Thema 1 Burgerschap en Staatsinrichting begrippen Flashcards
Er zijn drie soorten burgerschap. Welke? Waarin verschillen ze van elkaar?
Juridisch: lidmaatschap van een staat, paspoort en verblijfsrecht
Maatschappelijk: Hoe kan men zich onderdeel voelen van een gemeenschap ten tijde van maatschappelijke veranderingen
Cultureel: wat zijn de Nederlandse kernwaarden
Wat is de pedagogie of national pride
Overheid geeft support aan acties die de nationale trots herstellen. Deze policy ondersteunen nationale helden, publieke vrije dagen en musea die ‘echte’ geschiedenis laten zien.
Wat zijn de twee manieren waarop men in de wereld een juridisch burgerschap kan claimen
Lus Soli: recht van grond
Lus Sanguinis: bloed van je ouders
Wat is ee algemene maatregel van bestuur?
Een algemene maatregel van bestuur (AMvB) is een besluit van de regering waarin regels uit een wet verder worden uitgewerkt. Voordeel is dat niet alle details precies in de wet zelf geregeld hoeven te worden. Bovendien kan een AMvB veel makkelijker (en dus sneller) worden gewijzigd dan een wet.
Wat zijn de algemene politieke en financiële beschouwingen?
In de Algemene Politieke Beschouwingen (APB) worden in het parlement de hoofdlijnen van het kabinetsbeleid besproken. Daarbij wordt meestal veel aandacht besteed aan de overheidsfinanciën en sociaaleconomische onderwerpen
Wat is een begroting?
Een begroting is een overzicht van de verwachte inkomsten en uitgaven in een bepaalde periode van de overheid
Wat houd het budgetrecht in?
Budgetrecht is het recht van de Eerste en Tweede Kamer om samen met de regering zowel de hoogte van de rijksuitgaven vast te stellen als het doel en het nut van die uitgaven te bepalen. Omdat voor een groot deel van het kabinetsbeleid geld nodig is, is het budgetrecht één van de belangrijkste parlementaire rechten.
Wat is een burgemeester?
Een burgemeester is een door de Kroon benoemde gemeentebestuurder, die lid en voorzitter is van het College van burgemeester en wethouders in een gemeente. De burgemeester heeft een belangrijke rol bij de beleidsvorming in een gemeente en heeft daarnaast speciale verantwoordelijkheid voor de openbare orde
Wat is een coalitiekabinet?
We spreken van een coalitie als twee of meer partijen in de Tweede Kamer het kabinet steunen. Dat is nodig omdat het kabinet het vertrouwen van de Tweede Kamer moet hebben om goed te kunnen functioneren.
Wat is het college van B&W
Deze vormt het dagelijks bestuur van een Nederlandse gemeente. Het college kan worden vergeleken met een gemeentelijke regering, met dit verschil dat de wethouders niet worden benoemd maar door de leden van de gemeenteraad worden gekozen
Wat betekent de functie Commissaris van de Koning?
De commissaris van de Koning (cvdK) vertegenwoordigt de regering in de provincie.
Wat is een confessionele partij?
Onder een confessionele partij verstaat men een politieke partij die zich baseert op een confessie, dat wil zeggen een bepaalde godsdienstige geloofslee
Wat is een constitutie?
Een staatsinrichting, vaak vastgelegd in grondrechten.
Waarom noemt men Nederland een constitutionele monarchie
Nederland is een constitutionele monarchie. Dat betekent dat de positie van de koning in de Grondwet staat, ook wel constitutie genoemd.
Wat is een constitutionele parlementaire monarchie?
Een parlementaire monarchie of constitutionele monarchie is een vorm van monarchie waarbij de monarch eigenlijk geen echte macht heeft. Deze heeft zich te houden aan de constitutie ofwel de grondwet. De macht berust eigenlijk bij het parlement. De macht die de monarch heeft kan door het parlement worden teruggenomen.
Wat is de moderne betekenis van het woord democratie?
Hedendaagse democratie is een staatsideologie waarin het volk soeverein is. Zowel in directe vorm of via vertegenwoordiging. Door middel van verkiezingen geven burgers legitimiteit aan de beslissingen van volksvertegenwoordigers. Op deze manier is draagvlak voor wetgeving gewaarborgd.
Wat is een departement?
De voorbereiding van beleid, wetten en regelingen vindt plaats op een ministerie (ook wel: departement).
Wat is Prinsjesdag (derde dinsdag in september)?
