Thema 1

Question 1

Voordelen van eHealth

Answer 1

• Efficiëntie
• Patiënten kunnen zelf informatie verzamelen en zelftesten doen.
• Gezond gedrag bevorderen.

Question 2

Telemedicine of telehealth

Answer 2

Een voorloper op de term eHealth. ICT werd gebruikt om tussen zorgverleners onderling informatie uit te wisselen of op afstand met patiënten te communiceren

Question 3

eHealth

Answer 3

Een breder begrip waarbij het gaat om levering van zorg onafhankelijk van tijd, plaats en zorgprofessional. Definitie: Het gebruik van nieuwe ICT, met name internet, om gezondheid en gezondheidszorg te ondersteunen of te verbeteren.
* Alle vormen van ICT die worden gebruikt om zorg voor welzijn en gezondheid te ondersteunen
* Communicatie tussen zorgverleners (docter to docter D2D)
* Communicatie tussen patiënten (communities, blogs, P2P)
* Communicatie tussen zorgverlener en patiënt (D2P)

Question 4

eMental Health

Answer 4

Ehealth voor mentale zorg

Question 5

Gezondheid 2.0/health 2.0

Answer 5

De trend waarbij patiënten steeds meer gebruik gaan maken van het internet als platform. Hierbij staat de eigen regie van de patiënt m.b.t. het nemen van beslissingen centraal.

Question 6

eHealth in drie categorieën

Answer 6

• Internettoepassingen, zoals websites en portals.
• Mobiele toepassingen, ook wel mHealth genoemd, b.v. smartwatch
• Overige toepassingen, zoals robotica, domotica of serious gaming.

Question 7

Groei van eHealth door

Answer 7

eHealth heeft een vlucht genomen door de komst van internet maar ook door
* Capaciteitsproblemen in de zorg (vergrijzing, stijgende zorgkosten en bezuiniging)
* Verandering van patiënt. (Mondiger, meer behoefte aan betrokkenheid en regie)

Question 8

Empowerment

Answer 8

Empowerment wijst op het bewust, sterk en weerbaar maken van patiënten, waardoor ze in staat worden gesteld eigenmachtig te beslissen en te handelen. Het is een proces van bewustwording van je mogelijkheden om invloed uit te oefenen. Controle en zeggenschap over eigen leven staan hierbij centraal. Het ontwikkelen van kritisch bewustzijn is hiervoor belangrijk en de dialoog tussen patiënt en zorgverlener zijn ook cruciaal.

Question 9

Patiënt empowerment verhogen

Answer 9

Het verhogen van empowerment bij patiënten is gebaseerd op 4 aspecten, zijnde attitude, kennisinbreng, dialoog en samenwerking. Beide partijen moeten een attitude hebben, waarbij ze openstaan voor kennisinbreng van zowel professional als patiënt. Professionele en ervaringskennis spelen een rol bij het nemen van behandelbeslissingen. Om te komen tot overeenstemming is een dialoog nodig tussen patiënt en zorgverlener. Deze dialoog bestaat uit gedeelde zeggenschap en zelfbeschikking. De zorgverlener adviseert en de patiënt neemt de beslissing.
* Zeggenschap is de mate waarin de patiënt een gelijkwaardige rol heeft in de dialoog met de zorgverlener.
* Zelfbeschikking is het zelf kunnen bepalen van behandelkeuzen en het voeren van regie in de besluitvorming.

Question 10

Domotica

Answer 10

Domotica betreft de integratie van technologie en diensten ten behoeve van een betere kwaliteit van wonen en leven. Hierbij gaat het met name om toepassingen binnen de woonomgeving om leven met
functiebeperkingen in deze omgeving mogelijk te maken. Dit is toezichthoudende technologie die de patiënt en/of zorgverlener ondersteunt. Vaak via zorg op afstand.

