WC 7 Flashcards
Koper mengen met een metaal of metalloide
Tussen 2500 en 1700 geexperimenteerd met bijv. arsenicum.
Na 1700 v. Chr. is tinbrons de standaart: verhouding tin (10/30) koper (70/90)
In het buitenland is er een periode van de …
kopertijd tot 1700 v. Chr. dan is het ook bronstijd
Smeden (koper en goud) in Nederland
2300 v. Chr. Klokbekergraven
De eerste metalen (koperen) voorwerpen dateren uit?
7000 v. Chr. Oude Nabije Oosten
Eigen productie van brons
Midden-Bronstijd.
Dit is te zien aan: mallen, smeltkroesjes, ovens, productieafval.
Productieproces van brons
Kloppen van erts
Vermengen met houtskool in een smeltkroes
Gecontroleerd verhitten tot smeltpunt van koper(1083 graden).
Wat vind je archeologisch terug van het productieprocess
Kuiltjes met veel houtskool (zoeken naar bronsspetters)
Ovenwand materiaal (verbrande klei)
Smeltkroesjes met bronsresidu
Ertsmateriaal + kloppers van natuursteen
Verloren was methode
Cire perdue
Depot van Wageningen
Eerste metaaldepot van Nederland (1900 v. Chr.)
Klinknagels, afval, wapens(hellebaarden), gereedschap (bijlen), armbanden (brons en koper) +stenen bijl
Wapens
Lanspunten: komen veel voor
Dolken en zwaarden: zijn reltief zeldzaam
Wapens Late-Bronstijd
Zwaarden
Lemmet en gevest in 1x gegoten
Zwaard van ommerschands en de andere 5
6 zwaarden
Engeland, Frankrijk en Nederland
Ceremoniele functie
Wapens pijlpunten
Vanaf Midden-Bronstijd
Radspelden
Klederdracht gangbaar in Main-Fulda-gebied (midden Duitsland)
Vrouwen zijn mobiel
Verhuizen na hun humelijk naar woonplaats man
Meisje van Egtved
Monsters uit tandemail
Opnamen drinkwater tijdens de jeugd.
Strontiumgehalte verschilt per regio
Wat is een situla
Wijnemmer
Ijzer
Ijzer smeed men.
Er is veel meer ijzer voorhanden.
Meer zelfvoorzienend geen uitwisseling meer nodig
Oudste ijzer in Nederland?
Bargeroosterveld in Drenten
Ijzere pennetje
1500 v. Chr.
Ijzer Grondstof
Smeltpunt 1550 graden
Door een reductor toetevoegen kan dit naar 1200 graden gebracht worden.
Winnen van ijzeroer ( ijzeroxide ijzerhdroxide)
Ijzeroersteen, ijzermaal, ijzersteen, bruinijzersteen, brijnijzererts, moeraserts, moerasijzererts, moddererts, poelerts, velderts, weideerts, zodenijzersteen en klappersteen.
Vaak in natte gronden (zogenaamde oerbanken. bijv. beekdalgronden) Vooral Veluwe en N-Branbant
Productieprocess van ijzer
Stap 1: reduceren > ijzer scheiden van andere elementen. Het word dan een wolf.
Stap 2: zuiveren > verhitten en hameren. De onzuiverheden gaan er uit. Tot slot wordt er een halffabricaat van gemaakt.
Stap 3: smeden tot een eindproduct.
Wat is een probleem met het bewaren van ijzer?
Er is veel door corrosie en roest verdwenen. Vaak ook niet herkent tijdens opgravingen: Het ziet er dan uit als een bonk roest.
Dus ook roestbonken bewaren en onderzoeken.