Week 1 HC7 Leefomgeving, Gedrag En Gezondheid Flashcards
Beredeneerd gedrag model (ASE-model/sociaal-ecologische model)
- Externe variabelen (fysiek, economisch, sociaal cultureel) beïnvloeden:
- attitude: mening en afweging voor- en nadelen
- ervaren subjectieve norm (sociale invloed): wat vindt omgeving van bepaald gedragsverandering en wat doen zij zelf
- waargenomen gedragscontrole (eigen effectiviteit): is men in staat bepaald gedrag te veranderen, ook onder moeilijke omstandigheden
- Intentie (wordt bepaald door attitude, sociale invloed, eigen effectiviteit)
- Gedrag (bepaald door intentie, omgeving en barrieres)
Wat maakt het o.a. lasting om gezond gedrag te bevorderen?
Het feit dat kortetermijneffecten op de lange termijn verdwijnen
Gezondheidsprobleem aanpakken (bijv obesitas) door omgeving aan te pakken. De omgeving wordt via het ANGELO-raamwerk onderverdeeld in:
- fysiek
- economisch
-socio-cultureel - politiek
Hoe kunnen de gebieden van het ANGELO-raamwerk benaderd worden?
- vanuit een microniveau (buurt, werk, school)
- vanuit een macroniveau (nationaal en internationaal
Obesogene omgeving op micro- en macroniveau (ANGELO-raamwerk) -> fysiek
- microniveau: bedrijfs- en sportkantines, buurten (parken, fiets- en wandelpaden)
- macroniveau: infrastructuur voor wandelen en fietsen
Obesogene omgeving op micro- en macroniveau (ANGELO-raamwerk) -> economoische
- microniveau: kosten van gezond en ongezond eten
- macroniveau: kosten en belasting van gezond en ongezond eten
Obesogene omgeving op micro- en macroniveau (ANGELO-raamwerk) -> sociaal/cultureel
- microniveau: lokale normen, voedingstradities
- macroniveau: gemeenschappelijke normen
Obesogene omgeving op micro- en macroniveau (ANGELO-raamwerk) -> politiek
- microniveau: opvoeding
- macroniveau: voedselreclames
Kenmerken van de omgeving kunnen gezond gedrag bepalen en een rol spelen bij het omzetten van intenties in gezond gedrag.
- wat houdt dit in voor preventie?
- leefstijladviezen moeten aansluiten op de omstandigheden
- omgeving moet worden aangepast
Waar moet rekening mee gehouden worden bij het gezond ouder worden?
- functionele mogelijkheden: wat wil iemand kunnen doen?
- intrinsieke capaciteiten: wat kan iemand doen?
Waar moet op ingezet worden om te voorkomen dat de zorg dat de zorg de extra vraag door vergrijzing niet aankan?
Er moet ingezet worden op de zelfredzaamheid van de ouderen
Hoe kunnen steden ingericht worden om de zelfredzaamheid te vergroten?
- straatverlichting
- groenvoorzieningen
- voorzieningen op wandelbare afstanden
- openbaar vervoer
- kwaliteit van straten
De WHO heeft een concept ontwikkelt om de wijken leeftijdsvriendelijk te houden. Er zijn 3 pijlers geformuleerd:
- toegankelijke, fysieke omgeving: mobiliteit, goede bestrating, toegankelijk openbaar vervoer
- inclusieve sociale omgeving: verminderen eenzaamheid, voorzien in ontmoetingsmogelijkheden
- betekenis voor preventie: op elk niveau moet nagedacht worden wat de impact is op de volksgezondheid