Question 11

Vier beperkingen voor eHealth en patiënt empowerment

Answer 11

eHealth kan bij alle 4 de aspecten van empowerment een positieve rol spelen, omdat ze autonomie kan bevorderen, kennisinbreng van beide partijen kan faciliteren, alsmede de dialoog en samenwerking. eHealth kent echter ook beperkingen:
* Niet iedereen is in staat om kennis over gezondheid te begrijpen en daarmee de eigen regie over het zorgproces op zich te nemen.
* Niet iedereen kan onderhandelen met een specialist. Je moet hiervoor mondig zijn en goed voor jezelf kunnen opkomen.
* Daarnaast kan er een discrepantie zitten tussen de professionele kennis van de zorgverlener en patiënt. Ook handelt de zorgverlener vanuit de eigen discipline, dus ruimte voor inbreng vanuit andere disciplines is daardoor beperkt.
* Mensen kunnen angst hebben voor het gebruik van digitale middelen.

Question 12

Health literacy

Answer 12

‘Health literacy’ duidt op de gezondheidsvaardigheden die nodig zijn om goed met gezondheid en ziekte te kunnen omgaan. Veel mensen hebben moeite om informatie over gezondheid en ziekte op te zoeken, te begrijpen, te evalueren en correct toe te passen. Met name ouderen, lager opgeleiden en allochtonen hebben vaak een lager niveau van gezondheidsvaardigheden.

Question 13

Evidence based

Answer 13

Evidence based wil zeggen dat een interventie bewezen effectief dient te zijn. Dit is voor internettoepassingen wel relatief vaak gedaan, maar voor mobiele toepassingen nog maar weinig.

Question 14

Stichting Quality Assurance eHealth

Answer 14

Stichting Quality Assurance E-Health (QAEH) toetst of organisaties voldoen aan de NEN 8028 (medische informatica – kwaliteitseisen telemedicine).

Question 15

Uitgangspunt zorginstituut Nederland

Answer 15

Uitgangspunt van Zorginstituut Nederland is dat als bestaande, verzekerde zorg aangeboden wordt als eHealth, dan blijft het verzekerd als hierdoor de samenstelling en effectiviteit niet wezenlijk wijzigen. Voor eHealth toepassingen is bekostiging in de praktijk desondanks vaak nog een probleem.

Question 16

CE markering

Answer 16

CE-markering zorgt dat medische hulpmiddelen voldoen aan Europese eisen voor veiligheid, gezondheid, milieu- en consumentenbescherming. Zonder CEmarkering mag een product niet de markt op. Veel apps worden gezien als medisch hulpmiddel

Question 17

NEN-normen

Answer 17

NEN-normen zijn Nederlandse Normen op gebieden als materialen en bescherming persoonsgegevens. Voor eHealth is de ‘NEN 7510 – Medische Informatica – informatiebeveiliging in de zorg’ van toepassing.

Question 18

De kansen van eHealth

Answer 18

• Oplossing voor het capaciteitsprobleem in de zorg. eHealth kan de efficiëntie verhogen, door bijvoorbeeld patiënten zelf een deel van de monitoring en registratie taken te laten uitvoeren, de noodzaak voor face-to-face gesprekken weg te nemen en door middel van stepped care waarbij milde gevallen behandeld worden via eHealth.
• Bereik doelgroep. Door de anonimiteit en 24-uursbeschikbaarheid zijn sommige eHealth-vormen laagdrempeliger dan reguliere zorg.
• Decentralisatie van de zorg. De mogelijkheden om langer thuis te blijven wonen worden vergroot door gebruik van domotica of toezichthoudende technologie.
• Flexibilisering van de zorg. Mogelijkheden als een ‘twitterspreekuur’, online advies of zelfhulp modules bieden nieuwe keuzemogelijkheden voor zorg.
• Verhoging eigen regie. Doordat eigen informatie via internet toegankelijk is kan patiënt makkelijker zelf regie voeren. Ook kan een patiëntendossier online
  makkelijker aan de patiënt beschikbaar gesteld worden. eHealth faciliteert ook informatie-uitwisseling tussen patiënten.

Question 19

Blended care

Answer 19

Blended care is een combinatie van reguliere, face-to-face zorg met eHealthtoepassingen. In de toekomst zal dit steeds meer de standaard worden.

