Week 1 Flashcards
Klinische diagnostiek
Domein dat informatie verzameld over de client en zijn omgeving met het oog op het ontwerpen van de meest adequate aanpak van de problemen die door de client zelf of door zijn omgeving zijn gesignaleerd.
Psychodiagnostiek
Het onderscheiden van personen naar hun individuele psychische kenmerken, zoals die zich manifesteren in hun typische gedrags- en uitingsvormen, en wel met behulp van tests (de leer van het stellen van een diagnose op het terrein van psychologie)
Gedisciplineerde vakbeoefening
Het handelen van de diagnosticus verloopt volgens regels die door hemzelf uitgelegd kunnen worden –> empirisch-analytische aanpak
Wetenschappelijke diagnostiek
Het probleemoplossend omgaan met persoonlijkheids- en gedragsproblemen ondersteunen met wetenschappelijk-empirische kennis. (Resultaten worden getoetst op een manier dat het herhaalbaar is voor andere onderzoekers)
Drie foutbronnen
- Fouten in het schatten, afwegen en herzien van kansen (bijvoorbeeld als client kenmerken vertoont van twee verschillende problemen, de diagnosticus moet informatie verzamelen die meer bij het ene dan het andere probleem voorkomt)
- Vuistregels en heuristieken die tot vertekening leiden
- Problemen bij de kwaliteit van het professionele oordeel
Beschikbaarheidsheuristiek
Mensen zijn geneigd het optreden van een verschijnsel hoger in te schatten als zij minder moeite hebben met het voor de geest halen van voorbeelden (Je denkt sneller dat je iets hebt, als je weet wat de symptomen zijn)
Beslissingsprobleem
Een keuzeprobleem waarbij verschillende opties verschillende consequenties kunnen hebben met betrekking tot het doel
Besliskunde
Een verzameling van modellen en procedures die aangeven hoe de beslisser in verschillende stappen van het beslissingsproces het best kan handelen met het oog op het te bereiken doel
Descriptieve beslissingtheorie
Het verklaren van beslissingsgedrag
Normatieve beslissingstheorie
Beschrijven, verklaren en voorschrijven hoe de beslisser te werk moet gaan op basis van een aantal rationele stellingen
Normatieve diagnostiek
De tak van de methodologie die zich bezighoudt met het funderen, formuleren en onderzoeken van diagnostische regels en procedures
Heuristiek
Wetenschappelijke strategie om problemen systematisch op te lossen en dingen methodisch te ontdekken
Algoritmisch
Volgens een stappenplan
(Normatief is niet heuristisch, maar algoritmisch)
Vier typen vraagstellingen
Verheldering, onderkenning, verklaring en indicatie
Verheldering
Hoe moet ik verwoorden wat ik ervaar t.o.v. dit kind/mijzelf?
Onderkenning
Wat is er aan de hand?
Verklaring
Waarom is dit aan de hand?
Indicatie
Hoe kan er het best geholpen worden?
Diagnostisch scenario
Het diagnostisch scenario ordent al de vragen v. de client + de vragen die zijn opgekomen tijdens de aanmelding –> vanuit de ordening stelt diagnosticus een eerste theorie over de problematische gedragingen v. de client
‘Diagnostisch scenario is een cyclisch verloop’
Uit het diagnostisch scenario lijkt dat het diagnostische proces het doorlopen van vier stappen is. Echter, de diagnostiek is het herhaald doorlopen van het scenario; een cyclisch verloop
Stappenplan van diagnostisch cyclus
- Aanmelding
- Klachtanalyse
- Probleemanalyse
- Verklaringsanalyse
- Indicatie-analyse
- Advies
Klachtanalyse
Verzameling van de klachten van de client en nagaan over daadwerkelijk bedoeld wordt wat de client uitspreekt
Uitkomst: vorming van de diagnostische hulpvraag en ordening van de klachten –> verhelderende diagnose
Probleemanalyse
Verband leggen tussen klachten en problemen en taxatie van de ernst van die problemen
Uitkomst: benoeming van het probleem –> onderkennende diagnose
Verklaringsanalyse
Genereren van de hypothesen, deze toetsen en hieruit een integratief beeld opstellen
Uitkomst: samenhangend beeld waarin verklaringen zijn opgenomen –> de verklarende diagnose
Indicatie-analyse
Formulering van een globaal interventie doel , analyse van een bijpassende interventies en uiteindelijke aanbeveling –> indicerende diagnose
Vuistregels die een rol spelen bij de toepassing van klinische oordeelsvorming
- Causale attributie: de persoon die handelt verklaart zijn gedrag vanuit externe omstandigheden en de persoon die observeert verklaart het handelen van de actor vanuit interne disposities.
- Gedragsconformiteit: door gedrag van diagnosticus informatie uitlokken
- Beschikbaarheid: het oordeel van de mate waarin een verschijnsel voorkomt
- Representativiteit: het oordeel van de kans waarmee een verschijnsel overeenkomt met wat als daarvoor typerend wordt opgevat
- Verankering: oordelen over de frequentie of omvang van de verschijnselen blijven sterk verankerd in de aanvangsvoorwaarden die de beoordelaar hanteert
- Confirmatorische teststrategie: het opzoeken van informatie die bij de eigen mening aansluit.
