Ukł. pokarmowy Flashcards

1
Q

Problemy z połykaniem

A

dysfagia

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Objawy ostrego zapalenia pęcherzyka żółciowego

A

ból w środbrzuszu

NIE żółtaczka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Kobieta, odczuwa bóle w prawym górnym kwadrancie od paru miesięcy, przyszła do szpitala z mocnym bólem w tej okolicy, bolenosc palpacyjna, żółtaczka, bodajże wymioty? co jej jest:

A

Ostre zapalenie dróg żółciowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

choroba refluksowa - rodzaj bólu

A

piekący ból

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Pacjent ma ból w prawym dolnym kwadrancie brzucha, gorączka i Blumberg +:

A

wyrostek- zapalenie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Przy przewlekłym zapaleniu trzustki co boli

A

ból w śródbrzuszu opasający plecy, promieniuje do pleców

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Pan, kaszel przez trzy lata, nasila się przy leżeniu, po posiłku. Zgaga.

A

Refluks

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Gdzie wystąpi wodobrzusze

A

rak jajnika z rozsiewem do otrzewnej ( jest i wzrost obwodu brzucha)
marskość wątroby z nadciśnieniem wrotnym (przesięk)
zaciskające zapalenie osierdzia
niewydolność serca
niedrożność żył wątrobowych (zesp. Budda-Chiariego)
hipoproteinemia
gruźlicze zap. otrzewnej
zapalenie trzustki

NIE zapalenie uchyłków esicy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Triada Charcota

A

Ostre zapalenie dróg żółciowych:
żołtaczka mechaniczna
gorączka i dreszcze
ból pod prawym łukiem żebrowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Co jest przyczyną cholestazy zewnątrzwątrobowej

A

kamica przewodowa
guz głowy trzustki

NIE pierwotna marskość wątroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Przestrzeń Traubego to

A

przestrzeń ograniczona przez płuco lewe, lewy płat wątroby, śledzionę i łuk żebrowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

O lokalizacji śledziony prawdą jest:

A

leży pod IX, X, XI żebrem do tyłu od linii pachowej środkowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Mężczyzna z epizodami kamicy żółciowej i napadów kolki wątrobowej w historii. Teraz skarży się na osłabienie, nudności i wymioty (?). Skóra jest zażółcona, GGTP do góry, CRP i inne jeszcze też

A

jego stolec jest odbarwiony, mocz ciemny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Zołtaczkę wątrobową może spowodować:

A

wirusowe zapalenie wątroby

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Objaw Murphy’ego charakteryzuje:

A

bada się do naciskając ręka pod prawym łukiem żebrowym i prosząc pacjenta o wdech, jeśli go przerwie objaw jest dodatni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

chełmoński

A

ból przy wstrząsaniu nad wątrobą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Blumberg

A

boli przy zwalnianiu ucisku w zapaleniu otrzewnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Rovsing

A

boli w wyrostku w prawym podbrzuszu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Objaw Courvoisiera występuje przy:

A

Raku dróg żółciowych
powiększony, twardy, niebolesny pęcherzyk żółciowy, zwykle w guzach zlokalizowanych poniżej odejścia przewodu pęcherzykowego

też w guzie głowy trzustki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

objaw Blumberga jest cennym objawem przy rozpoznawianiu zapalenia otrzewnej

A

Prawda

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Ból brzucha może być spowodowany przez

A

ciążę ektopową
zapalenie jajników
tętniak aorty brzusznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

U kobiety w badaniu palpacyjnym brzucha wykazano niebolesny guz w środkowym nadbrzuszu i żółtaczka. Co może być przyczyną?

A

guz głowy trzustk

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Co nie powoduje “ostrego brzucha”?

A

kamica nerkowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Objaw Kerniga jest wskazujący na ostry brzuch

