Thema 2 Politieke ontwikkelingen (1780-1848)

Question 1

Tegen wie en waarom kwamen de Patriotten in opstand en wat was hun programma?

Answer 1

De patriotten kwamen eind 18de eeuw in opstand tegen Willem V. Ze hadden drie programmapunt

1. Macht: herstel van de internationale positie van de Republiek
2. Medezeggenschap van burgers in het lokale bestuur
3. Morele herbewapening: terugkeer naar de oudvaderlandse deugdzaamheid volgens verlicht concept.

Question 2

Wanneer kwam de eerste grondwet in Nederland?

Answer 2

Dit was in 1798. Onder invloed van de patriotten kwam er in het Bataafse republiek een staatsregeling.

Question 3

Wat stond er in de eerste grondwet van 1798. Geef een korte beschrijving van het type wetten?

Answer 3

Burgelijke en staatkundige grondregels. Verhouding van de burger tot het bestuur. Geloof en religie. Afschaffing en handhaving rechten en titel. Bevordering welvaart.

Question 4

Wat bedoelen we met de grondwettige herstelling dat naar voren kwam in de eerste grondwet van het Bataafse Republiek

Answer 4

Met de Grondwettige Herstelling streefden de patriotten tegen de macht van de stadhouder. De patriotten wilden het herstel van alle oude rechten en privileges waarmee burgers invloed konden uitoefenen op de macht. Deze rechten en privileges waren in de loop der jaren verloren gegaan aan de stadhouder, evenals de macht van de steden en gewesten.

Question 5

Wat zorgde voor een process van politisering aan het einde van de 18de eeuw

Answer 5

De oorlog met de Engelsen maakte vele politiek bewust.

Question 6

Wanneer werd Nederland een monarchie naar de patriottentijd?

Answer 6

In 1806.

Question 7

Wat is de betekenis van de staatsregeling in 1798 op het gebied van democratisering?

Answer 7

oor het eerst in de Nederlandse geschiedenis was er sprake van een eenheidsstaat, was vastgelegd dat bij algemene verkiezingen een nationaal parlement werd gekozen en waren er voor iedereen dezelfde burgerrechten, maar ook dezelfde burgerplichten. Ook kreeg het parlement budgetrecht.

Question 8

Tussen welke jaren was Nederland een koninkrijk en vazalstaat van Frankrijk?

Answer 8

Tussen 1806 en 1813 was de naam van Nederland: koninkrijk van Nederland. Het was een vazalstaat van het Frankrijk van Napoleon Bonaparte

Question 9

Wie kwam er na de nederlaag van Napoleon aan de macht in Nederland

Answer 9

Willem I, van het huis Oranje.

Question 10

Wat stond er onder andere in de constitutie van 1814

Answer 10

Het parlement had het recht om de begroting vast te stellen.

Question 11

Wanneer werd Nederland herenigd met België?

Answer 11

In 1815 werd Nederland weer verenigd. Dit werd besloten op het congres van Wenen

Question 12

Welke belangrijke verandering kwam er in 1815 op het gebied van de staten-generaal.

Answer 12

De staten-generaal werd gesplitst in een eerste kamer en een tweede kamer.

Question 13

Wat waren de rechten van de eerste en tweede kamer bij de grondwet van 1815

Answer 13

De Tweede Kamer stemde over wetsvoorstellen en mocht die ook zelf indienen. e Eerste Kamer, in de grondwet van 1815 benoemd door de koning, mocht alleen ‘ja’ of ‘nee’ tegen wetsvoorstellen zeggen.

Question 14

Waarom waren ze in België niet blij met besluit tot herinlijving van Nederland

Answer 14

De noordelijke Nederlanden hadden een torenhoge staatsschuld waar het zuiden door middel van belasting aan moest meebetalen. Ook was het zuiden overwegend katholiek.

Question 15

Waarom vond Willem I het aantrekkelijk om België in te lijven in het Verenigd Koninkrijk Der Nederlanden?

Answer 15

Een unie zou een sterk bolwerk kunnen zijn tegen een nieuwe Franse expansie. Daarnaast had het zuiden een sterke industrie die goed gecombineerd zou kunnen worden met de handel van het noorden. De nieuwe Nederlanden zouden zo een machtsfactor kunnen worden in het nieuwe Europa

Question 16

Wie was Gijsbert Karel van Hogendorp? en wat waren zijn gedachten?

Answer 16

Een van de opstellers van de Nederlandse grondwet in 1814 en 1815. Hij was een liberale verlichtingsdenker en was naar Amerika geweest. Hij was fan van het republikeins staatsmodel van Jefferson en Washington. Hij was niet tegen de koning, dit was een bindmiddel. Wel tegen constitutionele beperking van de koning

Question 17

Wat bedoelen we met de Republikeinse Veelheid

Answer 17

Op drie gebieden was het Verenigd Nederlandse Koninkrijk verdeeld

• Gewesten.
• Godsdienst
• Sociale gelijkheid

Question 18

Wat bedoelen we met de morele natie die Nederland kende begin 19de eeuw

Answer 18

Nederland was een land van bewust nagestreefd conformisme. Men moest tevreden zijn met de stand waarin hij of zij geplaatst was.

Question 19

Wat wilde Willem 1 met de binnenlandse politiek. Noem een paar punten

Answer 19

1. zonder toestemming van Staten Generaal Besluiten nemen
2. Zelf de eerste kamer benoemen
3. In iedere provincie een gouverneur beneomen
4. Leiding over leger en vloot
5. Verantwoording voor de koloniën en gebieden
6. Verantwoording voor de staatsfinanciën.

Question 20

Waarom was de macht van de staten-generaal (parlement) beperkt in de grondwet van 1814/1815.

Answer 20

Ze hadden wel het recht van initiatief en een beperkt begrotingsrecht. Ze mochten ook alles goed of afkeuren. Maar het recht van amendement en controle was er nog niet. De vorst kon bovendien veel zaken per besluit afdoen.

Question 21

Wat waren de oorzaken van de Belgische opstand?

Answer 21

• • Culturele verschillen waren groot tussen het katholieke zuiden en het protestantse noorden.
    Taal was ook een groot verschil, de invoering van verplichte Nederland spreken in de het ambtsapparaat van zuidelijke provincies zorgde voor veel weerstand.
• De staatsschuld van het noorden was hoog. Dit werd deels door het zuiden gedragen
• Het noorden had evenveel kamerleden (55) maar 1,5 miljoen minder inwoners.

Question 22

Wat verstaan we onder het monsterverbond in de Belgische opstand.

Answer 22

In het zuiden ontstond er een verbond tussen aartsrivalen liberalen en katholieken. Zij wilden een aanpassing van de grondwet.

• Vrijheid van taal en pers
• Ministeriële verantwoordelijkheid
• Openbaarheid van financiën
• Onafhankelijkheid van de rechterlijke macht

Question 23

Wat was de directe aanleiding van de Belgische opstand?

Answer 23

Onstaan rellen na Opera Muette de Portici (de stomme van Portici, Het sprakeloze meisje). Dit ging over een vorst en het onderdrukte volk. Er kwam een onafhankelijkheidsverklaring op 4 oktober 1830.

Question 24

Wat was de afloop van de Belgische revolutie en wat betekende dit voor Willem 1

Answer 24

Willem 1 bedreef volhardingspolitiek. Hij dacht dat zijn positie beter zou worden door af te wachten. Het mobiliseren van het leger kost heel veel geld. in 1839 moest Willem het verdrag tot afscheiding uiteindelijk tekenen.