Tractus digestivus Flashcards
ulcus pepticum def
wond in het epitheel groter dan 0,5 cm tot in de submucosa.
indeling ulcus pepticum
ulcus duodeni
ulcus vertriculi
incidentie ulcus pepticum
1:1000 per jaar
Mannen hebben hogere kans vanaf 25
Vrouwen lager, maar blijft oplopen
Prevalentie H. pylori bij ouderen belangrijke factor
risicofactoren ulcus pepticum
eerdere maagzweer
roken
gebruik NSAID
Verwekker ulcus pepticum
H. pylori
chronisch NSAID gebruik
pathofysiologie h. pylori ulcus pepticum
- nestelt zich in mucuslaag maag
- stimuleert productie gastrine
- maagzuursecretie omhoog
- hyperaciditeit test maagslijmvlies aan
Pathofysiologie chronisch NSAID gebruik ulcus pepticum
- maagepitheel kan mucuslaag niet in stand houden
Symptomen ulcus pepticum
pijn bovenbuik
zuurbranden
misselijkheid
maagklachten
malaena
Wanneer ontstaat de pijn bij ulcus pepticum vaak
na het eten
Aantonen aanwezigheid h. Pylori
c13 ureumademtest
fecestest
gastroscopie met biopten
Eradicatie therapie h. Pylori
triple therapie:
- 2 soorten antibiotica
- protonpompremmer
Prognose ulcus pepticum
Behandeld:
- heel goed
Onbehandeld kan het uitgroeien tot een perforatie, maagbloeding of maagkanker
Perforatie ulcus pepticum symptomen
plotse, ernstige pijn in de bovenbuik met uitstraling naar de rug
braken (met bloed)
misselijkheid
koorts
koude rillingen
Beinvloedding pijn bij perforatie ulcus pepticum
beweging
diep inademen
Wat is er op een x-thorax te zien bij een geperforeerd ulcus pepticum
lucht onder het diafragma
Diagnose perforatie ulcus pepticum
CT of echo
Behandeling ulcus pepticum
stabiliseren patient:
- IV vocht
- bloedproduct
behandelen perforatie:
- laparoscopische hechting
Belangrijke complicatie bij een geperforeerd ulcus pepticum
Infectie door uitlopen van de maaginhoud. Daarom worden er profylactisch cefalosporinen gegeven.
Diverticulitis def
Ontsteking van de colonwand
Symptomen diverticulitis
aanhoudende, scherpe en stekende pijn linker onderbuik
koorts
misselijkheid
verandering ontlastingspatroon
Diagnose diverticulitis
echo
CT als echo niet conclusief is
Behandeling diverticulitis
afwachtend beleid
vloeibaar eten
vezelrijk dieet
bij gecompliceerde diverticulitis kan er AB worden gegeven of opname/operatie volgeno
Algemene symptomen infectieuze gastro-enteritis
buikpijn
koorts
misselijkheid
diarree
braken
krampen
Meest voorkomende bacteriele verwekkers infectieuze gastro-enteritis
campylobacter
salmonella
shigella
yersina
e. coli
clostridium
verwekkers vaak afkomstig uit kippen- of varkensvlees
Diarree bij bacteriele infectieuze gastro-enteritis
brijig
Behandeling bacteriele infectieuze gastro-enteritis
AB bij:
- immuungecompromitteerde patient
- aanhoudende koorts
- dysenterie
erytromycine
cefalosporine
Diarree bij virale infectieuze gastro-enteritis
waterig
daarnaast minder vaak koorts
virale verwekkers infectieuze gastro-enteritis
norovirus
rotavirus
adenovirus
Bepaling virale verwekker infectieuze gastro-enteritis
PCR test
latex agglutinatie
Behandeling virale infectieuze gastro-enteritis
Afwachtend
Om dehydratie te voorkomen wel op tijd beginnen met geven ORS of IV vocht
Incidentie appendicitis
1:1000 jaar
Vaak tussen 4 en 25 jaar
Symptomen appendicitis
koorts
buikpijn
verminderde eetlust
misselijkheid
braken
Pijn bij appendicitis
- begint aspecifiek thv navel
- trekt naar rechtonder in buik
Lichamelijk onderzoek appendicitis
drukpijn thv punt van McBurney
vervoerspijn
passief spierverzet
positieve psoastest
loslaatpijn linker fossa iliaca
Behandeling appendicitis
operatieve verwijdering appendix
Diabetes mellitus type 2 def
Metabole aandoening. Hyperglycemie als gevolg van insulineresistentie en dysfunctie van beta-cellen van de eilandjes van langerhans
Symptomen DM2
Aanvankelijk van asympyomatisch, daarna ontstaan van:
- polyurie
- polydipsie
- moeheid
- wazig zien
- meer infecties (schimmels)
- gewichtsverlies
- polyfagie (veel eten)
- glycosurie
Prevalentie DM2
1,1 miljoen
Diagnose DM2
meting plasmaglucose
orale glucosetolerantietest
bepaling HbA1c
Orale glucosetoleratietest
- nuchter bloedsuiker meten
- 75 gram glucoseoplossing drinken
- 2 uur na drinken bloedsuiker meten
- bepaal glucosetolerantie
Impaired glucose tolerance (IGT)
- nuchter glucose onder 7 mmol/L
- na glucosetolerantietest glucose 7,8-11,0 mmol/L
IGT geeft verhoogd risico op
hart en vaatziekten (macrovasculaire complicaties)
HbAc1
geeft gemiddelde glucosespiegel van de afgelopen 6-8 weken.