A

Fałsz

objaw związany z zajęciem opon mózgowych przez stan zapalny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Wzmożona perystaltyka wystąpi w przypadku:
nieswoistego zapalenia jelit zespołu drażliwego jelita NIE rozlanego zapalenia otrzewnej
26
Mężczyzna skarży się na ból nadbrzusza środkowe, podaje smoliste stolce… Najpewniej ma:
wrzód dwunastnicy
27
Mężczczyna ma 160 cm wzrostu i 88kg wagi.
ma otyłość
28
Objawami charakterystycznymi dla raka wstępnicy są:
``` niedokrwistość utajone krwawienia wzdęcie guz w brzuchu duży spadek masy ciała ```
29
Powiększenie śledziona ponad 10 cm poniżej łuku może wskazywać na:
Chłoniak i białaczki limfatyczne Choroby mieloproliferacyjne, czerwienica prawdziwa, włóknienie szpiku niedokrwistość hemolityczna, wrodzona sferocytoza ``` mononukleoza zakaźna leiszmanioza bruceloza gruźlica salmoneloza bakteryjne zapalenie wsierdzia ``` RZS SLE sarkoidoza skrobawica zaburzenia spichrzania glikogenu
30
Punkt McBurneya
bolesność w tym punkcie wraz z objawem Rovsinga jest objawem ostrego zapalenia wyrostka robaczkowego
31
Ból w OZT charakteryzuje
ból w nadbrzuszu promieniujący do pleców
32
Przyczyną dysfagii jest
powiększenie lewego przedsionka serca
33
Ból somatyczny
skutek pobudzenia receptorów bólowych zlokalizowanych w obrębie otrzewnej ściennej i ścianie brzucha. Bodźce odbierane: ucisk, pociąganie, cięcie, zmiany temperatury.
34
Ból trzewny
skutek pobudzenia receptorów bólowych zlokalizowanych w obrębie narządów wewnętrznych i otrzewnej trzewnej. Bodźce odbierane: rozciąganie i skurcz, pociąganie, temperatura.
35
Ból odniesiony
odczuwany w miejscu odległym od uszkodzenia narządów Odczuwany powierzchownie- w obrębie skóry lub mięśni. Dobrze zlokalizowany- odpowiada lokalizacyjne dermatomom unerwianym przez ten sam segment rdzenia kręgowego, do którego dochodzą dośrodkowe włókna trzewne unerwiające chory narząd. Wynik konwergencji włókien trzewnych z obwodowymi włóknami somatycznymi na poziomie rdzenia kręgowego.
36
Choroba wrzodowa- ból
tępy, gniotący
37
Niedrożność- ból
kolkowy, kurczowy + przelewanie i rozdęcie jelit
38
Zapalenie wyrostka- ból
ciągły, tępy
39
odynofagia
ból przy przełykaniu
40
dysfagia przedprzełykowa- ustno-gardłowa
trudności w formowaniu kęsa pokarmowego i upośledzenie odruchów połykowych (kaszel, krztuszenie się).
41
dysfagia przełykowa
uczucie zalegania kęsa pokarmowego za mostkiem, rozpieranie, gniecenie w klp, uczucie zatrzymywania się pokarmu w przełyku, wymioty, kaszel z odkrztuszaniem, bolesne połykanie- odynofagia.
42
Krwawienie ostre z pp
jednorazowa utrata krwi > 500ml
43
Krwawienie przewlekłe z pp
krwawienie z dzienną utratą ok. 50ml krwi
44
Krwawienie utajone
występowanie dodatniego wyniku badania kału na krew utajoną, przy braku dostrzegalnych objawów klinicznych krwawienia. Podejrzewane w przypadku niedokrwistości z niedoboru żelaza.
45
Krwawienie z GOPP
gdy źródło krwawienia zlokalizowane jest powyżej więzadła Treitza XII.
46
Krwawienie z DOPP
gdy źródło krwawienia zlokalizowane jest poniżej więzadła Treitza XII.
47
melaenemesis
Wymioty fusowate
48
haematemesis
Wymioty krwiste
49
melaena
Stolec smolisty
50
haematochezia
Stolec zmieszany z krwią
51
stolec smolisty
>100 ml krwi
52
stolec z krwią
krwawienia masywne + przyspieszony pasaż jelitowy
53
Najczęstsze przyczyny utajonego krwawienia z pp:
1. Przyjmowanie NLPZ 2. Rak okrężnicy 3. Rak żołądka 4. Choroba wrzodowa 5. Angiodysplazje
54
Zaparcie
mała częstość wypróżnień (tzn ≤ 2/tydzień) lub stolce twarde, oddawane z wysiłkiem, często z uczuciem niepełnego wypróżnienia. *Zaparcie ciężkie: ≤ 2/miesiąc
