samenwerken Flashcards
voor effectieve en efficiente samenwerking tussen professionals moeten zij bereid zijn: 6
- Het eigen territorium verlaten
- Nieuwe kennis en ervaringsgebieden ontdekken
- Een andere taal (en cultuur) leren verstaan
- Meerdere perspectieven en zienswijzen een plaats geven
- Ruimte maken voor de expertise van een collega
- De expertise en visie van een collega waarderen als aanvullend en verrijkend
5 competentiedomeinen voor samenwerken
- Vraaggericht werken
- Klantversterkend werken
- Omgevingsgericht werken
- Samenwerkingsgericht werken
- Werken in een netwerkorganisatie
kenmerken samenwerken: 4
Visie.
- Er komt meer nadruk op ‘heel de mens’; meerdere perspectieven zijn belangrijk en meerdere factoren en hun invloed op gezondheid en welzijn spelen een rol.
Structuur.
- De complexiteit neemt toe; de samenwerking intensiveert.
- Hiërarchische posities en duidelijk omschreven taken en rollen worden minder belangrijk.
Processen
- Communicatie neemt toe en wordt belangrijker; cliënten voeren zelf steeds meer regie; zorg, ondersteuning en begeleiding gaan steeds meer uit van maatwerk en zijn toegespitst op de behoeften van de persoon en zijn omgeving.
- De autonomie van de individuele professional wordt kleiner.
Uitkomsten.
- De complexiteit en de diversiteit van mogelijke uitkomsten worden groter.
voordelen samenwerken(6)
- Mensen leren van en met elkaar
- Middelen en voorzieningen worden beter benut
- Onnodige kosten worden vermeden
- De kwaliteit van het werk wordt beter
- Verschillende perspectieven krijgen een podium
- Netwerken ontwikkelen zich
- Carrièremogelijkheden worden groter en soms gaan cliënten erop vooruit. Echter, zij
- Constateren ook dat voor dit laatste aspect nog heel weinig bewijs voorhanden is.
monodisciplinaire samenwerking
Een samenwerkingsvorm waarbij de behandeling van een cliënt de verantwoordelijkheid is van één zorg-of welzijnsprofessional, afkomstig uit één specifiek deskundigheidsgebied of discipline. Deze professional verricht zijn werkzaamheden binnen de formeel omschreven kaders voor zijn beroepspraktijk.
voordelen:
- Verhoging van de kwaliteit van de beroepsuitoefening op het specifieke deelgebied
- Profilering van het vakgebied en de specialisaties
- Betere positionering van de zorgprofessional
- Verduidelijking van expertise richting client, verwijzer en andere samenwerkingspartners
- Innovatie binnen het vakgebied
- Een ruimer beroeps-/carrièreperspectief
nadelen:
- Het ontstaan van kokervisie
- Te veel specialismen voor te weinig beschikbare zorgprofessionals
- Onvoldoende respons op comorbiditeitsinvloeden
- Onvoldoende lering trekken uit de kennis en ervaring van een andere zorgprofessionals
multidisciplinaire samenwerking
Een samenwerkingsvorm waarin verschillende disciplines betrokken zijn, maar iedere discipline vanuit zijn eigen perspectief werkt, met een eigen vaktaal, eigen logica en de eigen doelstelling probeert te realiseren.
Voordelen:
- Professionals behouden hun autonomie en werken min of meer parallel aan elkaar -> het is duidelijk wie waarvoor verantwoordelijk is.
Nadelen:
- Bepaalde disciplines hebben meer status dan de ander. Verschillende professionals kunnen voor hetzelfde probleem veel verschillende oplossingen bedenken, die elkaar uit kunnen sluiten.
- Professionals leren onvoldoende van elkaar, leren ook niet van elkaar en begrijpen elkaars taal soms niet.
interdisciplinair samenwerken
Een samenwerkingsvorm waarbij verschillende disciplines een gezamenlijk doel formuleren, een gemeenschappelijke taal hanteren die voor alle betrokkenen toegankelijk en begrijpelijk is en de kwaliteiten en perspectieven van anderen als complementair en waardevol wordt gezien.
Voordelen:
- Resultaten van deze samenwerking zijn gezamenlijke verslagen, aanbevelingen, plannen, werkwijzen, technieken en methoden, waarbij de specifieke bijdrage van elke professional verduisterd worden door het gezamenlijke product.