Psychodiagnostiek
Onderzoek op het gebied van psychosociaal functioneren, met als doel om een betrouwbare en valide beschrijving van deze psychosociale werkelijkheid te verkrijgen, mogelijke verklaringen te zoeken voor het ontstaan en voortbestaan van de problemen, en deze verklaringen toetsen
Betrouwbaarheid
Hypothesen en toetsingen zijn zo onafhankelijk mogelijk van het moment van onderzoek, de onderzoeker of andere toevallige factoren
Validiteit
Hypothesen en toetsingen hebben daadwerkelijk betrekking op datgene wat bedoeld werd te beschrijven of te toetsen
Stappen wetenschappelijk empirisch onderzoek
- Observatie
- Inductie
- Deductie
- Toetsing
- Evaluatie
Probleemherkenning
Eerste oriëntatie op de hulpvraag: wat is de vraag, wie stelt de vraag, wie zijn de betrokkenen en welke verantwoordelijkheden hebben zij?
Probleemdefiniering
Wat is de oorzaak van het probleem? De globale doelen van hulp worden vastgesteld
Handelingsmogelijkheden
Hoe kunnen de gestelde doelen bereikt worden? In deze fase worden de handelingsmogelijkheden bedacht en afgewogen
Planning voor de interventie
Concrete afspraken: wie gaat wat doen? wanneer, waar, waarmee en waarom? Welke criteria worden gehanteerd om te beoordelen of het plan werkt en wanneer de doelen bereikt zijn?
Evaluatie van de effecten
Besluiten of de interventie voldoende heeft gewerkt, voortgezet moet of afgesloten kan worden.
Expliciteren
Instaat zijn uit te leggen wat je doet als hulpverlener en waar. Hiermee betrek je de hulpvrager bij de hulp en draag je bij aan de motivatie en zelfredzaamheid
Operationalisatie
Passende onderzoeksinstrumenten kiezen. Hoe gaan we de hypothesen toetsen en wanneer verwerpen of behouden we de hypothese?
Multidisciplinair team
Een groep mensen die allen gespecialiseerd zijn in een ander vakgebied en samenwerken aan een opdracht waarbij kennis in verschillende vakgebieden vereist is om de opdracht succesvol te voltooien
Evidence-based assessment
Verklaren op basis van een probleemgerichte theorie
Evidence-based treatment
Ingrijpen bij een probleem
Evidence-based practice
Integratie van het best beschikbare onderzoek en klinische expertise in de context van clientkenmerken, cultuur en voorkeuren
Praktijkparadigma
Een succesvol gebleken wijze op de regulatieve cyclus in een bepaald type probleemsituatie te doorlopen
Stoornis
Problemen in het relationele en/of beroepsmatige functioneren van een persoon, die gekarakteriseerd worden door een bepaalde mate van onvrijheid in handelen
Syndroom
Een groep symptomen die met elkaar in een min of meer vast verband voorkomen
Classificatie
Concluderen dat een bepaald toestand aanwezig is bij een individu, hetgeen meestal aanleiding is voor verder onderzoek naar de oorzaken, geschiedenis en rol van het gedrag in de context
Diagnose
Formuleren van mogelijk aanwezige causaliteit, waarbij de context wordt betrokken, om vervolgens onderzoek te doen maar mogelijke interventies
Diagnostic Classification Zero to Three
Een systeem om stoornissen van het jonge individuele kind en van de ouder-kinderparen in te delen. Er gaat veel aandacht uit naar regulatiestoornissen en de vraag op welk niveau die verstoord is (sensorisch, motorisch, gedrag, fysiologisch, affectief, etc.)
Psychodynamisch model
Een verzameling van verschillende moderne versies van de psychoanalyse. Sterke belangstelling voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen en jeugdigen
Id
Primaire drijfveren van een individu
Superego
Geinternaliseerde regels door socialisatie en opvoeding
Ego
Bemiddeling van id en superego –> gedrag en ontwikkeling
Sensitiviteit
Het vermogen van een opvoeder om signalen van het kind waar te nemen
Responsiviteit
Het vermogen van de opvoeder om adequaat te reageren op de waargenomen signalen. Veilige gehechtheid wordt gekenmerkt door sensitieve responsiviteit
Leertheorie model
Model dat er vanuit gaat dat probleemgedrag zowel ontlokt kan worden door bepaalde voorafgaande stimuli als bekrachtigd kan worden door erop volgende stimuli
Antecedente variabelen
Voorafgaande stimuli
Consequente variabelen
Volgende stimuli
Communication- referenced
Individuele beschrijving van het gedrag van de hulpvrager
Criterion-referenced
Gedrag wordt vergeleken met vooropgestelde criteria, bijvoorbeeld in onderzoek naar leervorderingen.
Norm-referenced
Empirisch vastgestelde statistische normen worden als ijkpunt genomen. Het doel hierbij is wel het vergelijken met leeftijdsgenoten, waardoor dit goed gebruikt kan worden bij het signaleren van problematiek
Monocausaliteit
Het probleem ontstaat door een oorzaak
Multifinaliteit
Een oorzaak kan verschillende gevolgen hebben
Equifinaliteit
Een probleem kan door verschillende risicofactoren veroorzaakt worden
Model van Belsky
Context, levensloop van ouders en eigenschappen van het kind –> ontwikkeling van het kind
Meervoudig risicomodel van Scholte
Invloed van school op ontwikkeling
Bronferbrenner
Invloed van economie, cultuur en politiek
Ernsttaxatie
Bepaald of iemand in aanmerking komt voor verder onderzoek
Specificiteit
Het specifiek opsporen van een bepaalde soort problematiek
Sensitiviteit
De gevoeligheid voor het opsporen van problematiek
Anamnese
Verzameling van voorgeschiedenis
Heteroanamnese
Informatie verzamelen over een ander
Ontwikkelingsanamnese
Het actuele functioneren van het kind wordt chronologisch nagelopen op de ontwikkelingsdomeinen
Epidemiologie
De leer van de verspreiding van ziekten onder een bevolking en de oorzaken daarvan
