vulkanen en vulkaanresten Flashcards
onder wat bewegen de tektonische platen waaruit de aardkorst bestaat?
onder invloed van convectiestroming
van wat vormen vulkanen het bewijs?
dat er niet ver onder het aardoppervlak gesmolten gesteente (magma) bestaat en onder hoge druk komt te staan
wanneer ontstaat een vulkaan?
wanneer magma (na zijn kans af te wachten door een zwakke plek in de korst te vinden) uit het binnenste van de aardkern doordringt tot het aardoppervlak
wanneer wordt magma lava?
als het aan de oppervlakte komt
tot hoeveel graden kan lava worden?
1250 graden celcius
voor wie zijn vulkaanuitbarstingen het gevaarlijkste?
giftige stoffen kunnen longschade of andere gezondheidsproblemen veroorzaken en is voornamelijk het gevaarlijkste bij zuigelingen en ouderen
hoeveel vulkanen worden ongeveer als actief beschouwd op aarde?
1900
kunnen slapende vulkanen opnieuw actief worden?
ja
3 soorten vulkanen
- actief
- slapend
- uitgestorven
waar komen vulkanen het meeste voor?
- langs grenzen van tektonische platen
- kust Noord en Zuid-Amerika
- Indonesische archipel
- onderwater in midden van Atlantische oceaan
hoeveel vulkanen worden beschouwd als meest gevaarlijke actieve vulkanen?
16
welk type vulkaan wordt gevormd bij convergerende platen?
strato- of samengestelde vulkanen
welk type vulkaan wordt gevormd bij divergerende platen?
riftvulkanen
welk type vulkaan wordt gevormd bij hotspots?
schildvulkaan
kenmerken strato- of samengestelde vulkanen
- steile, hoge vulkanen
- lagen lava afgewisseld met pyroclastisch materiaal
- hoofdkrater & kleinere zijkraters
pyroclastisch materiaal
vulkanische gassen, as, stenen…
wat ligt er vaak op de top van strato- of samengestelde vulkanen?
eeuwige sneeuw aangezien ze zo hoog zijn
waarom kan het magma bij stratovulkanen moeilijk tot het aardoppervlak doordringen?
het magma is een dikke, stroperige vloeistof
wat moet er gebeuren voordat een stratovulkaan kan uitbarsten?
druk in magmakamer moet hoog oplopen wat lang kan duren -> heel gevaarlijk als ze uitbarsten
wanneer zijn de uitbarstingen van de stratovulkanen het heftigste?
hoe meer tijd verstreken sinds de vorige uitbarsting, hoe heftiger de volgende eruptie
hoe verloopt de uitbarsting van een stratovulkaan?
de verstopping in de kraterpijp wordt door grote ontploffing verpulverd en in lucht geblazen en er volgt een pluim van as en vulkanische gassen wordt in lucht gespoten
wat veroorzaakt de eruptie van een stratovulkaan?
regen van stenen en later van as die dagenlang aanhoud, niet veel lava uit vulkaan
twee dodelijke verschijnselen die kunnen optreden bij stratovulkanen
pyroclatische stromen en modderlawines -> lava is stroperig en koelt snel af waardoor materiaal zich ophoopt bij krater
gevolg materiaal uit krater hoopt zich op bij krater stratovulkanen
ontstaan hoge berg met steile helling
waar kan men tal van vulkanen spotten?
ring of fire -> 75% van alle vulkanen en 90% van alle aardbevingen situeren zich langs randen van stille oceaan
hoe lang is the ring of fire?
3500 km
welk type vulkaan komt het meeste voor?
riftvulkaan
andere naam riftvulkaan
spleetvullkaan
waar bevinden riftvulkanen zich?
onder water bij oceaanruggen -> onzichtbaar
kenmerken riftvukanen
- lineair eruptiekanaal, soms kilometers lang
- spleetvormige vulkanen
- oceaanruggen (onderzeese bergketens)
voorbeeld oceaanrug
mid-adlantische rug
waar komen riftvulkanen toch op het land voor?
IJsland -> het land groeit jaarlijks 1 tot 2 centimeter
hoe zijn de uitbarstingen bij schildvulkanen?
minder explosief
waar komen schildvulkanen voor?
boven hotspots
hotspots
gebied waar aardkorst erg dun is en magma vanuit asthenosfeer door aardkorst heen wordt opgestuwd
waardoor is de aardkorst zo dun geworden bij hotspots?
onder de hotspots zit convectiestroom van extra warm materiaal (mantelpluim)
is een hotspot gelinkt aan platentektoniek?
nee, maar wel aan opstuwen van magma door zwakke plekken in aardkorst -> hotspots liggen ver verwijderd van tektonische platen
wat kan er doordat de aardkorst op sommige plaatsen zo dun is?
magma kan er makkelijk door en zich verzamelen in de magmakamer -> druk in magmakamer wordt groot = uitbarsting
verschil tektonische platen en hotspots
tektonische platen bewegen continu verder, convectiestroming blijft op dezelfde plaats
voorbeeld schildvulkaan
Hawaïaanse eilandenketen is een aaneenschakeling van schilvulkanen