Trauma en bewustzijnsstoornissen Flashcards
Wat is het bewustzijn?
Een staat waarin prikkels waargenomen en verwerkt worden en waar vervolgens een adequate respons op volgt
Welke 2 elementen heeft het bewustzijn?
- niveau (wakker - coma)
Hoe snel komen prikkels aan in cortex - inhoud = afh van waarneming, emotie, motoriek en taal
Met wat kun je de verschillende slaapstadia herkennen? (onderzoek)
polysomnografie (PSG) = ECG + EEG + registreren oogbewegingen + spieractiviteit + ademhaling
Leg de slaap stadia uit?
- stadium 1 en 2; lichte slaap
- stadium 3; diepe slaap
- stadium 4; REM-slaap
Wat is belangrijk voor goede slaap (geconsolideerde slaap)? (2)
- dat de stadia niet te veel in elkaar overlopen
- dat iemand niet steeds wakker wordt
Welke 3 structuren zijn er belangrijk voor een normaal bewustzijn?
- hersenstam (reticulaire formatie)
- thalami
- cortex
Hoe staan de 3 structuren die verantwoordelijk zijn voor bewustzijn met elkaar in contact?
cortico-corticale verbindingen
Vanuit wat genereert de hersenstam een signaal?
ascending reticular arousal system (RAS)
wat is de functie van de thalami?
Een schakelstation –> geeft info door aan de cortex
Wat is de functie van het bewustzijn?
genereert een impuls die tot motorische of verbale response leidt
Wat zijn 4 oorzaken van bewustzijnsstoornissen in de hersenstam?
- bloeding
- infarct
- maligniteit
- inklemming/herniatie
Wat zijn 2 oorzaken van bewustzijnsstoornissen in de thalami?
- sinustrombose
- bilateraal thalamus infarct
Wat zijn 8 oorzaken van bewustzijnsstoornissen in de cortex?
- metabole stoornis
- intoxicatie/medicatie
- hypoxie
- epileptisch insult
- diffuse traumatische schade
- meningitis/cerebritis
- post anoxische encephalopathie
- subduraal/ epiduraal empyeem
Welk gebied regelt het ontstaan van slaap?
de ventrolaterale preoptische nucleus (VLPO) in de hypothalamus <– gestuurd door de biologische klok
Is een gedaald bewustzijn altijd pathologisch?
nee, denk bijvoorbeeld aan slaap; < activiteit in het corticale netwerk
Wat is een delier?
Door wat ontstaat dit?
een toestand waarin de pt gedesoriënteerd is in plaats van tijd, snel afgeleid en niet in staat om aandacht snel te wisselen
- een overactiviteit van dopamine
Wanneer kunnen structurele letsels bewustzijnsdaling veroorzaken? (1)
- als ze dubbelzijdig voorkomen <– zoals bij een laesie van de gehele cerebrale cortex
Hoe kan een bloeding in 1 hemisfeer of in het cerebellum dan toch zorgen voor een bewustzijnsdaling?
Als er oedeem of zwelling ontstaat, kan er inklemming ontstaan
Wat is het niet-responsief waaksyndroom?
type bewustzijnsdaling waarbij de hersenstam relatief gespaard is <– bv na een hartstilstand.
- Pt opent de ogen en er ontstaat een dag-nacht ritme
- ogen knipperen en bewegen spontaan
Dit zijn echter automatismen
Wat is een minimally concious state?
Als er naast automatismen met de ogen, ook ja/nee kan worden geknipperd of er in de hand geknepen kan worden
<– hersenstam is hier ook relatief gespaard
Wat is het locked-in syndroom?
- laesie in het voorste deel van de pons <– meestal door basilaris trombose
- vrijwel alle communicatiemogelijkheden zijn afwezig; ventrale piramidebaan aangedaan, n. abducens en n. facialis
kernen van de reticulaire formatie liggen dorsaal –> normaal, cortex ook –> verticale oogbewegingen mogelijk
Wat is coma?
de pt opent de ogen niet, voert geen opdrachten uit en zegt niets <– kreunen en lokaliseren pijnprikkels vaak wel mogelijk
Wat zijn 7 oorzaken van coma?
- focale structurele stamlaesie
- focale structurele hemisfeer laesie+herniatie
- metabole stoornissen
- multifocale/diffuse structurele hemisfeerlaesie
- intox
- epilepsie
- psychiatrisch
Wanneer is iemand hersendood?
En hoe zijn diens pupillen dan?
- als er geen activiteit meer in de hersenen is, hart doet het wel nog even
- beademing is nodig, want daar is de hersenstam voor nodig
- middelwijde, lichtstijve pupillen
Wat zijn rhonchi?