Question 20

Hoeveel gebruik wordt er gemaakt van eHealth

Answer 20

In 2017 bood 76% van de huisartsen de mogelijkheid om online een herhaalrecept te vragen en 62% om online een vraag te stellen. Echter slechts 18% en respectievelijk 4% van de patiënten maakten hier gebruik van. Dit is een goed voorbeeld van het feit dat het puur aanbieden van eHealth-mogelijkheden niet per se betekent dat patiënten er ook daadwerkelijk gebruik van (willen) maken. Bij chronische patiënten ligt dit percentage veel hoger. Zij hebben baat bij telemonitoring. Het bespaart ook de patiënt tijd en geld.

Question 21

Voordelen e-consult

Answer 21

Voordelen van een e-consult zijn dat het goed is voor het stellen van eenvoudige vragen, je zelf het moment kunt bepalen en je de informatie nog eens kunt teruglezen en je vooraf goed kan nadenken over de vraag die je wilt stellen. 58% van de medisch specialisten en 62% van de huisartsen vindt het e-consult goed te combineren met overige werkzaamheden.

Question 22

Meerwaarde online inzage in dossier

Answer 22

De meerwaarde van online inzage is betere voorbereiding op het gesprek, meer betrokkenheid bij de behandeling, controleren van gegevens, sneller en meer inzicht. Echter 27% van de patiënten ziet geen meerwaarde.

Question 23

Meerwaarde en kritiek om eMental Health

Answer 23

GGZ zet eMental Health in en ziet meerwaarde. Er is echter behoefte aan richtlijnen en doelstellingen en meer informatie over de effecten. Kritiek is ook dat het aanbod niet altijd goed aansluit op het opleidingsniveau en digitale vaardigheden van veel patiënten.

Question 24

Aanbevelingen voor gebruik eHealth

Answer 24

• Kies bewust voor eHealth. Wat wil je er mee bereiken? Waarom kies je ervoor?
• Bevorder verbetering van digitale gegevensuitwisseling en dubbele medicatiecontrole.
• Stimuleer ervaring door opleidingen en nascholingen, creëer ambassadeurs.
• Informeer, communiceer en begeleid.
• Onderzoek good/bad practices.

Question 25

Twee categorieën van eHealth toepassingen

Answer 25

• Via internet
• In zorginstelling of woning patiënt.

Question 26

Serious gaming

Answer 26

Een spel dat kan worden gespeeld om bepaalde vaardigheden aan te leren.

Question 27

Virtual reality

Answer 27

Wordt gebruikt om een bepaald gedragspatroon te veranderen. Denk hierbij aan het ervaren hoe het is om gepest te worden.

Question 28

Experience sampling method (ESM)
Of ecological momentary assessment (EMA)

Answer 28

Een manier om middels zelfrapportage gegevens te verzamelen voor onderzoek. Smartphones en trackers vervangen hierbij de papieren dagboeken.

Question 29

Robotica

Answer 29

Gebruik van elektrische hulpmiddelen die verzorging van verzorghuizen vergemakkelijkt en/of waardoor een patiënt thuis verzorgd kan worden.

Question 30

Drie soorten internet eHealth toepassingen

Answer 30

• Zelfhulp (online informatie, zelftest, social media, apps/trackers)
• Samen met of op advies van hulpverlener (E-communicatie, online behandeling, online (zelfhulp)cursus, serious game, virtual reality.
• Internet-based eHealth interventies.

Question 31

Drie vormen van preventie

Answer 31

• Primaire preventie: voorkomen van ziekte en/of gezondheidsproblemen
• Secundaire preventie: het vroegtijdig ontdekken van ziekten en/of gezondheidsproblemen
• Tertiaire preventie: het optimaal leren omgaan met ziekten en/of gezondheidspr.

Question 32

Vier vormen van eHealth in een zorginstelling

Answer 32

• Zorg op afstand
• Videocommunicatie
• Domotica
• Robotica

Question 33

Voordelen zorg op afstand

Answer 33

• Patiënt kan langer thuis blijven wonen.
• Het in de gaten gehouden worden geeft gevoel van veiligheid
• Kan kostenbesparend zijn.

Question 34

Nadelen zorg op afstand

Answer 34

• Speciale apparatuur moet aangeschaft worden.
• Patiënten moeten over nodige internet kennis beschikken
• Real-life contact wordt gemist
• Iemand thuis volgen kan iemands privacy aantasten.