en genregulatie
- T4
Wat gebeurt er bij GPCR activatie?
a-unit laat los en bindt GTP
Wat doet het Gs eiwit?
Zorgt voor amplificatie door adenylyl cyclase
Wat doet adenylyl cyclase?
Het zet ATP om tot cAMP
cAMP activeert proteïne kinase A
Waardoor heeft cAMP een korte werking?
Het wordt snel afgebroken door fosfodiesterases
Waardoor wordt adenylyl cyclase geremd?
Door Gi
Waaruit bestaat proteïne kinase A?
Uit 2 regulatoire en 2 katalytische subunits
Hoe wordt proteïne kinase A geactiveerd?
cAMP bindt aan de regulatoire subunits en het complex dissocieert
Hoe recruteert proteïne kinase A gentranscriptie?
Op de cAMP respons bindt CREB, dit bindt aan een specifieke basenvolgorde en recruteert transcriptie
Wat is de functie van G2?
Stimulatie van adenlyl cyclase door cAMP verhoging, hierdoor activering proteïne kinase A
Wat is de functie van G2?
Stimulatie van adenlyl cyclase door cAMP verhoging, hierdoor activering proteïne kinase A
Wat is de functie van Gi?
Remming van adenylyl cyclase door cAMP verlaging, remming proteïne kinase A
Wat is de functie van Gq?
Ca2+ verhoging, hierdoor activering van proteïne kinase C
Wat is de functie van G12/13?
Rock door Rho activering
Wat is het gevolg van een inactieve MC2R mutatie?
Familiaire cortisol deficiëntie
Wat is het gevolg van een alternatieve MC2R mutatie?
MRAP
Wat is het gevolg van een inactieve TSH receptor mutatie?
Hypothyreoïdie
Wat is het gevolg van een actieve TSH receptor mutatie?
Hyperthyreoïdie, adenoom
Wat is er mis bij het McCune-Albright syndroom?
Activerende mutatie GNAS gen, hierdoor botdystrofie, endocriene tumoren
Wat is er mis bij multipele hormoon resistentie?
Een inactiverende mutatie van het GNAS gen
Wat is er mis bij het Carney complex?
Inactiverende mutatie van de regulerende subunit van PKA
Wat is er mis bij bijnier hyperplasie?
Een inactiverende mutatie in fosfodiësterase of een activerende mutatie in de katalyserende subunit van PKA
Hoe werkt een inverse agonist?
Bindt aan receptor met inactieve conformatie, remt basale of constitutieve activiteit van receptor
Welke 2 soorten syndroom van Cushing zijn er?
- ACTH-afhankelijk
- ACTH-onafhankelijk
Welke 2 soorten ACTH-afhankelijke cushing zijn er?
- Hypofyse hormoon cushing
- Ectopische ACTH productie
Welke 3 soorten ACTH-onafhankelijke cushing zijn er?
- Bijnier adenoom
- Bilaterale bijnier hyperplasie
- Bijnier carcinoom
Wat is de presentatie van Cushing?
- Centrale vetdistributie
- Hypertensie
- Diabetes
- Psychose
- Osteoporose
- Dik gezicht (moon face)
Wat is de voornaamste oorzaak van mortaliteit bij mensen het het syndroom van Cushing?
Cardiovasculaire problemen
Hoe wordt het immuunsysteem onderdrukt bij het syndroom van Cushing?
Cortisol onderdrukt het immuunsysteem
Op welke 3 manieren kun je diagnostiek bij het syndroom van Cushing uitvoeren?
- 24h urine cortisol
- 1 mg dexamethason suppressie test
- Middernacht speekselcortisol
Hoe werkt 24h urine cortisol?
- 2-3 verzamlingen
- Beperkte sensitiviteit
Wat is de cut off bij de dexamethason suppressie test?
<50 nmol/L
Wat hoort er te gebeuren bij een gezond persoon bij de dexamethason suppressie test?
Hypofyse remming, hierdoor geen ACTH/cortisol
Wat gebeurt en bij een Cushing persoon bij de dexamethason suppressie test?
Bij een adenoom gaat de cortisolproductie gewoon door
Wat heeft invloed op de middernacht speeksel cortisol test?
- Bloed contaminatie
- Nachtdiensten
- Leeftijd
- Comorbiditeit
Hoe maak je onderscheid tussen echt cushing en pseudo cushing?
Met de middernacht speekselcortisol, dit is bij pseudo cushing laag en bij normaal cushing hoog
Wat zijn 3 belangrijke oorzaken van pseudo cushing?
- Psychiatrische ziektebeelden
- Alcoholmisbruik
- Morbide obesitas
Wat onderzoek je bij bilaterale sinus petrosus inferior sampling?
De ACTH concentraties aan beide kanten van de hypofyse
Als 1 kant hoger, dan ACTH-afhankelijke cushing
Waardoor kan ACTH-onafhankelijke Cushing worden veroorzaakt?
- Bijnieradenoom
- Bilaterale bijnierhyperplasie
- Bijniercarcinoom
Waardoor kan ectopisch ACTH syndroom door worden veroorzaakt?
Neuroendocriende tumoren, voornamelijk in de long
Wat zijn acute complicaties van ectopisch ACTH syndroom?
- Infecties
- Thromboembolisce complicaties
- Hypertensie en hypokaliëmie
- Psychiatrische ocmplicaties
Wat zijn de 4 stappen in de behandeling van de ziekte van Cushing?
- Transsphenoidale adenectomie
- Tweede transsphenoidale operatie
- Radiotherapie
- Bilaterale bijnierextirpatie
Wat is de remissie en recidief kans bij transsphenoidale adenectomie?
- Remissie 60-90%
- Recidief to 25%