Sulfonamidler, Trimetoprim, Florokinolonlar Flashcards
Sulfonamidler
esas itibariyle para-aminobenzensulfonamid maddesinin türevleridir
sulfonamidlerin antibakteriyel etki mekanizması
folik asit sentezlemek zorunda olan bakteriler dışardan aldıkları prekürsör madde olan P-aminobenzoik asidi (PABA) pteridin ile Dihidropteorat sentetaz ile dihidropteoik aside dönüştürürler
sülfonamidler dihidropteorat sentetazı inhibe eder
dihidrofolat redüktaz
sülfonamidlerin bu enzim üzerinde etkisi yoktur
sülfonamidlerin etki mekanizması
bakteriyostatik etkililerdir
çok yüksek konsantrasyonda bakterisi etki yapabilirler
idrarda bakterisi etki gösterebilirler
sülfonamidlerin farmakokinetiği
oral kullanılırlar;
mide-barsak kanalından hızlıca tam veya tama yakın oranda absorbe edilirler
BOS hariç diğer vücut sıvılarına ve dokularına iyi nüfuz ederler
Karaciğerden asetillenme suretiyle inactive edilirler
kısa ve orta etkili sulfaonamidler
Sulfadiazin
Sulfizoksazol
Sulfametoksazol
sulfadiazin
BOS’a en fazla geçen sülfonamid
bu nedenle meningokokal menenjit profilaksisinde sülfonamid kullanılması gerektiğinde tercih edilir
sulfizoksazol
Sistemik enfeksiyonların ve idrar yolu enfeksiyonlarının tedavisinde en fazla tercih edilen sulfonamid
sulfometoksazol
kristalüri oluşturabilir
göze lokal kullanılabilen sulfonamid
sulfasetamid
yanık tedavisinde lokal kullanılan sulfonamidler
gümüş sülfadiazin
marfanil (mafenid)
gümüş sülfadiazin
yanık tedavisinde lokal kullanılır
antibakteriyel etkinliği kısmen içineki gümüşe bağlıdır
marfanil (mafenid)
yanık ciltten absorbe edilen ilaç karbonik anhidraz enzimini inhibe ederek diuretic etki yapabilir ve hiperkloremik asidoz oluşturabilir
ülseratif kolit ve romatoid artrit tedavisinde kullanılan
sulfasalazin
sülfonamidleo içinde dermatitis herpetifyrmise tek etkili ilaç
sülfapiridin
sülfanomidlerin en yaygın kullanış yeri
hastane dışında meydana gelen yalın komplikasyonsuz akut idrar yolu enfeksiyonları. (sistit gibi)
romatik ateş profilaksisi
sülfadiazin ve sülfizoksazol penisilin alerjisinde kullanılabilir
nokardiozis tedavisinde en çok tercih edilen ilaçlar
sülfonamidler
sülfonamidlerin diğer kullanıldığı yerler
sinüzit bronşit ve otitis media gibi üst solunum yolu enfeksiyonları
şankroid ve melliodozis tedavisi,
klorokine rezistan plasmodium falciparum sıtması
sülfonamidlerin ve trimetroprimin etki mekanizması
pürinlerin timidinin metionin ve gilisinin sentezi için gerekli tetrahidrofolik asit sentez yolağını iki yerde bloke ederler
trimethoprim - dihidrofolat sentetazı
sülfametoksazol - dihidropteorat sentetazı inhibe eder
bu kombinasyon duyarlı bakterilerde bakterisi etki yapar
trimethoprim - sülfametoksazola yüksek derecede duyarlı olanlar
e. coli
proteus mirabilis
salmonellalar
shigellalar
orta derecede duyarlı olanlar:
idol pozitif proteuslar
klebsiella pneumoniae
enterobacter türleri
serratia marcescens
ko trimoksazol
AIDS’te görülen pneumocystis carinii enfeksiyonunda en tercih edilen ila.