Kan worden gebruikt bij diagnostiek en monitoring
Streefwaarden HbA1c DM2
7% = 53 mmol/mol
Complicaties DM2
retinopathie
nefropathie
polyneuropathie (mn hand en voet)
hart- en vaatziekten
erectiestoornissen
Risicofactoren voor ontwikkelen complicaties bij DM2
langer bestaande diabetes
hoog bloedsuiker
hoge bloeddruk
roken
micro-albuminurie
genetische aanleg
Diabetische nefropathie
toegenomen albumine uitscheiding is de eerste klinische uiting
persisterende albumine uitscheiding van 30-300 mg/dag: microalbuminurie
Diabetische retinopathie
Beoordeling met fundoscopie:
- microaneurysmata
- exsudaten
- puntbloedingen
Bij welk type diabetische retinopathie is er kans op blindheid
proliferatieve diabetische retinopathie
Welke 2 extra verschijnselen zijn er op een fundoscopie van een proliferatieve diabetische retinopathie te zien, die niet aanwezig zijn andere diabetische retinopathieen
neovascularisatie
fibrosering
Prevalentie diabetische retinopathie (in DM patienten)
50-60% heeft background retinopathie (asymptomatisch)
20% heeft na 20 jaar proliferatieve retinopathie
Complicaties diabetische neuropathie
neuropathische ulcera
diabetische voet
Welke factoren worden meegenomen bij het bepalen van cardiovasculaire complicaties bij nierschade (in dit geval diabetische nefropathie) en wat zijn de maatregelen bij verhoogd risico
eGFR
albumine uitscheiding
matig verhoogd risico:
- medicatie bewaakt
- leefstijladviezen besproken
- LDL-cholesterol op peil gehouden
- advies influenzavaccin
patient 2x per jaar op controle
patienten met een ernstig verhoogd risico volgen hetzelfde beleid maar komen vaker op controle en krijgen een verwijzing naar de nefroloog
Aandachtspunten algemene controles DM2
welbevinden
leefstijl
episodes van hyperglykemie
episodes van hypoglykemie
nuchter glucose bepalen
evt HbAc1
lichaamsgewicht
bloeddruk
voetonderzoek bij patienten met groot risico ulcus
Behandeling DM2
voorlichting
leefstijladviezen
- stoppen met roken
- voldoende bewegen
- afvallen
- gezonde voeding
medicatie als 7% HbA1c niet gehaald wordt
Medicamenteuze behandeling DM2
eerste keus: metformine
daarna evt sulfonylureumderivaat toevoegen
is dit nog niet genoeg:
- langwerkende insuline
- DPP4 remmer/GLP1-receptoragonist
stap vier is het intensiveren van langwerkende insuline of de andere medicaties van stap 3
wanneer is percussie van de buik pijnlijk
bij peritoneale prikkeling
wanneer is er sprake van een opgeheven leverdemping
lucht in de buik door een maag of darmperforatie
waar duidt loslaatpijn tijdens abdomenonderoek op
peritoneale prikkeling
Oorzaken acute pancreatitis
galstenen
overmatig alcoholgebruik
trauma
infecties
bijwerking medicatie
Symptomen acute pancreatitis
pijn
- centraal
- linker bovenbuik
- soms uitstraling naar rug
misselijkheid
braken
koorts
opgeblazen gevoel
icterus
tachycardie
Behandeling acute pancreatitis
antibiotica
behandeling onderliggende oorzaak
- verwijderen galstenen
- stoppen met alcohol
chirurgische ingreep
Oorzaken acute appendicitis
infectie
obstructie
- ontlasting
- tumor
trauma
symptomen acute appendicitis
pijn (eerst centraal, dan Re onderbuik)
geen eetlust
misselijkheid
braken
koorts
Behandeling acute appendicitis
verwijdering
Wat is er te horen bij de auscultatie van een patient met gastro-enteritis
versterkte peristaltiek
Oorzaken maagperforatie
trauma
ulcusperforatie
kanker
Behandeling darm- en maagperforatie
Spoedoperatie: perforatie hechten en buikholte reinigen van maaginhoud.
vasten om maag te laten herstellen
Oorzaak darmperforatie
ulcusperforatie
tumor
ischemie
trauma
infectie
Symptomen darm- en maagperforatie
ernstige buikpijn
koorts
misselijkheid
braken
opgezette buik
tekenen van shock
Behandeling cholecystitis en cholelithiasis
operatief verwijderen galblaas
Symptomen cholecystitis en cholelithiasis
koliekpijn rechter bovenbuik
- uitstraling naar rechter schouderblad
misselijkheid
braken
koorts
lokale peritoneale prikkeling
bewegingsdrang
incidentie coloncarcinoom
0,6 tot 1 per 1000
1,5x zo vaak bij mannen
incidentie neemt sterk toe na 50e levensjaar
Ontstaan coloncarcinoom
poliepen in de dikke darm
kan lange tijd aanwezig zijn zonder klachten
grootste gevaar coloncarcinomen
metastaseren makkelijk
symptomen coloncarcinoom
veranderd ontlastingspatroon
rectaal bloedverlies
buikpijn
loze drang
bloedarmoede
ongewenst gewichtsverlies
risicofactoren coloncarcinoom
genetische belasting
ongezonde leefstijl
roken
overmatig alcoholgebruik