55
zaparcia atoniczne
Zmniejszenie liczby skurczów o wysokiej amplitudzie (składających się na falę perystaltyczną)
56
zaparcie spastyczne
Wzmożona i nieskoordynowana aktywność motoryczna okrężnicy
57
Biegunka
stan, w którym pacjent oddaje stolce o nadmiernie luźnej konsystencji (płynne lub półpłynne), w zwiększonej ilości (>200g/d) i z większą częstotliwością (>3/d).
58
Biegunka czas trwania
ostra (≤14 dni) | przewlekła (> 4 tygodni)
59
Biegunka sekrecyjna
- stolce bardzo obfite, nawet do kilku litrów/d, - wodniste, - zwykle bez bólu brzucha, - pozostawienie chorego na czczo nie zmniejsza biegunka (budzi w nocy!), -zawartość Na >70mmol/l, mała luka osmotyczna (<50 mOsm/l) .
60
Biegunka osmotyczna
- stolce pieniste, tryskające, - ustępuje na czczo i po zaprzestaniu spożywania substancji osmotycznie czynnej -zawartość Na <70mmol/l, duża luka osmotyczna (>125 mOsm/l) .
61
Biegunka tłuszczowa
- stolce tłuste, połyskliwe, trudne do spłukania wodą, | - gnilny zapach.
62
Biegunka przewlekła- najczęściej
- nieswoiste zapalenia jelit, - rak okrężnicy, - zespół jelita drażliwego.
63
Regurgitacja
przemieszczenie się zawartości żołądka do jamy ustnej bez wysiłku i odruchu wymiotnego.
64
Wrzód trawienny
Uszkodzenie błony śluzowej, podśluzowej, sięgające błony mięśniowej,
65
Nadżerka
ubytek powierzchownej warstwy błony śluzowej nie sięgającym do jej blaszki mięśniowej
66
Przyczyny wrzodów
``` H. Pylori NLPZ papierosy alkohol grupa krwi 0 ```
67
Wrzód żołądka
ból bezpośrednio po posiłku jako ból wczesny (15-30 min)
68
Wrzód XII
ból późny czyli po 1-4 godzinnym okresie bez dolegliwości, bóle głodowe (na czczo i w nocy), ustępują po przyjęciu posiłku
69
Sezonowość
tzn. zaostrzenia jesienią i wiosną, rzadziej zimą – głównie w chorobie wrzodowej XII
70
Ocena krwawienia metodą endoskopową – skala Forresta
``` I. Krwawienie aktywne Ia – tryskająca krew tętnicza Ib – sączenie krwi II. Oznaki niedawnego krwawienia: IIa – widoczne naczynia IIb – skrzep na dnie niszy III. Brak krwawienia, widoczne są potencjalne przyczyny krwawienia (np. nadżerki) ```
71
Zwężenie odźwiernika
Dotyczy 2-4% chorych W nawracających owrzodzeniach umiejscowionych w okolicy przedodźwiernikowej, w kanale odźwiernika lub w opuszce XII Zwężony odźwiernik lub opuszka XII nie przepuszczają treści żołądkowej powodując jej zaleganie, nudności i obfite, chlustające wymioty po posiłku Zasadowica, hypokaliemia Odwodnienie, wyniszczenie W rtg znacznie powiększony żołądek z wydłużonym zaleganiem treści pokarmowej lub podanego doustnie środka cieniującego
72
Ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego
ból, z początku o charakterze kolki, potem stały długotrwały Podwyższona temperatura ciała (38-39 st.C) Leukocytoza Żywa bolesność uciskowa, obrona mięśniowa w prawej okolicy podżebrowej Często towarzyszą nudności, wymioty, wzdęcie brzucha
73
Wodniak pęcherzyka żółciowego
gromadzenie się płynu przesiękowego w pęcherzyku żółciowym, przy braku zakażenia lub martwicy ściany pęcherzyka Bóle stałe, niezbyt nasilone, o tępym charakterze, jednak poprzedzone napadem kolki Wyczuwalny palpacyjnie pod PŁŻ powiększony, gładki i mało bolesny pęcherzyk żółciowy Brak gorączki, leukocytozy i objawów otrzewnowych Rozpoznanie USG, konieczne leczenie operacyjne
74
Ropniak pęcherzyka żółciowego
Gdy do zastoju dołącza się zakażenie – wypełniony treścią ropną pęcherzyk z zaklinowanym złogiem Objawy jak w ostrym zapaleniu, tylko bardziej nasilone, stan chorego ciężki, z gorączką 39-40 st.C.i dreszczami, obroną mięśniową, wysoką leukocytozą, żywo bolesnym powiększonym pęcherzykiem żółciowym Bezwzględne wskazanie do hospitalizacji, konieczne leczenie operacyjne
