Week 1 Flashcards
Wat is het verdelingsvraagstuk bij rechtvaardigheid en waarom wordt dit steeds belangrijker?
Dat er gewild goed is, maar het is schaars aanwezig. De schaarste wordt alleen maar gorter
Op welke 3 niveaus zijn de verdelingsvraagstukken en wat is een voorbeeld daarvan?
- Micro → huisart
- Meso → kleine ingrepen
- Macro → afspraken basispakket
Wat is de kern van het utilisme?
Het grootst mogelijke goed voor de grootste groep mensen, je zet je middelen zo efficiënt mogelijk in.
Hoe denkt een utilist?
In kosteneffectiviteit: zoveel mogelijk gezondheidswinst voor zoveel mogelijk patiënten tegen een zo laag mogelijke prijs.
Wat zijn de bezwaren tegen utilisme?
- Dure behandelingen komen nooit aan boed
- Palliatieve en langdurige zorg komen nooit aan bod → middelen kunnen anders worden gebruikt.
Zijn preventie en vaccinatie voorbeelden van utilisme of egealitarisme?
Preventie is voorbeeld van utilisme → weinig middelen, veel gezondheidswinst
Vaccinatie is voorbeeld van egalitarisme
Zijn preventie en vaccinatie voorbeelden van utilisme of egealitarisme?
Preventie is voorbeeld van utilisme → weinig middelen, veel gezondheidswinst
Vaccinatie is voorbeeld van egalitarisme → degene die slechts af is, krijgt eerste/grootste deel.
Wat is de kern van het egalitarisme?
Schaarse middelen moeten ingezet worden om gelijkheid te bevorderen.
Wanneer is ongelijkheid toelaatbaar bij egalitarisme?
Wanneer de ongelijke verdeling in het voordeel van de minst bedeelde (zwakste) werkt → taartsnijtheorie.
Wat is formele rechtvaardigheid?
Gelijk behandelen.
Welke stoffen in het bloed geven een hartinfarct vrij en wat zegt het over de schade?
Troponine, wat vrijkomt, omdat je letterlijk schade oploopt aan je spiercellen, hoe meer troponine in je bloed, hoe erger de schade. Kort na hartinfarct nog niets te zien, maar wel indicatie als het iets langer geleden is.
Waarom geeft de SA-, AV-knoop en bundel van His geen signaal op een ECG?
Is te klein om waar te nemen, omdat het te weinig cellen heeft.
Waarom heeft de T-top dezelde richting als R-top? (hyperpolarisatie vs depolarisatie?)
Doordat de hartvector in dezelfde richting gaat.
De ene depolarisatie is een postief signaal (richting + pool) de ander negatief (richting - pool)
Hoe bepaal je of de het negatief of positief is (de hartvector)?
Door de projectie op de meet-as
Waardoor kan een afwijkende hart-as veroorzaakt worden?
- Door fysieke draaiing van het hart
- Hypertrofie
- Infarct
- Geleidingsprobleem.
- Lokale uitval
Hoe kan je bepalen wat de hart-as is als je naar de pieken van de afleidingen kijkt?
De hoogste piek is meestal parallel aan de hart-as. Het diepste dal is meestal tegengesteld.
Wat is er aan de hand bij Long QT?
Dit wordt veroorzaakt door een vertraagde repolarisatie van ventrikels, probleem in K-kanaal
Op welke cellen in het hart heeft adrenaline effect en wat doet het?
- Cellen van SA-knoop → verhoogd hartfrequentie
- Cellen van ventriculaire hartspiercellen → versterkt contractiekracht
- Cellen van ventriculaire hartspiercellen → verkort relaxatietijd
Welke problemen geeft adrenaline bij het long-QT syndroom?
Het verhoogt de hartfrequentie, maar door dit syndroom is de repolarisatie vertraad, waardoor er een nieuwe depolarisatie komt voordat het volledig is gerepolariseerd → wordt ontregeld.
Wat is een cardiogenic shock?
Wanneer je hart niet genoeg bloed en dus zuurstof naar hersenen en andere vitale organen kan pompen, snelle diagnose essentieel.
Wat is hypoxemie?
Te weinig zuurstof in het bloed
Wat is acidose?
Verzuring van het bloed
Wat is oxygenatie?
Het brengen van zuurstof in het bloed
Wat is acute tubulus necrose?
Het acuut verval ven tubulucellen.
