Uloga duševnog bolesnika

Question 1

1. Šta utiče na društvenu ulogu bolesnika?

Answer 1

Priroda bolesti, autoritet lekara, niz drugih spoljnih okolnosti

Question 2

2. Šta se desilo u VIII veku vezano za ulogu duševnog bolesnika?

Answer 2

Odvojili su se duševno oboleli od ostalih marginalnih društvenih grupa i bili su određeni definitivno kao pacijenti

Question 3

3. Za šta je vezano prihvatanje uloge duševnog bolesnika?

Answer 3

Za kvalitet psihičkog statusa duševnog obolelog koji se naziva - uvid u vlastito psihičkog stanje

Question 4

4. Uloga i oslobođenje od društvenih obaveza

Answer 4

Većina duševno poremećnih je delimično ili potpuno sposobna da se vrati na posao. Međutim, društvo na svoj način gubi poverenje u onog ko je jednog dijagnostikovan kao psihijatrijski pacijent i na razne načine ga sprečava da se vrati u zajednicu na ranije društvene pozicije

Question 5

5. Parsons o bolesnicima

Answer 5

Bolesnici ne žele da im se pomogne, jer je i ne osećaju bolesnim, ili ne žele da im bude bolje. Budući da ne želi pomoć, duševni bolesnik često ne sarađuje pri lečenju ili ga pasivno bojkotuje

Question 6

6. Šefova teorija

Answer 6

Govori o REZIDUALNOJ DEVIJACIJI, koja se stvara u ranom detinjstvu i kasnije se podržava u svakodnevnom komuniciranju da jednom etiketirni devijant biva ignorisan ili čak kažnjavn, pokuša li da se ponaša na način na koji je to radio pre devijacije

Question 7

7. Boversovo mišljenje o povezanosti duševne bolesti i osećaja moralnosti

Answer 7

Mentalna abnormalnost nije povezana sa kršenjem društvenih uloga budući da i samo neprihvatanje uloga nije najistaknutiji aspekt psihičkog poremećaja (nema nužno gubitka osećaja za moralno ponašanje kao što neki misle)

Question 8

8. Od čega je zavisno neuvažavanje društvenih uloga u duševnom oboljenju?

Answer 8

Od prirode psihičkog problema, ličnosti obolelog, društvene situacije u kojima se krše uloge. Kršenje društvenih uloga nije ekskluzivno za duševni poremećaj (npr kriminal)

Question 9

9. Galagerovo razmatranje (vrsta uloga bolesnika - 4)

Answer 9

Prema duševno poremećnom tokom istorije se zauzimao promenljiv stav, zavisno od shvatanja suštine njegove uloge:

1) uloge duševnog bolesnika kao grešnika
2) kao žrtve
3) izabranika
4) naučni stav prema bolesniku

Question 10

10. Duševno poremećeni kao grešnik

Answer 10

Reč je o religioznoj ulozi. Još u periodima animizma čovek može duševno da oboli kad se ogreši o tabu. Poremećaj se doživljava kao posledica veštičarenja, crne magije ili dejstva urokljivih očiju tj kao posledica ogrešenja o tabu, magiju ili lica sa magijskim sposobnostima,

Shvatanje obolelog kao izraz božje kazne je popularno u srednjem veku

Question 11

11. Prikaz duševnih oboljenja u “Čekić za veštice”, bibliji, drugoj mitologiji

Answer 11

Posledica grešne opsednutosti duhovima i demonima, kao i magijski postupci njihovog tretmana, između ostalih i egzorcizam. U bibliji kazna za neposlušnost je bila manično ponašanje.
Kao kazna za grehove koje su ranije počinili ili oni ili njihovi preci

Question 12

12. MEntalno poremećeni kao žrtva

Answer 12

“crna ovca”, “žrtveno jagnje” - moralistička uloga.
Duševno oboleli su žrtve loših postupaka drugih ljudi. Pacijent je samo simptom poremećnog sistema odnosa u porodici ili relacija u široj društvenoj zajednici. U ovom pristupu se ne leči pojedinac, nego sistem loših odnosa.

Question 13

13. Kuper i Bazalja - teorija (moralistička uloga)

Answer 13

Pacijent kao žrtva bolničkog psihijatrijskog sistema, odnosno celokupnog kapitalističkog sistema koji najpre proizvodi a potom i dijagnostifikuje psihijatrijsku bolest da bi se opravadao privilegovan društveni status.

Question 14

14. Mentalno poremećeni kao izabranik grupe ili zajednice

Answer 14

Vrednosna uloga. U Jevanđelju jedino su “bolesni duhom” prepoznali da je Isus božanskog porekla. U Antičkom dobu epilepsija se smatrala svetom, carskom bolešću, božiji dar. Ponekad su poremećni imali privilegovan status.
(imali sposobnost da predviđaju, pa su bili cenjeni)

Question 15

15. Lengovo mišljenje o obolelima (šizofrenija) i druga mišljenja

Answer 15

Šizofrene ne treba ometati na njihovom pravo putu u metanoi već ih treba podržati.

I savremeni sociolozi, psihijatri, antropolozi uvažavaju stav da su neurotičari autentični branioci ljudske individualnosti od nasrtaja otuđenih društvenih obrazaca komuniciranja, proizašli iz uticaja društvenog defekta ili štetnih posledica socijalne dezorganizacije na čoveka.