nokardia enfeksiyonlarında en tercih edilen ilaç
ko trimoksazol yan tesirleri
en sık görülenler kaşıntı ve ciltte genellikle makülopapüler veya morbiliform nitelikteki döküntüler
trimethoprim folik asit eksikliğine eğilim yaratır
gebelerde kullanılması önerilmez
fluorokinolonların etki mekanizması
bakterilerin sitoplazmasına girerek DNA’yı negatif süpersarmal durumuna getiren DNA Jiraz enzimini inhibe eder
böylece bakteri kromozomlarının birbirinden ayrılmasını, DNA replikasyonunu ve DNA transkripsiyonunu bozar
fluorokinolonlara rezistans
DNA Jiraz alfa alt biriminin sentezini düzenleyen kromozomal gyra geninde tek basamaklı mutasyona bağlıdır
fluorokinolonların farmakokinetği
lipofilikler
besinlerle alınmaları absorbsiyon hızını değiştirir oranını değiştirmez
vücutta yaygın dağılım gösterirler
plazma proteinlerine fazla bağlanmazlar (terapötik indeksi geniş)
BOS içinde düşük konsantrasyonda bulunurlar
karaciğerde değişen oranda sitokrom p450 enzimleri tarafından metabolize edilirler
fluorokinolonlardan BOS’ta en yüksek oranda bulunan
Pefloksasin (kc’de en fazla metabolize edilen aynı zamanda)
ofloksalsin
fleroksasin
lomefklosasin
norfloksasin
karaciğerde fazla değişikliğe uğramadan böbreklerden itrah edilir
karaciğer ve safrada en yüksek konsantrasyon oluşturan fluorokinolon
siprofloksasin
vücutta en az metabolize edilen fluorokinolon
ofloksalsin (%90 böbreklerden değişmeden atılır)
fluorokinolonların eliminasyon yarı ömürlerinin uzun olma sebebi
plazma proteinlerine bağlanma oranlarının düşük olmasına karşın dağılım hacminin yüksek oluşu dokulara fazla penetrasyonu sebebiyle
fluorokinolonların kullanım alanları
Tifo, paratifo, kolerada en tercih edilen ilaçlardan
Komplikasyonlu idrar yolu enfeksiyonu
Bakteriyel gastroenteritis durumunda antibakteriyel tedavi gerekiyorsa
Halen erişkinde shigella enteriti, p. aeruginosaya bağlı veya e. coliye bağlı idrar yolu enfeksiyonunda
Kr. salmonella typhi portörlerinin eradikasyonu
Gr (-) basillere bağlı kronik osetomyelitte
Ps aeruginosaya bağlı invazif eksternal otitisin tedavisinde
Kistik fibrozisli hastada balgam ps. aeruginosanın eşlik ettiği kr. bronşitin hafif nükslerinin tedavisinde
fluorokinolonlar alternatif ilaç olaraak
akut komplikasyonsuz idrar yolu enfeksiyonu
prostatit olguları
tifo tedavisi
gonokokkal üretrit
non gonokokkal üretrit ve servisitte kullanılabilir
enterotoksijenik e. coli, shigella türlerinin rol oynadığı turist diyaresinin tedavisinde ve profilaksisinde kullanılabilir
fluorokinolonların yan tesirleri
ellerde ve ayaklarda uyuşma
** sparfloksasin ve grepafloksasin QT intervali uzaması yapar
GİS belirtileri
cildin ışığa duyarlılığını arttırır
ağızda metalik bir tat oluşturur
yüksek dozda kristalüriye neden olur
temafloksasin ise Hematolojik problemler yapar
deney hayvanlarında kondrotoksik oldukları gösterilmiştir
**gebelerde ve emziren kadınlarda kontrendike
**bebek çocuk ve adsolesanlarda kullanılması tavsiye edilmez
yüksek dozda ve yatkınlığı olanlarda konvülsüyon yapabilir
fluorokinolonların etkileşmeleri
teofilin ve kafeinin yıkımını yavaşlatırlar (CYP1A2 enzimini inhibe ederek)
simetidin karaciğerde metabolize olan fluorokinolonların toksisitesini arttırır
pefloksasin ve siprofloksasin penisilinler ve aminofilinle farmasötik geçimsizlik gösterir
Novobiosin streptomyces niveous tarafından üretilen bir antibiyotiktir. DNA girazın B-alt ünitesini inhibe eder