75
Przedziurawienie pęcherzyka żółciowego
- do wolnej jamy otrzewnej - pojawienie się rozlanego zapalenia otrzewnej i pogorszenia stanu pacjenta - do przestrzeni okołopęcherzykowej ograniczonej sąsiednimi narządami (wątroba, dwunastnica, okrężnica) i zlepami – powstanie ropnia okołopęcherzykowego z objawami ograniczonego do PŁŻ zapalenia otrzewnej - do światła np. dwunastnicy – objawy ostre ustępują, stan ogólny poprawia się, może dojść do niedrożności jelita krętego
76
Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego
Najczęstsze kliniczne powikłanie kamicy żółciowej | Objawy: niestrawność, wzdęcia brzucha, tępe pobolewania w prawym podżebrzu i okresowe napady kolki żółciowej
77
Kamica przewodowa
Pierwotna – bardzo rzadko, brązowe kamienie barwnikowe, większe Wtórna (przedostały się z pęcherzyka żółciowego), są mniejsze bo ograniczone średnicą przewodu pęcherzykowego
78
Pentada Reynolda
Triada Charcota + objawy wstrząsu i splątania
79
Rak pęcherzyka żółciowego
Czynniki ryzyka: Wieloletnia kamica pęcherzyka żółciowego Torbiele dróg żółciowych Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego Wczesne wykrycie jest bardzo rzadkie Szybko postępuje i cechuje się dużym stopniem złośliwości i dużą śmiertelnością Cienka ściana bez wyraźnej warstwy mięśniowej umożliwia szybkie naciekanie i szerzenie się
80
Rak pęcherzyka żółciowego - objawy
Niecharakterystyczne, często bagatelizowane przez chorych Ból w okolicy podżebrowej prawej – tępy promieniujący w prawą stroną do kręgosłupa i okolicy międzyłopatkowej Żółtaczka i świąd (30-60%) – gdy naciek na przewód żółciowy, niekorzystny rokowniczo objaw Nudności i wymioty, utrata łaknienia, zmniejszenie masy ciała W badaniu fizykalnym - guz w prawym górnym kwadrancie brzucha
81
Rak dróg żółciowych –cholangiocarcinoma (CCA)
Wywodzi się z nabłonka dróg żółciowych w obrębie dróg wewnątrz- lub zewnątrzwątrobowych Najczęściej chorują mężczyźni > 65rż Śmiertelność w ciągu 12 miesięcy od ustalenia rozpoznania jest bliska 100% Podstępny przebieg, mało charakterystyczne objawy
82
Rak brodawki Vatera
objawy (żółtaczka) pojawiają się dużo wcześniej i nie mają tak złego znaczenia rokowniczego, umożliwiają rozpoznanie choroby w dość wczesnym stadium
83
Stany przedrakowe - jelito grube
Pojedyncze polipy gruczołowe jelita grubego. Zespół polipowatości Zespół Lyncha Nieswoiste zapalenia jelit: wrzodziejące zapalenie jelita grubego i choroba Leśniowskiego-Crohna.
84
Lokalizacja: wątroba
Górna granica: V prawa przestrzeń międzyżebrowa na pełnym wydechu Dolna granica: na łuku żebrowym w linii środkowo-obojczykowej na pełnym wdechu
85
Lokalizacja: pęcherzyk żółciowy
W miejscu przecięcia prawej bocznej płaszczyzny pionowej i łuku żebrowego, tzn. koniec części chrzęstnej IX żebra
86
Lokalizacja: Trzustka
Trzon leży na wysokości L1 Głowa poniżej i na prawo Ogon powyżej i na lewo
87
Lokalizacja: Nerki
Biegun górny leży głęboko do przodu w stosunku do XII żebra, 7cm od linii środkowej Prawa jest położona 2-3 cm niżej niż lewa
88
Dysgeuzja
zaburzenie zmysłu smaku
89
Kakogeuzja
gnilny smak w ustach
90
Owrzodzenia w jamie ustnej
nieswoiste zapalenie jelit | enteropatia glutenozależna
91
Wrzód trawienny - charakterystyka bólu
Umiejscowienie: nadbrzusze Początek: stopniowy Charakter: nękający Promieniowanie: do pleców Częstość: remisja na tyg/miesiące Szczególne okoliczności: nocy, szczególnie na czczo Czas trwania: 1/2-2h Czynniki zaostrzające: stres, ostre przyprawy, alko, NLPZ Czynniki łagodzące: pokarm, środki zobojętniające kwas solny, wymioty Ciężkość: łagodny-umiarkowany