Wat zijn de functies van het cirulatiesysteem?
- Stofwisseling → zuurstof en voedingsstoffen
- Communicatie tussen delen van het lichaam → hormonen
- Ontsteking → witte bloedcellen en antilichamen vervoeren.
Welke 3 lagen bevat de wand van het hart?
- Endocard
- Myocard
- Epicard
Wat zijn de eigenschappen van endocard?
- Bestaat uit endotheel,
- fibrblastisch, elastisch- en bindweefsel
- Glad spierweefsel
- Vet
- Bevat verschillende hartspiervezels die meewerken aan geleidingssysteem.
Wat zijn de eigenschappen van myocard?
- Is in ventrikels dikker dan in atria
- Bestaat uit contractiele hartspiervezels, in spiraalvorm om kamer
Wat zijn de eigenschappen van epicard?
- Bevat bloedvaten en zenuwen
- Lijkt op visceraalblad van pericard
- Vetweefsel
- Bevat sereuze mesotheliale cellen → maken smeervloeistof.
In welke laag liggen de kransslagaders/coronairen?
In epicard
Waaruit bestaat het prikkelgeleidingssysteem?
- SA- knoop
- AV-knoop
- Bundel van His (of AV)
- Bundeltakken
- Purkinjevezels
Waarvoor zorgen de purkinjevezels?
Dat de contractiegolven gelijk gaan in beiden ventrikels
Wat zijn de functies van hartskelet?
- Omringt en ondersteunt hartkleppen
- Zorgt voor stevigheid van hartspier in atria en ventrikels
- Helpt bij coördineren van hartslag, door als elektrische isolatie te dienen tussen atria en ventrikels.
Wat zijn de functies van endotheel (gespecialiseerd epitheel)?
- Niet trombogeen oppervlakte → scheidt actief stoffen af om plaatselijk stolselvorming te regelen
- Regulatie van plaatselijke vaattonus en bloedstroom (ACE en NO bv.)
- Rol bij ontstekingen en immuunreacties
- Groeifactoren uitscheiden
Wat is transendotheliale migratie?
Dit vindt plaats op plekken van verwonding of infectie, interleukines afgescheiden die activiteit van lokale witte bloedcellen beïnvloeden
Waarom is elastine belangrijk in de vaatwand?
Zorgt voor de veerkracht, vooral belangrijk in grote slagaders.
Welke soort vezels bevinden zich in de subendotheliale laag tussen gladde spiercellen en buitenkant?
De collagene vezels
Uit welke 3 delen bestaat de vaatwand?
- Tunica intima
- Tunica media
- Tunica adventitia/externa
Waaruit bestaat de tunica intima?
- Endotheel en dunne subendotheliale laag
- Lamina elastica interna, bestaande uit elastine
- Gaatjes waardoor bloed beter kan diffunceren
Waaruit bestaat tunica media?
- Voornamelijk gladde spiercellen
- Tussendoor elastische vezels en lamellen (verschillende hoeveelheden)
- Externe elastische lamina, scheidt van buitenste tunica
- Geen fibroblasten
Waaruit bestaat tunica adventitia?
- Bindweefsel, vooral longitudinaal collageen type I
- Bevat vasovasorum, vaten die buitenste deel vat van bloed voorzien.
- Nervi vascularia → betrokken bij vasoconstrictie en vasodilatatie
Wat is het verschil in lagen tussen de kleine arteriën en kleine venen?
- De arterie heeft een interne elastische lamina, venen niet
- De media van arterie is veel dikker dan die van de venen
- Arterie heeft hele dunnen adventitia, venen een dikke brede
- Arterie heeft een externe elastische lamina, venen niet.
Waar vindt de grootse druk afname plaats?
In de arteriolen
Geeft de volgorde van aorta tot vena cava?
Aorta en grote arteriën → kleine arteriën → arteriolen → capillairen → kleine venen (venulen) → grote venen en vv. cava
Welk vat bevat de meeste glad spierweefsel?
Glad spierweefsel
Welk vat bevat de meeste collageen?
Musculeuze arterie, kleine arteriën
Venen
Welk vat bevat de meeste elastine?
De elastische arterie, aorta en grote arteriën
Welke soorten arteriën heb je?
- Elastische arteriën → grote arteriën, bv. aorta
- Musculeuze arteriën → middelgrote arteriën, meest benoemde arteriën in het lichaam
- Arteriolen → media 1-3 spierlagen dik
Waaruit bestaan capillairen?
