Tetrasiklinler Flashcards
tetrasiklinlerin genel özellikleri
bakteriyostatik etkilidirler
yüksek konsantrasyonda bakterisid etkilidirler
en az selektif ve en geniş spektrumlu antibiyotiktirler
tetrasiklinlerin etki mekanizmaları
bakteri hücresine aktif transport ile pompalanırlar bu pompa insan hücresine yoktur
Bakteri ribozomlarının 30S alt ünitesine bağlanarak aminoasit t-RNA’nın mRNA-ribozom kompleksine erişimini engeller
Protein sentezini reversible inhibe ederler
tetrasiklinlerde antibiyotik özelliği haricinde e. colinin GİS epiteline bağlanması bloke olur
turist diyaresi
kısa etkili tetrasiklinler
tetrasiklin
oksitetrasiklin
orta süreli etkili tetrasiklinler
demklosiklin
metasiklin
uzun etkili tetrasiklinler
doksisiklin
minosiklin
tetrasiklinlerin antibiyotik spektrumlarında ilk tercih olduğu hastalıklar
p. mallei
p. pseudomallei
h. ducrei
y. pestis
y. enterocolitica
calymmobacterium granulamatosis
compylobacteria
tetrasiklinlerin çok etkin oldukları
v. cholera
brucella
f. tularensis
p. multicoida
tetrasiklinlerin ilk tercih olmadığı ancak etkin oldukları
e. coli
h. influenza
b. fragilis
indol (+) proteus
tetrasiklinlerin emilimleri
mide ve ince barsakta tam olmayan emilim
minosiklin %100
doksisiklin %95
diğerleri %60-80
süt yoğurt gibi besinler ve antasidler antianemik ilaçlar gibi içindeki +2 ve +3 değerlikli Ca, Fe, Zn, Al, Mg gibi metallerle şelat oluşturdukları için
tetrasiklinlerin emilimi azalır
şelat oluşturma doksisiklinde daha azdır
çocuklarda bu nedenle kullanılmaz
tetrasiklinlerin farmakokinetiği
dokulara iyi BOS’a az geçerler
Sadece minosiklin BOS ve SSS’ne yeterli ölçüde geçer
Karaciğer ile kandan temizlenir
safradan atılır, enterohepatik siklusa girerler
Diş ve kemikte sekestre olur, kemik eliğine girer, idrar, feçes ve sütten atılır
plasentaya geçer
en uzun etkili tetrasiklin
minosiklin
tetrasiklin ve oksitetrasiklin
böbreklerden atılırlar
minosiklin ve doksisiklin
karaciğerde metabolize edilirler
tetrasiklinlerin kullandığı yerlerin bazıları
Whipple hastalığı (antibiyotik etkinin dışında) (intestinal lipodistrofi = lenfadenopati, artrit, ateş, öksürük)
Turist diyaresinin tedavisi ve profilaksisi
demoksilin anti-ADH etkisi gösterdiği ,için
diabetes mellitus benzeri tablo oluşturur
uygunsuz ADH salınımı sendromunda kullanılabilir
tetrasiklinlerin yan etkileri
GİS:
irritasyon, epigastria yanma, bulantı, kusma hafif diyare, anoreksi,
enterokolit
Süperinfeksiyonlar:
oral kandidiyazis, vajinit, stomatitis
Pseudomembranöz enterokolit:
dışkıda kan ve lökosit
** fototoksisite**
hepatotoksisite, yağ depolanması, sarılık
süresi dolmuş preparatlarıyla
*fancony sendromu benzeri tablo
diş, tırnak ve kemiklerde pigmentasyon, diskolorasyon ve gelişme bozuklukları
gebelerde ve 8 yaş altında kullanılmamalı
bebeklerde psödotümör serebri tablosu, yenidoğanda kafa içi basınç artışı, pıhtılaşma defektleri, vestibüler rahatsızlık
Fatal hepatorenal sendrom
gebelerde ketoasidoz
barsak florasını bozduklarından enterokolit, stomatitit
tetrasiklinler doksisiklin hariç
böbrek bozukluğu olanlarda kullanılmamalıdır (azotemi)
monosiklin yan etki
vestibüler bozukluklar
demeklosiklin yan tesir
fotosensitivite
aminoglikozid ilaçlar
gentamisin
streptomisin
netilmisin
tobramisin
viomisin