92
Kolka żółciowa - charakterystyka bólu
Umiejscowienie: nadbrzusze/prawa okolica podżebrowa Początek: szybko narastający Charakter: stały Promieniowanie: poniżej prawej łopatki Częstość: możliwość wyliczenia napadów Szczególne okoliczności: nieprzewidywalny Czas trwania: 4-24h Czynniki zaostrzające: pacjent nie może jeść podczas napadu Czynniki łagodzące: brak Ciężkość: ciężki
93
OZT - charakterystyka bólu
Umiejscowienie: nadbrzusze/lewa okolica podżebrowa Początek: nagły Charakter: stały Promieniowanie: do pleców Częstość: możliwość wyliczenia napadów Szczególne okoliczności: po nadużyciu alko Czas trwania: >24h Czynniki zaostrzające: alko, nie może jeść podczas napadu Czynniki łagodzące: siedzenie w pozycji wyprostowanej Ciężkość: ciężki
94
Kolka nerkowa - charakterystyka bólu
``` Umiejscowienie: okolica lędźwiowa Początek: szybko narasta Charakter: stały Promieniowanie: do zewnętrznych narządów płciowych i wewnętrznej powierzchni uda Częstość: zwykle pojedynczy epizod Szczególne okoliczności: po okresach odwodnienia Czas trwania: 4-24h Czynniki zaostrzające: brak Czynniki łagodzące: brak Ciężkość: ciężki ```
95
Zespół Boerhaave'a
rozerwanie przełyku na skutek gwałtownych, obfitych wymiotów
96
Kryteria rzymskie III rozpoznawania zesp. jelita drażliwego (IBS)
Nawracający ból brzucha od conajmniej 6 miesięcy lub przez 3 dni w miesiącu w ciągu ostatnich 3 miesięcy z towarzyszącymi dwoma objawami lub większą ich liczbą spośród wymienionych niżej: - poprawa po oddaniu stolca - zmiana częstości wypróżnień równoczesna z początkiem dolegliwości bólowych - zmiana konsystencji stolca równoczesna z początkiem dolegliwości bólowych
97
Skala Rockalla i Blatchforda
Przewidywanie ryzyka zgonu u pacjentów z krwawieniem z GDO
98
Żółtaczka przedwątrobowa
``` hemoglobinuria niezwiązana: Barwa moczu: prawidłowa Bilirubina: - Urobilinogen: ++++ Barwa kału: prawidłowa ```
99
Żółtaczka wątrobowa
``` wzrost bilirubiny związanej i niezwiązanej we krwi Barwa moczu: ciemnobrązowy Bilirubina: ++ Urobilinogen: ++ Barwa kału: prawidłowa ```
100
Żółtaczka pozawątrobowa
``` Bilirubina sprzężona nie dociera do jelit - jest rozpuszczalna i filtrowana przez nerki Barwa moczu: ciemnobrązowy Bilirubina: ++++ Urobilinogen: - Barwa kału: jasny ```
101
Cechy przewlekłej choroby wątroby
``` Oczy - żółtaczka Powyżej pępka - pajączki naczyniowe Ginekomastia u mężczyzn, u kobiet zanik piersi splenomegalia powiększenie wątroby (ale może być mała) głowa meduzy zanik jąder leukonychia (białe paznokcie) rumień dłoniowy pałeczkowatość kończyny dolne: obrzęk, utrata owłosienia pigmentacja skóry powstawanie śniaków ```
102
Objawy niewydolności wątroby
Asteriksje - grubofaliste drżenia w encefalopatii wątrobowej | Cuchnięcie wątrobowe - "mysi" zapach z ust (przeciek wrotno-systemowy)
103
Przykurcz Dupuytrena
przykurcz powięzi dłoniowej - przewlekła alkoholowa choroba wątroby
104
Klasyfikacja West Haven
encefalopatia wątrobowa, stan świadomości, stopień 0-4
105
Przyczyny powiększenia wątroby i śledziony
``` chłoniak choroby mieloproliferacyjne marskość z nadcśnieniem wrotnym skrobawica sarkoidoza ```
106
BMI
``` masa/(wzrost)^2 < 16,0 – wygłodzenie 16,0–16,99 – wychudzenie 17,0–18,49 – niedowagę 18,5–24,99 – wartość prawidłową 25,0–29,99 – nadwagę 30,0–34,99 – I stopień otyłości 35,0–39,99 – II stopień otyłości (otyłość kliniczna) ≥ 40,0 – III stopień otyłości (otyłość skrajna) ```