- De wederzijdse kennis en vaardigheden van de professionals worden ingezet om te komen tot de beste oplossing, rekening houden met de wensen en visie van de cliënt.
Nadelen:
- Als er binnen een interdisciplinair overleg personen zijn met een dominante communicatiestijl, of juist personen die heel verlegen zijn, kan dat invloed hebben op de uitkomst.
interprofessioneel samenwerken
Een samenwerkingsvorm waarbij meerdere gezondheidsmedewerkers met verschillende professionele achtergronden zorg, begeleiding en ondersteuning aanbieden aan cliënten.
Voordelen:
- Betere en effectievere communicatie tussen individuen en professionele groepen
- Beter kunnen inspelen op complexe vraagstukken
- Verdiepte kennis en erkenning van elkaars expertise
- Verbeteren van kwaliteit van zorg en kwaliteit van bestaan
- Betere verdeling van werklast en verantwoordelijkheid
Nadelen:
- Voor een deel zijn hele andere competenties nodig, waar professionals mogelijk niet voor opgeleid zijn.
- Het kan onduidelijk zijn wie welke beslissing neemt, waardoor processen langer kunnen duren.
- Verschillende waarden, systemen, procedures en protocollen kunnen in de weg staan bij interprofessionele samenwerking.
- Samenwerkende professionals kunnen het moeilijk vinden om een deel van hun professionele autonomie in te leveren en collega’s uit andere disciplines toe te staan ook iets van hun werk te vinden, bijvoorbeeld hoe een cliënt te betrekken bij de behandeling, begeleiding en ondersteuning.
interdisciplinair vs interprofessioneel
- Bij interdisciplinair handelt elke professional binnen de grenzen van het eigen vak en worden taken na onderlinge afstemming verdeelt over de betrokken professionals.
- Bij interprofessioneel voert de professional disciplineoverstijgende teambesluiten en vakoverstijgende handelingen uit.
transdisciplinair samenwerken
De meest verregaande manier van samenwerken, waarbij naast zorgmedewerkers ook bijvoorbeeld beleidsmedewerkers of ICT’ers betrokken zijn.
Voordelen
- Professionals proberen te werken vanuit een andere denk- en werkwijze dan hun eigen discipline.
- Ze maken gebruik van elkaars media, technieken, kennis en ervaring.
- Door optimale menging kunnen nieuwe interdisciplines of werkvelden ontstaan.
- Er is sprake van permanente interactie.
Nadelen
- Waarschijnlijk is de kans op conflicten tussen verschillende betrokkenen het grootst bij deze samenwerkingsvorm.
- Er is een kans dat het doel niet voor iedereen even duidelijk is.
- Voor nieuwkomers kan het lastig zijn om onderdeel te worden van een interdisciplinair team.
het model van bronstein
Is een model voor interprofessionele samenwerking en is het meest gebruikte perspectief voor interprofessionele en interdisciplinaire samenwerking.
zijn 5 kerncomponenten van interprofessionele samenwerking
- Onderlinge afhankelijkheid
- Nieuw gecreëerde professionele activiteiten
- Flexibiliteit
- Gedeeld eigenaarschap van doelen
- Reflectie op het proces
Aantal factoren die dat samenwerken beïnvloeden (positief en negatief)
- Hoe gaat men om met professionele rollen? (zowel eigen als die van anderen).
- Welke structurele kenmerken spelen een rol?
- Welke persoonlijke kenmerken spelen mee?
- Hoe ziet de geschiedenis van samenwerken eruit?
T-shaped professional
personen met specialistische kennis van het eigen vakgebied, die tevens in staat zijn over de grenzen van dat vakgebied heen te kijken, verbindingen te leggen met andere specialisten en hun kennis in te zetten op andere terreinen dan waar zij specifiek voor zijn opgeleid
competenties t-shaped 6
- Openstaan voor feedback
- Een open leerhouding en openstaan voor (zelf)reflectie
- Willen en kunnen samenwerken
- Waarderen en respecteren van expertisen van anderen
- Eigen expertisen willen delen met anderen om hen hiervan te laten leren
- Een sterk functionerend ethisch compas
