Week 1 Bronnen en subjecten van internationaal publiekrecht Flashcards
Wat is ipr?
Het geheel van regels dat zijn geldigheid ontleent aan algemeen geaccepteerde internationale rechtsbronnen.
Van het recht van co-existentie naar het recht van coöperatie?
Van vreedzaam naast elkaar leven naar samenwerking tussen staten.
Noem de bronnen van het ipr (6)
Gewoonte, verdragen, algemene rechtsbeginselen (deze drie zijn primair), jurisprudentie en doctrine, besluiten van IO’s, eenzijdige handelingen en verklaringen
Welke functies hebben de bronnen in het int. rechtssysteem?
- beoordeling van elkaars gedrag en legitimatie van eigen gedrag;
- onderscheiden politieke en morele (on)wenselijkheid van handelingen enerzijds en (on)rechtmatigheid van handelingen anderzijds
Noem de subjecten van het ipr.
Staten, IO’s, het individu, de Heilige Stoel en bevrijdingsbewegingen.
Wat zijn ius cogens regels?
Dwingend recht
Wat is consent to be bound?
Staten zijn alleen gebonden aan de regels van het int. recht als ze dat willen!
Maar het beperken van de handelingsvrijheid mag niet te licht aangenomen worden. Partijen moeten de intensie hebben om een verdrag te sluiten.
Wanneer geldt consent to be bound niet?
Staten zijn gebonden aan dwingend recht (Ios cogens regels) en dat schept erga omnes verplichtingen (geldt voor iedereen!).
Noem vb van dwingend recht (ius cogens)
- verbod op slavernij;
- verbod op genocide;
- verbod op marteling etc.
Noem de soorten verdragen (4) en noem vb.
- Traites-contrats Regelen bilaterale betrekkingen en lijken op privaatrechtelijke contracten, bijv. het leveren van goederen tussen staten.
- Traites-lois = deze soort verdragen hebben tot doel algemene regels te stellen en lijken op nationale wetten. Bijv. WVV (art. 26 WWV).
- Traites-constitutions = verdragen waarbij IO’s worden opgericht (oprichtingsverdragen). Bijv. EG-Verdrag en Handvest van de VN.
- Codificatieverdragen
Algemene rechtsbeginselen (bron, wat houdt dit in?, 2 principes)
- general principles of law (bv t.g.t. en r&b zijn altijd van toepassing op het ibr, proposionaliteitsbegisel ook);
- principles of international law ( bv zelfbeschikkingsrecht van volkeren. Volk is de baas over zichzelf, denk aan Apartheid in Afrika).
Besluiten van IO’s is een bron. Kunnen zij eigenlijk wel besluiten nemen?
In principe wel, alleen onder bijzondere omstandigheden. IO’s geven vaker aanbevelingen aan staten en regeringen.
IO’s kunnen zijn?
Suprantionaal (bijv. de EU, afstaan van bevoegdheden aan IO. Bv visserij in EU. NL heeft daar niets over te zeggen) intergouvermenteel (geen bevoegdheden afstaan, samenwerking tussen regeringen op een bepaald gebied, opgericht door regeringen (VN)) en non-gouvermenteel (geen bevoegdheden afstaan, samenwerking tussen IO en andere subjecten, opgericht door particulieren (rode kruis en amnesty)).
Wat wordt bedoeld met de decentrale structuur in het ipr?
Er is geen centrale wetgever, rechter, uitvoerder. Staten zijn alleen gebonden aan de regels die zij erkennen.
Wat stelde het Permanent Hof van Justitie ten aanzien van de decentrale structuur en de soevereiniteit van staten?
Lotuszaak staten zijn soeverein;
Reperations for injuries case staten zijn defacto afhankelijk van elkaar.
Wanneer is er sprake van een gewoonterechtsregel? Noem de 2 voorwaarden.
- Er moet sprake zijn van een handelingspraktijk, een gewoonte;
- Opinio iurus sive necessitatis met de overtuiging dat de verrichte handelingen ook rechtens behoren te worden uitgevoerd en dat afwijkingen van een handelingspraktijk onrechtmatig zijn.
Hoe verhoudt zich het gewoonterecht t.o.v. het verdragenrecht?
Er is geen hiërarchie in het int. recht. Het is dus niet zo dat het verdragenrecht altijd vóór het gewoonterecht gaat, integendeel. Wel gelden er de normale voorrangsregels die botsingen van normen in het algemeen reguleren:
- lex posterior derogat priori (jong gaat voor oudere regels);
- lex specialis derogat legi generali (een speciefieke regel gaat boven een algemene regel);
- lex posterior generalis non derogat priori speciali (een nieuwe algemene regel gaat niet boven een oudere, specifiekere regel).
Tot hoever reiken de bevoegdheden van de IO’s? 2 benaderingen.
- Subjectieve benadering: implied powers, attributiebeginsel, afgeleide bevoegdheden van lidstaten bijv. Handvest van de VN staan bevoegdheden in voor IO’s. Bijv. Veiligheidsraad van de VN.
- Objectieve benadering: inherent powers, de bevoegdheden van de IO zijn gebaseerd op het rechtssysteem van de organisatie met rechtspersoonlijkheid, doelstellingen van belang en of het niet uitdrukkelijk wordt verboden in het oprichtingsverdrag. Reparations for injuries-zaak.
Wat betekent: regels van Ius Cogens scheppen erga omnes verplichtingen?
dwingend recht geldt voor IEDEREEN!!
Hebben bepalingen van verdragen altijd
voorrang op bepalingen van gewoonterecht?
In beginsel wel, omdat verdragen met nadrukkelijke instelling worden gesloten tussen staten. Qua kwantiteit is gewoonterecht belangrijker, qua kwaliteit verdragen. Keerzijde van wetten en verdragen is dat je er niet van mag afwijken.