venapunctie Flashcards
1
Q
venapunctie
A
Bij venapunctie wordt de ader aangeprikt met als doel bloed af te nemen voor onderzoek. Bij voorkeur wordt bloed direct uit de ader afgenomen.
2
Q
geschikte prikplaats
A
- De oppervlakkige aders van de elleboog, onderarm, rug van de hand en enkels.
- De elleboog is de minst pijnlijke en makkelijkste plek en is daarmee de meest geschikte plek voor bloedafname
3
Q
bloedtesten
A
- BSE of bezinking: wordt gebruikt om te zien of er ontstekingen zijn. Altijd i.c.m. andere onderzoeken.
- CRP: stelt vast of er ontstekingen zijn en hoe erg deze zijn.
- Hb: hierbij krijg je een algemene indruk van de gezondheid, maar kijkt ook specifiek naar eventuele bloedarmoede.
- Glucose bloedtest: bepaalt hoe hoog de bloedsuiker is en wordt voornamelijk gedaan bij mensen met diabetes.
- T4: hiermee wordt de werking van de schildklier getest.
- PSA: bepaalt of er afwijkingen zijn in de prostaat.
4
Q
kleuren buizen
A
- Lichtblauwe dop: citraat
wordt gebruikt voor onderzoek naar bloedstolling (vertraagt stolling). - Oranje/gele dop: serum (3,5ml) en gel
voor onderzoek naar antistoffen en andere eiwitten (versnelt stolling) - Rode dop: serum (5ml)
Deze buis is groter dan de oranje/gele en wordt gebruikt als meer bloed nodig is. - Lichtgroene dop: heparine (3ml)
Voor onderzoek naar CRP, cholesterol en hormonen (vertraagt stolling) - Donkergroene dop: heparine (6ml)
Is groter dan de lichtgroene dop en wordt gebruikt als er meer bloed nodig is. - Paarse dop: EDTA
Voor onderzoek naar de verschillende bloedcellen (vertraagt bloedstolling) - Lichtgrijze dop: natriumfluoride
Wordt gebruikt bij het bewaren van bloed voor een glucosetest. Zet het energieverbruik van bloedcellen stil.
5
Q
volgorde bloedbuis
A
- Citraatbuis (lichtblauw)
- Serumbuis met of zonder stollingsactivator of gel (rood/oranje)
- Heparinebuis met of zonder gel (groen)
- ETDA-buis (paars)
- Buis met glycolyseremmer (grijs)
6
Q
UN-keurmerk naaldencontainer
A
UN 2814: infecteuze stof, gevaarlijk voor mensen.
UN 3291: ziekenhuis- of medisch afval, ongespecificeerd.
Biohazardteken: bevat stoffen met infectierisico
7
Q
geschikte naald
A
tussen 29 en 25G. voorkeur bij volwassenen is 21G
8
Q
uitvoering
A
plaats de duim ongeveer 5cm onder de insteekplaats en trek de huid strak. Breng de naald in onder een hoek van 30° met de schuine kant naar boven.
9
Q
veiligheidsaspecten
A
- Prik niet in een arm waar een infuus zit. Door menging met infuusvloeistof worden de uitslagen sterk verlaagd of verhoogd.
- Prik niet in een arm met een waaknaald
- Prik niet in een hematoom
- Ondersteun de arm waarin geprikt wordt voldoende
- Leg de stuwband een handbreedte boven de prikplaats aan en niet te strak.
- Stuw max. 1 minuut en wacht minimaal 2 minuten als je opnieuw gaat stuwen.
- Kies de juiste naald, bij voorkeur 1 met veiligheidsnaald.
- Desinfecteer de huid bij bloedafname voor kweek en bij zorgvragers met een verminderde weerstand.
- Druk bij zorgvragers met een stollingsstoornis of die bloedverdunners slikken de punctieplaats langer dicht, evt een drukverbandje aanleggen.
- Verwijder de dubbelzijdige naald uit de houder met behulp van de uitsparing op de naaldencontainer. De naaldhouder kun je bewaren.
- Reinig en desinfecteer de stuwband na gebruik, of gebruik wegwerp banden.
- Als je bloed afneemt met een gesloten systeem en de zorgvrager zelf de prikplaats afdrukt hoef je geen handschoenen te dragen.
10
Q
complicaties
A
- De ader wordt onvoldoende zichtbaar of voelbaar: vuist maken, kloppen, warm maken, onder niveau van hart laten hangen.
- De ader voelt hard aan: zoek een andere geschikte ader.
- De ader rolt weg: trek de huid goed strak met wijsvinger en duim.
- Helderrood pulserend bloed: slagader geprikt. Verwijder naald, druk goed af en raadpleeg arts.
- Zwelling: naald heeft ader doorboord. Verwijder stuwband en verwijder naald voorzichtig.
- Geen bloed in buis: mogelijk naald niet goed in ader, of geen vacuüm in buis. Pak een ander
- hoeveelheid bloed bij kinderen kan afwijken, raadpleeg lab.
- Naald ligt naast ader: corrigeer of prik nogmaals met nieuwe naald. Ga niet van links naar rechts bewegen, dan beschadig je het bindweefsel
- Bloeduitstorting: maak stuwband los en beëindig de handeling. Druk insteekopening goed af.