Prinsjesdag valt elk jaar op de derde dinsdag in september. Dit jaar gaat de Koning met de auto naar de Grote Kerk in Den Haag. Daar spreekt hij de Troonrede uit. Zo opent hij het nieuwe werkjaar van de Eerste Kamer en de Tweede Kamer.
Daarna gaat de minister van Financiën met het koffertje naar de Tweede Kamer. Daar biedt de minister de Miljoenennota en de Rijksbegroting aan.
Wat is een districtenstelsel?
Bij een districtenstelsel wordt het land in twee of meer districten verdeeld, waarin afgevaardigden worden gekozen. Het aantal districten kan variëren en het is denkbaar dat per district meerdere afgevaardigden worden gekozen.
Wat bedoelen we met het dualisme in de Nederlandse politiek?
Dualisme wil zeggen dat er een duidelijke scheiding is tussen kabinet en parlement. De regel die dan strikt genomen geldt, is: het kabinet regeert, het parlement controleert. In de praktijk is het gedrag van de Tweede Kamer echter vaak minder dualistisch.
Wat is de Europese Commissie?
Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het ‘dagelijks bestuur’ van de EU. De leden van de Europese Commissie worden ‘Eurocommissarissen’ genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden. Momenteel zijn er 27 Eurocommissarissen, voor elke lidstaat één.
Welke belangrijke taak/recht heeft de Europese Commissie?
De Europese Commissie mag als enige EU-instelling wetsvoorstellen indienen; zij heeft het zogenaamde recht van initatief
Wat is de Eerste Kamer en wat doen ze daar?
De Eerste Kamer is deel van de volksvertegenwoordiging en heeft met name een rol op wetgevend gebied. Over een wetsvoorstel moet, als de Tweede Kamer het heeft aangenomen, ook door de Eerste Kamer worden gestemd. De Eerste Kamer kan een wetsvoorstel nog tegenhouden.
Wat is de Europese Raad (Europese Ministerraad) en welke functie heeft het?
De Europese Raad bestaat uit de regeringsleiders of gekozen staatshoofden van de 27 lidstaten van de Europese Unie, een voorzitter en de voorzitter van de Europese Commissie. De Europese Raad geeft de nodige impulsen voor de ontwikkeling van de Unie en bepaalt de algemene politieke beleidslijnen en prioriteiten. Hij oefent geen wetgevingstaak uit.
Wat is het Europese Parlement? Hoe worden ze gekozen? En welke functies heeft het?
het EU parlement bestaat momenteel uit 705 afgevaardigden (inclusief voorzitter). Nederland heeft 29 zetels. De leden van het Europees Parlement worden om de vijf jaar rechtstreeks gekozen door de burgers van de Europese Unie. Het Parlement debatteert op basis van voorstellen van de Europese Commissie en kan daarbij wijzigingen voorstellen, waarna het Parlement samen met de Raad van de Europese Unie een beslissing over deze voorstellen neemt.
Welke drie belangrijke functies zijn er in een kabinetsformatie?
Tijdens een kabinetsformatie zijn drie belangrijke functies te onderscheiden. * De eerste functie is weggelegd voor de verkenner, die de verschillende coalitiemogelijkheden onderzoekt.
- Daarna wordt een informateur aangewezen die de onderhandelingen van een specifieke coalitie begeleidt.
- Mochten de onderhandelingen succesvol zijn en leiden tot een regeerakkoord, dan is de formateur als laatste aan zet voor de portefeuilleverdeling en personele invulling, oftewel de verdeling van de kabinetsposities. Dit is de minister president.
Wat zijn de werkzaamheden van een informateur?
Op basis van de bevindingen van de verkenner is het de taak van de informateur een specifieke coalitie te onderzoeken. De informateur begeleidt daartoe de onderhandelingen tussen de betrokken fracties. Indien de onderhandelingen stranden kan de Tweede Kamer dezelfde informateur of een andere informateur opdracht geven om een andere coalitie te onderzoeken.
Wat is een fractie?
Als er kandidaten op de kieslijst zijn gekozen als volksvertegenwoordiger, vormen deze personen een fractie.
Wie zijn de gedeputeerde staten?
De Provinciale Staten kiezen minimaal drie en maximaal zeven gedeputeerden voor een periode van vier jaar. Deze Gedeputeerde Staten vormen met de Commissaris van de Koning het dagelijkse bestuur van de provincie. Ieder lid van Gedeputeerde Staten (de gedeputeerde) heeft een eigen takenpakket (portefeuille)
Wat is de gemeenteraad?
Een gemeenteraad is het gekozen vertegenwoordigende lichaam in de gemeente en daarvan tevens het hoogste bestuurlijke orgaan