-postoje mišljenje da su spasili narod (Jovanka Orleonska je imala slušne halucinacije)

Question 16

16. Glavne karakteristike naučnog poimanja uloge psihički poremećnog

Answer 16

Duševno oboljenje se analizira vrednosno neutralno. Po mnogima ovo poimanje je najviše povezano sa društvenim promenama i tehnološkim dostignućima 18 i 19. veka

Question 17

17. Čime je praćena vrednosna neutralnost i iz kojih razloga (2)

Answer 17

Praćena je ubeđenjem u objektivnost naučnog pristupa duševnom poremećaju, iz dva razloga:

1) duševni bolesnici su objekti procene te njihovo poimanje ne zavisi od subjekata onih koji ih ocenjuju
2) obeležje naučnog pristupa je ono ontološki superiornije nad shvatanjem uloge duševnog bolesnika religioznog, moralnog ili vrednosno-socijalnog karaktera

Question 18

18. 4 Objašenjena uloge duševno obolelih

Answer 18

1) Sociološko objašnjenje - duševno oboleli u ulozi devijanta
2) biološko objašnjenje - uloga fizički obolelog
3) psihološko - bolest kao produkt traumtskih životnih iskustava
4) filozofsko objašnjenje - oboleli kao negativna metafora ljudskog postojanja

Question 19

19. Sociološko objašnjenje

Answer 19

Duševno oboleli u ulozi devijanta. Ovo shvatanje određuje se u zavisnosti koliko neko ko je tako identifikovan odstupa od pretpostavljenog ili socijalno prihvatljivog ponašanja, od pisanih i nepisanih normi.
Pacijent u ovoj ulozi ne prihvata pravila društvene igre, krši društvene uloge koje su mu namenjene, budući da je u njihovom životu propušteno da se tome nauče.

Question 20

20. Kako se još odigrava preuzimanje uloge dušvenog bolesnika (osim nepoštovanja pravila)?

Answer 20

Etiketiranjem onog primarnog i onog sekudanrnog. Ne priznaje se psihijatrijskom pacijentu da je oslobođen od odgovornosti za obavljanje društvene uloge. Prenebegava se da je upravo u Parsonsovom smislu, duševni bolesnik u akutnoj fazi oboljenja nesposoban da se brine o sebi, pa zahtev da treba samoinicijativno da želi da mu bude bolje i da je isto obavezno da sam traži pomoć profesionalca iluzoran (?)

Question 21

21. Biološko objašnjenje

Answer 21

Duševni bolesnik u ulozi fizički obolelog. Sam bolesnik kao ličnost nije odgovoran za bolest, jer se ona javlja van dometa njegove slobodne volje, negde na nivou tkiva ili ćelija, pa se prema ličnosti duševno obolelog treba odnositi i kao prema svakom drugom organski obolelom čoveku

Question 22

22. Biološko objašnjenje i narkomanija

Answer 22

Poimanje uloge narkomana jednim delom ima tu biološku komponentu, jer se u njima procenjuje da bolest biološki ugrožava život obolelog tj često se završava smrću

Question 23

23. Šta još potkrepluje biološko razumevanje duševnog oboljenja?

Answer 23

Duševna oboljenja u starosti tj razne vrste organskih promena kao posledica promena u organizmu. Ovako se i potkrepljuje odgovarajuće poimanje društvene uloge duševnog oboljenja.

Question 24

24. Psihološko objašnjenje

Answer 24

Duševna bolest kao produkt traumatskih životnih iskustava. Danas najraširenije objašnjenje. Uloga se shvata kao odložena ili kumulirana posledica emocionalnih oštećenja i lišavanja u zadovoljavanju potreba za ljubavlju. Ovakvi stavovi najrašireniji su kod obrazovanijeg stanovništva i u višim društvenim slojevima.

(I priroda mnogih drugih socijalnih problema u svesti većeg broja stanovništva doživljava se kao posledica psihičkih problema koje je pojedinac imao u ranom detinjstvu ili kao posledica ranog učenja pogrešnih obrazaca ponašanja posle kojih se lako prihvata uloga psihički obolelog. )

Question 25

25. Filozofsko objšanjenje

Answer 25

Duševno oboleli kao negativna metafora ljudskog postojanja. Duševna bolest predstavlja metaforu ljudske nemoći, koja podrazumeva omnipotenciju čoveka, soicjalne mitove o progresu čoveka, o humanizmu, o vladavini vrhunskih vrednosti kao što su zdravlje, dobrota, lepota i mudrost.

Neki navode da je duševna bolest oličenje mefistofelevskog principa tj da je ona jedna od onih ontološki negativnih mogućnosti čoveka koja mu se ruga kao Biću i dovodi u pitanju najpozitivnije što čovek misli o sebi.

Question 26

26. Koji strah vlada kod filozofskog objašnjenja

Answer 26

Strah od ludila, koji predstavlja nesvesnu podlogu negativnog stava prema duševnim bolesnicima, i bio je glavni pokretač katoličkog inkvizitorskog ponašanja prema psihički obolelima, Hitleru, Staljinu (podloga straha od gubitka kontrole nad svojim podanicima).

Question 27

27. Duševno oboljenje kao metafora čega

Answer 27

ljudske nesavršenosti, prolaznosti, nelogičnosti, večna senka idealizovane slike ljudskog postojanja.

U društvenom pogledu metafora duševne bolesti se može porediti sa značjenjem koje je imala kuga u srednjem veku, tuberkulaza početkom 20., sida