Topic 6 Flashcards
ontwikkelingen in jaar 1
- eerste stappen
- objectpermanentie
- gezamelijke aandacht
- eerste woorden
gezamelijke aandacht (joint attention)
twee mensen kijken naar hetzelfde object op zelfde moment. zo linken baby’s woorden aan objecten en zeggen ze eerste woorden.
eerste communicatiemiddel
= huilen
- vergroot band ouder en baby
- verschillende huilmanieren (vanaf 5 maanden realisatie van effect)
- noodzakelijk voor overleven
- oefening stembanden
nature-nurture debat taalontwikkeling
- skinner = nurture, conditionering
- Chomsky = nature, aangeboren systeem om taal te leren
- hedendaags = sociaal-interactionistisch perspectief; taal is niet uniek, wederzijds verlangen communiceren
geluiden taalontwikkeling
- 3 maanden: kirren en gedifferentieerder huilen
- 6 maanden: brabbelen en omgevingsgeluid, vanaf 8 maanden brabbelen in moedertaal
- 12 maanden: spraakklanken imiteren, 1-woord zinnen en begrijpen eenvoudige instructies (kom hier)
- 18 maanden: herkennen namen bekende mensen, instructies met gebaren, 10 woorden
- 24 maanden: gebruiken eenvoudige zinnen (2 woorden), volgen eenvoudige instructies en begrijpen eenvoudige vragen (spreken 50 of meer woorden)
ontwikkeling woordenschat
- vanaf 18 maanden vocabulaire spurt
- individuele verschillen door high quality speech = gerichte spraak tegen baby
dachten eerst socioeconomische status
casus Genie
1975
geïsoleerd vanaf 1,5 jaar. gevonden op 13. kon taal ontwikkelen, maar bereikte plafond. ook wel kleine hersenafwijking gevonden.
taal ontwikkeling tussen 2-5 jaar
- tot 2 jaar 50 woorden
- 2-3 toename met 1 woord per uur
- betrokkenheid bij give-and-take gesprekken
- langere, grammaticaal complexere zinnen
- toevoeging functiewoorden
grammaticale ontwikkeling
tot 3 jaar leren van woorden die gezegd worden en na 3 jaar regels leren. hierdoor wel 3 fouten
weten we door wuggen experiment
3 typische fouten bij leren grammatica
- overregulatie = overgeneraliseren van algemene regels over verleden tijd
- overextensie = te ruim gebruik van verbale categorieën
- onderextensie = te nauw gebruik van verbale categorieën
taalontwikkeling schoolgaande leeftijd
- woordenschat blijft groeien en wordt geherorganiseerd
- beheersing grammatica verbeterd
- metalinguïstisch bewustzijn, begrip van syntaxis, betere zinsopbouw
- leren leven en schrijven
taalontwikkeling oudere leeftijd
weinig verandering in kennis, fonologie, grammatica of syntaxis. maar wel problemen door cognitieve achteruitgang (wg en tip of the tongue)
kennis van semantiek neemt toe en leren taalgebruik aan te passen naar context
intelligentie
het vermogen om problemen op te lossen en om zich aan te passen aan en te leren van ervaringen
sterke voosrpeller academische prestatie en beschermende factor
theorieën over intelligentie
- Spearman
- Horn & cattell
- Sternberg
- Salovey & Mayer
Spearman
intelligentie bestaat uit twee factoren
- G voor general knowledge
- S voor special knowledge
uit onderzoek is gebleken dat G factor samenhangt met IQ van kinderen, omdat die geautomatiseerd zou zijn bij volwassenen
