plaatbewegingen Flashcards
deel 2 platentektoniek
3 soorten plaatbewegingen
- convergerend
- divergerend
- transform
convergerende tektonische platen
platen potsen en de zwaardere glijdt onder de lichtere (subductie)
divergerende tektonische platen
platen schuiven uit elkaar (zeebodemspreiding)
transforme tektonische platen
platen schuiven langs elkaar (breuken)
voorbeeld breuken ten gevolge van transforme platen
San Andreasbreuk in Californië
3 mogelijkheden convergerende platen
- oceanische >< continentale
- continentale >< continentale
- oceanische >< ocenanische
gevolg convergentie tussen oceanische en continentale platen
subductie -> diepzeetrog, gebergte met vulkanisme, aardbevingen
voorbeeld natuurfenomeen door convergentie tussen oceanische en continentale platen
Andes
gevolg convergentie tussen continentale en continentale platen
collisie -> plooiingsgebergte en aardbevingen
collisie
twee botsende platen die eenzelfde dichtheid hebben -> gesteente in het midden wordt opgestuwd
voorbeeld natuurfenomeen door convergentie tussen continentaal en continentale platen
Himalaya en Alpen
gevolg convergentie tussen oceanische en oceanische platen
subductie, diepzeetrog -> vulkanische eilandenboog, aardbevingen
voorbeeld gevolg convergentie tussen oceanische en oceanische platen
Japan en Filipijnen
welke plaat schuift onder welke bij twee verschillende tektonische platen die convergeren?
oceanische plaat (zwaarder) schuift onder continentale plaat (lichter)
divergerende platen
twee platen bewegen zich van elkaar weg
werking divergentie
- gesmolten gesteente omhoog > lava = kussenlava
- lava stolt bij contact oceaanwater
- vorming oceanische korst (enkele cm/jaar)
hoe noemt nieuwe vorming van oceanische korsten door divergerende platen
zeebodemspreiding
hoe noemt men de plaats waar nieuwe oceanische korst ontstaat?
oceanische rug
oceanische ruggen
- bergketens op oceaanbodem
- gebieden met grote vulkanische activiteit en veel ondiepe aardbevingen
steken de bergketens van de oceanische rug soms boven het water uit?
ja, dan vormen ze vulkanische eilanden
voorbeeld oceanische ruggen die vulkanisch eiland vormen
Mid-Atlantische rug
welk land wordt doorsneden door Mid-Atlantische rug?
IJsland, daardoor is het een vulkanisch eiland
2 soorten divergentie
- contineltaal <> continentaal
- oceaanisch <> oceanisch
gevolg divergentie tussen twee continentale platen
riftvallei, zeebodemspreiding, rustig vulkanisme
voorbeelden gevolg divergentie tussen twee continentale platen
Oost-Afrikaanse slenk
gevolg divergentie tussen twee oceanische platen
mid-oceanische rug, zeebodemspreiding, rustig vulkanisme
voorbeeld gevolg divergentie tussen twee oceanische platen
Mid-Atlantische Rug, IJsland
wat voor beweging vormen transforme platen uit?
een horizontale of transforme beweging, ze schuren evenwijdig en in tegengestelde richting tegen elkaar aan
proces van convectiestroming bij transforme platen
moeizaam proces, convectiestroming probeert platen in tegenovergestelde richting te verplaatsen, door wrijving blijven platen in hun plaats
transforme platen: gevolg platen blijven op hun plaats door wrijving
enorme hoeveelheid energie opgebouwd tot er voldoende energie vrij is om wrijvingskracht te overwinnen
wat gebeurt er als er bij transforme platen genoeg energie is om de wrijvingskracht te overwinnen?
de energie knapt plots vrij en er ontstaat een aardbeving
kenmerken transforme breuken
ondiepe aardbevingen in smalle zone langs breuk of bredere zone als er sprake is van meerdere, bij elkaar liggende breuken
voorbeelden gevolg transforme plaatbeweging
Noord-Anatolische breuk in Turkije