isepamisin
arbekasin
amikasin
spektinomisin
nemisin
paromomisin
kanamasın
sisomisin
dibekasin
aminoglikozidlerin etki mekanizmaları
bakteri ribozomlarının 30S alt birimine irreversible bağlanarak kodonda değişikliğe yol açar ve mRNA’nın uygun bağlanmasını önlerler
böylece RNA’nın taşıdığı mesajın yanlış okunmasına neden olurlar
streptomisin yalnız 30S alt birime bağlanır
protein sentezini inhibe etmelerine rağmen hızlı ve güçlü bakterisid etki yaparlar
aminoglikozidlerin farmakokinetik özellikleri
en az lipofilik ilaçlar
oral alınamazlar sadece parenteral kullanılırlar
Kan beyin bariyerini geçemezler - menenjitte intratekal verilmeleri gerekir
bakterilere aktif transportla girdikleri için anaeroblara etkisizler
terapötik indeksleri dar
adenilasyon veya fosforilasyonla inactive edilirler
böbreklerden atılırlar
streptomisin hariç safraya geçmezler
iç kulak peri ve endolenfinde ve böbrek korteksinde birikirler
neomisin
fazla toksik olduğunda sadece kolon cerrahisinde kullanılır
aminoglikozidlerin etki spektrumları
dar spektrumlular
sadece gram (-) aerobik basillere etkililer
enterobakteriler (e. coli, klebsiella, proteus, shigella, salmonella)
p. aeruginosa
y. tularensis
y. pestis
aminoglikozidler ve penisilinler
sinerjistik etki yapar
aminoglikozidlere direnç gelişimi
fosforillenmek, adenillenmek ve asetillenmek yoluyla inactive edilirler
en az direnç gelişen aminoglikozid
amikasin
aminoglikozidlerin postantibiyotik etkisi
nedeniyle etkileri uzundur
günde tek doz kullanılabilirler
antibakteriyel gücü en fazla olan aminoglikozid
gentamisin
ototoksik etkisi en az olan aminoglikozid
netilmisin
p. aeruginosaya en etkili aminoglikozid
tobramisin
spektrumu en geniş aminoglikozid
amikasin
spektinomisin
sadece gonoreye etkili
e. histolitica ve tenyalara etkili
paromomisin
streptomisin
ilk bulunan aminoglikozid
y. pestis ve y. tularensiste ilk tercih
brusellada tetrasiklinle kombine
tüberkülozda kombinasyonla kullanılır
antipsödomonal etkinliği en az olan aminoglikozid
streptomisin
ototoksik, nefrotoksik ve nöromuskuler blok yapıcı etkisi en güçlü olan aminoglikozid
neomisin
neomisin
sadece oral/lokal kolorektal cerrahi profilaksisinde, hepatit ensefalopatide barsak florasını inhibe etmede ve safra asitlerini bağlayıp kolesterol absorbsiyonunu engellediğinden hiperlipidemide kullanılır
aminoglikozidlerin yan etkileri
nefrotoksisite
ototoksisite
nörotoksisite
aminoglikozidlerin yan etkilerinden nefrotoksisite
böbrek korteksi ve proksimal tübuluslarda birikerek lizozomları bozar ve akut tübüler nekroza benzer tablo oluşturur
reversable
idrarda n-asetil-beta-glukozaminidaz varlığı nefrotoksisitenin habercisidir
nemisin, kanamisin ve gentamicin en fazla; streptomisin en az nefrotoksik olanlardır
aminoglikozidlerin yan etkilerinden ototoksisite
bazen irreversible
iç kulağın peri ve endolenfinde birikerek ototoksik etki oluştururlar
aminoglikozidlerin yan etkilerinden nörotoksisite
yüksek dozlarda çizgili kaslarda kürar benzeri nöromuskuler blok yaparlar
bu etkileri Ca kanal blokajına bağlıdır
iv Ca ile düzeltilir
en güçlü blok yapanlar neomisin, streptomisin
özellikle streptomisin ağız ve ekstremitelerde parestezi yapabilirler
streptomisin optik sinirde fonksiyon bozukluğu yapabilir