Bij wat hoor je dit? (2)
trillen van de grotere luchtwegen door vernauwde luchtwegen of obstructie
Wat zijn crepitaties?
Bij wat hoor je dit? (3)
het borrelen van slijm in de grotere luchtwegen en openspringen van de kleinere luchtwegen
Bij pneumonie, interstitiële longaandoeningen en decompensatio cordis L
Bij wat hoor je een stridor?
bij obstructie van de hogere luchtwegen
Bij wat hoor je pleurawrijven?
- ontstoken pleurabladen (pleuritis)
Bij hoeveel bloedverlies daalt het bewustzijn?
> 40%, >50% = bewusteloosheid
Wat is de E van de Glasgow Coma Score?
Eyes openen: max punten is 4
4. spontaan
3. op aanspreken
2. op pijnprikkel
1. niet
Wat is de M van de Glasgow Coma Score?
Movement; max score is 6
6. voert 2 opdrachten uit
5. lokaliseert
4. buigt
3. buigt pathologisch
2. strekt
1. geen reactie
Wat is de V bij de Glasgow coma Score?
Verbal; max score 5
5. georiënteerd
4. verward
3. enkele woorden
2. geluiden, geen woorden
1. geen geluid
t. tube
Wanneer moeten patiënten geïntubeerd worden?
Bij een EMV < 8
Waar is de ABCDE meet je de glucose?
Bij de D
Wat is tachypneu? en door wat? (2)
snelle, regelmatige ademhaling (30/minuut) <– vaak door sepsis of longoedeem
Wat is een kussmaul-ademhaling? en door wat? (1)
diep <– metabole acidose
Wat is een cheyne-stokes-ademhaling? en door wat? (2)
Ademhaling die ritmisch dieper en weer oppervlakkiger wordt met korte apneus van 1 min
bij diffuse hemisfeer aandoening en decompensatio cordis
Wat is een atactische ademhaling? en door wat?
ademhaling is irregulair qua diepte en frequentie
- door laag hersenstam letsel
Bij welk beeld passen racoon eyes/brilhematoom, battle sign (hematoom op mastoid) en hematotympanym (bloed achter trommelvlies?
traumatisch hersenletsel
Bij welk beeld passen spider naevi?
leverproblematiek
Bij welk beeld passen petechiën?
meningitis
Wat zijn de 5 stappen van neurologisch onderzoek?
- inspectie
- controleren meningeale prikkel
- testen hersenstam reflexen
- focale uitvalsverschijnselen
- fundoscopie
Waar kunnen laterale spiertrekkingen op wijzen?
focale epilepsie
Naar wat kijk je als je de meningeale prikkel controleert? (4)
- nekstijfheid (hoofd naar voren buigen bij liggen)
- teken brudzinski 1 (als pt spontaan de knieën optrekt bij kin passief naar de borst brengen)
- teken brudzinski 2 (spontane flexie van de heup en knie als het andere been gestrekt geheven wordt)
- teken Kernig (1 been gestekt geheven, als pt klaagt over hoofdpijn of buigt knie)
Welke reflexen vallen er onder de hersenstam?
- pupilreflexen
- oogbewegingen
- corneareflexen
Naar wat kijk je bij de pupilreflexen?
PEARLL
pupils equal and round and responsive to light
Wat als de pupillen niet PEARLL zijn?
wijst op een verhoogde hersendruk, waarschijnlijk door hersenletsel
wat is een divergente oogstand?
dit hebben pt met < bewustzijn vaak. hierbij zijn de ogen in hetzelfde horizontale vlak, maar 1 oog is naar het oor gericht
+ horizontale dwalende oogbewegingen
Wat als er een divergente oogstand is zonder horizontale dwalende oogbewegingen?
Dan moet je deze proberen uit te lokken door hoofd pt heen en weer te draaien –> = oculovestibulaire reflex
blijven ze weg? = poppenkopffenomeen
Wat als de hersenstamreflexen normaal zijn?
bewustzijnsdaling wordt waarschijnlijk veroorzaakt door een metabole of diffuus aangrijpende aandoening waarbij de gehele cerebrale cortex wordt getroffen
Wat valt er onder focale verschijnselen?
spiertonus, motorische reacties op pijnprikkels en reflexen
Waar wijzen hypertone reflexen op? en hypotone reflexen?
centraal probleem
- perifeer probleem
Waarnaar kijk je bij een fundoscopie?
- papiloedeem (oedeem van blinde vlek) <– door veel dingen
- periretinale bloedingen
Wanneer ontstaan er periretinale bloedingen?
alleen bij subarachnoïdale bloedingen
In welke 2 groepen kan bewustzijnsverlies verdeeld worden?
- metabole stoornissen of andere diffuse oorzaken
- focale laesies met ofwel inklemming of schade van de rostrale hersenstam
