Thema 2 -> HC 5&6

Question 1

Waarom zijn er twee geslachten?

Answer 1

Voor veranderingen in het genoom zodat er kan worden aangepast aan de omgeving. En veel energie om zowel eicellen als spermacellen te produren.

Question 2

Hemaphrodite (voordeel en nadeel)

Answer 2

Individu dat zowel eicellen als spermacellen kan maken. Vd: Alle individuen kunnen samen kinderen krijgen (handig als er weinig zijn of als traag). Nd: Kost veel energie

Question 3

Asymetrischheid eicel en spermacel

Answer 3

• Van spermacellen worden er veel gemaakt en de zijn mobiel
• De eicel is groter zodat het voedsel bevat
  (conflict tussen die twee eigenschappen/strategieën)

Question 4

Potentieniveaus

Answer 4

Totipotent/omnipotent - pluripotent - multipotent - unipotent

Question 5

Totipotent

Answer 5

Cel die nog alles kan worden (bijvoorbeeld zygoot)

Question 6

Drie kiemlagen

Answer 6

Ectoderm, mesoderm en endoderm

Question 7

Klievingsdelingen

Answer 7

Eerste delingen na de bevruchting van een eicel, waarbij het aantal cellen wel toeneemt maar het totaalvolume niet

Question 8

Holoblastische klieving: isolecithaal of mesolecithaal

Answer 8

Delingen door de hele cel
- Isolecithaal: gelijk verdeelde dooier
- Mesolecithaal: ongelijk verdeelde dooier

Question 9

Meroblastische klieving: telolecithaal of centrolecithaal

Answer 9

Incomplete delingen door de dooier
- Telolecithaal: dooier aan een kant
- Centrolecithaal: dooier in het midden

Question 10

Brachyury

Answer 10

Bij expressie van brachyury differentiëren die cellen tot mesoderm

Question 11

Ectoderm wordt ..

Answer 11

Zenuw, huid (epitheellaag), neurale lijstcellen

Question 12

Mesoderm wordt ..

Answer 12

Bot, spieren, vetweefsel, bloedvaten, hart, nieren, ureter, kraakbeen, lymfevaten, bloedcellen

Question 13

Endoderm wordt ..

Answer 13

Binnenkant van: maagdarmstelsel, longen, lever, blaas, pancreas

Question 14

Amnion

Answer 14

Hierin zit vocht waar de embryo in groeit (bij dieren die op land leven -> amniota, geen water nodig). Het dient als stootkussen en tegen uitdroging.

Question 15

Om de eicel zit een zona pellucida. Wat is dat?

Answer 15

Een beschermlaag van eiwitten, soort eischaal.

Question 16

Om de eicel (en zona pellucida) zitten cumulus cellen. Wat zijn dat?

Answer 16

Deze zijn nodig om een competente eicel te worden. Er zitten cytoplasmatische bruggen tussen de cumuluscellen en de eicel voor communicatie.

Question 17

Van zygote naar ..

Answer 17

Zygote - klievingsdelingen - morula - blastula (throphectoderm en ICM -> epiblast en hypoblast) - gastrulatie (drie kiemlagen) - neurolatie

Question 18

Morfogenen

Answer 18

Voor eiwitten die nodig zijn voor differentiatie

Question 19

Manieren van contact tussen cellen

Answer 19

Synaptisch, paracrien, autocrien, endocrien of direct contact

Question 20

Wanneer is een cel competent?

Answer 20

Als het op bepaalde signalen voor differentiatie kan reageren. Dus juiste receptoren en signaalcascades bevatten.

Question 21

Inductie

Answer 21

Ene structuur stuurt andere aan om iets te doen

Question 22

Regeneratiecapaciteit

Answer 22

Vermogen om beschadigde delen van een organisme weer volledig te herstellen

Question 23

Deuterostomia

Answer 23

Oermond wordt uiteindelijk de anus

Question 24

Protostomia

Answer 24

Oermond wordt ook de uiteindelijke mond

Question 25

Waarvoor is Hippo-signaling belangrijk?

Answer 25

Belangrijk voor ontwikkeling/onderscheidt tussen ICM en trophectoderm

Question 26

Inner cel mass

Answer 26

Pluripotent: wordt later hypoblast.primitief endoderm (dooierzak) en epiblast (foetus)

Question 27

Trophectoderm

Answer 27

Embryonale deel van de navelstreng en placenta, zorgt voor implanting in baarmoederwand

Question 28

Gastrulatie bij mens

Answer 28

Begint bij posterior, van lateraal naar mediaal waarbij de primitiefstreek wordt gevormd. Bereidt zich uit naar anterior tot de primitief knop.

Question 29

Chorda dorsalis

Answer 29

Chordamesoderm, zorgt eerst voor stevigheid en belangrijke rol bij het vormen van de neurale buis

Question 30

Paraxiaal mesoderm

Answer 30

Vormt de somieten: dermatoom, myotoom, sclerotoom

Question 31

Intermediar mesoderm

Answer 31

Vormt het urogenitaalstelsel (urinewegen, nieren & genitaal apparaat)

Question 32

Lateraal mesoderm

Answer 32

Ventrale blad: splanchnische/viscerale blad
Dorsale blad: somatische/pariëtale blad

Question 33

Vegetatieve en animale pool ei

Answer 33

Vegetatieve: veel dooiermateriaal & weinig deling
Animaal: weinig dooier & veel deling

Question 34

Gastrulatie

Answer 34

Proces van gecoördineerde cel- en weefselbewegingen, cellen krijgen een nieuwe positie en het lichaamsplan wordt vastgesteld

Question 35

Archenteron

Answer 35

Oerdarm

Question 36

Vorming primitief streep

Answer 36

Begint aan de posteriore zijde, aan de anteriore zijde ontstaat uiteindelijk een primitieve knoop/Hensen’s node (vergelijkbaar met dorsale lip amfibie -> organiser)

Question 37

Waarom invertebraten als proefdier?

Answer 37

Geen dierproefeisen, kortere levenscyclus, goedkoop, genoom lijkt op mens, sommige zijn doorzichtig.

Question 38

Genen betrokken bij embryonale ontwikkeling

Answer 38

Hox-genen (transcriptiefactoren) en BMP-genen (inducerende factoren)

Question 39

Waarom stamcellen gebruiken voor onderzoek?

Answer 39

Groeien snel en theoretisch kunnen ze nog alles worden (tenzij geen embryonale stamcel, maar bijvoorbeeld spierstamcel).