- Basaalmembraan
- Endotheelcel
- Pericyt → gladde spiercel
Welke soorten capillairen zijn er?
- Genenestreed → kan veel doorheen, vaak bij filtratie
- Impermeable → kan relatief weinig doorheen, bloed-hersenbariëre
Wat zijn eigenschappen van lymfevaten?
- Dunwandig
- Voeren overtollig vocht uit weefsel af
- Histologisch niet onderscheiden van venen
- Eindigen in ductus thoracicus en rechter ductus lymphticus
Welke vormen van ateriolosclerose zijn er?
- Excentrische
- Concentrische
Wat zijn de eigenschappen van excentrisch arteriosclerose?
- Atherosclerose
- Vaak in arterie en musculeuze arterie
- Ophoping cholestorol en andere stoffen
- Tunica intima met fibreuze kap
Wat zijn de eigenschappen van concentrische arteriosclerose?
- Moncekbergse media sclerose → musculeuze arterie
- Arteriolosclerose
Welke twee vormen van arteriollosclerose zijn er?
- Hyperplastisch
- Hyaline
Wat zijn risicofactoren van artherosclerose?
- Genetisch
- Leeftijd
- Hyperlipidaemie
- Hypertensie
- Roken
- Diabetes mellitus
Wat is een aneurysma?
Verwijding van de vaatwand, tunica media zet uit
Wat is het risico bij een aneurysma?
Het kan scheuren, ruptuur
Wat is een dissectie van aorta?
Kleine scheur in tunica intima, hierdoor komt er bloed in tunica media
Wat is stroma?
Bindweefsel net onder oppervlakte van orgaan, geeft kracht en vorm
Wat is een emboli/embolus?
Een grote trombus met vaste massa die verre vaten kan blokkeren.
Wat is een heart murmur?
Soort whoosing, ontstaat als bloed niet goed door hart stroomt.
Wat is de subendocardial layer?
Laag tussen endocard en myocard, bevat voornamelijk het geleidingsysteem
Wat is een geneesmiddel?
Een substantie of samenstel die bestemd is om te worden toegediend .
Waar zijn geneesmiddelen geschikt voor?
- Genezen of voorkomen van ziekte, gebrek, pijn
- Het stellen van betere geneeskundige diagnose
- Hertellen, verbeteren van fysiologische functie.
Welke soort effect kunnen geneesmiddelen hebben?
- Therapeutische werking → bv. antibioticum
- Profylactische (preventieve) werking → antimalaria
- Middelen die dienen om diagnose te stellen → oogdruppels, methenylblauw
Wat geeft het NNT (number needed tot treat)?
Hoeveel mensen je moet behandelen om er 1 te helpen
Wat moet je altijd meenemen in overweging van behandeling?
De bijwerkingen en de kosten, maar ook effectiviteit
Geven de testen altijd zekerheid?
Nee, want er zijn ook fout-negatieve en fout-positieve, het verhoogt alleen de kans of verlaagd.
Waar hangen beslissingen van af in de geneeskunde?
Van klinische context → fout-positief vs. fout-negatief. Welke zekerheid geeft de test.
Wat is de regel van Bayes?
Posterior odds = prior odds * Likelihood Ratio
Wat is de prior kans voor de test?
- Hoe vaak kkomt de ziekte voor in deze groep
- Welke symptomen/klachten verhogen de kans op ziekte
Wat is de sensitiviteit?
% terecht afwijkende testuitslagen en dus ziek is, hoe hoger, hoe meer betekent dat een negatieve test ook echt negatief is.
Wat is de specificiteit?
% terecht normale testuitslagen en dus gezond is. Hoe hoger, hoe meer betekent dat een positieve test echt postiteif is.
Wat is het verschil tussen kans en odds?
Van 5 personen:
Kans = 1 uit 5 = 1/5 = 0.20
Odds = 1 tegen 4 = 1/4 = 0.25
Hoe bereken je de odds?
p/(1-p)
Hoe bereken je de kans (p)?
P= odd/(odds + 1)
Wat is de likelihood ratio (LR)?
Verhouding van:
De mensen die aan de ziekte lijden (D), proportie posstieve testuitslagen (T+) en mensen die niet aan de ziekte lijden (D-) proporitei met positieve testuitslag (T+)