Beta Laktam Antibiyotikler Flashcards
Penisilin vd beta şalgam antibiyotiklerin etki mekanizması
Bakteri hücre duvarı sentezini inhibe ederler
Henüz bağlanmamış pentapeptid yan zincirinin ucundaki asil-D-alanil-D-alanin grubunun yapısal analogları oldukları için transpeptidazları inhibe ederler ve çapraz bağlanmayı bozarak hücre duvarı sentezinin tamamlanmasını engellerler
Penisilinlerin bağlandığı ve fonksiyonlarını önledikleri transpeptidazlar ve diğer enzimler
Penisilin bağlayıcı proteinler (PBP)
Beta laktamlara reziztans oluşumu
1- penisilinlerin beta laktamazlar tarafından inhibe edilmesi
2- penisilinlerin hedef bölgesinde (PBP) değişiklik
3- penisilinlerin bakteri hücresine permeabilitesinin azalması
4- ilacı hücre dışına pompalayan mekanizmanın olması
Penisilinlerin hedef bölgesinde değişiklik
Stafilokoklarda metisilin direncinden sorumludur
Beta laktamazları düşük derecede indükleyenler
Piperasilin
Sefsulodin
Beta laktamazları orta derecede indükleyenler
Karbenisilin
Sefotaksim
Sefuroksim
Beta laktamazları yüksek derecede indükleyenler
Sefoksitin
Sefamandol
Seftazidim
Moksalaktam
İmipenem
Klavulanik asit
Penisilin G (benzilpenisilin)
Klinikte ilk kullanılan penisilin
Kristalize Penisilin G
Penisilin G tedavide potasyum tuzu şeklinde kullanılır ve bu halde kristal şeklinde olduğu için böyle denir
Penisilin G mide asidiyle inaktif hale geldiği için oral kullanılmaz
İm enjeksiyon kullanılır
Penisilin G’nin farmakokinetik özellikleri
Plazmada %60 albümine bağlanır
Tüm vücut sıvılarına dağılır *** BOS hariç
Böbreklerde tübüler sekresyon ile atılır
Penisilin G ile benzer spektrumda fakat oral olarak kullanılır
Penisilin V
Penisilin V farmakokinetik özellikleri
Duodenumda %60 absorbe edilir
Plazma proteinlerine %80 bağlanır
%65 karaciğerde metabolize edilir
Penisilin G, depo türevleri ve Penisilin V’nin tedavide kullanımı
Streptokokal infeksiyonlar
S. Pyogenese bağlı artrit, menenjit ve pnömonide
S. Viridansa bağlı endokardit
Enterokokal endokarditte kombine olarak
Meningokokal ve gonokokal infeksiyonlar
Sifiliz
Aktinomiçes
Antraks (şarbon)
Gazlı gangren
Antisitafilokokal penisilinler
Stafilokokların salgıladığı penisilinazlara (beta laktamaz) duyarlıdırlar
İlk kullanılan antistafilokokal penisilin
Metisilin
Antisitofilokokal penisilinlerin isimleri
Metisilin
Nafsilin
İzoksazolil penisilinler
İzoksazolil penisilinler
Oksasilin
Kloksasilin
Dikloksasilin
Flukloksasilin
Antistafilokokal penisilinlerin antimikrobik spektrumları
Stafilokoklar
Streptokoklar ve neissetialara karşı etkili
Antistafilokokal penisilinlerin farmakokinetikleri
Metisilin mide asidine dayanıksız olduğu için nafsilin oral yolla yetersiz ve düzensiz emildiği için oral yolla kullanılmaz
İzoksazoliller kullanılır
Antistafilokokal penisilinlerin elimine oldukları yerler
Metisilin ve izoksazoliller böbreklerden
Nafsilin karaciğerden elimine olur
BOS’a geçebilen antistafilokoklar
Metisilin ve nafsilin
Metisilin yan etki
İnterstisyel nefrit açısından dikkat
Aminopenisilinlerin isimleri
Ampisilin
Amoksisilin
Siklasilin
Episilin
Ampisilinin ön ilaç şeklinde esterleri
Spontan ampisilin salarak etkili
Aminopenisilinlerin antimikrobik spektrumları
E. Coli, h. İnfluenzae, shigella ve salmonella türleri, proteus mirabilis, L. Monocytogenes gibi gram (-) basillere penisilin g ve penisilin v’den daha fazla etkili
Aminopenisilinler direnç gelişiminden dolayı bu şekilde kullanılır
Beta laktamaz inhibitörleri kombinasyonlarıyla
Ampisilin ve amoksisilin absorbeleri
Ampisilin oral %30-50 absorbe olurken
Amoksisilin %90 absorbe olur
Aminopenisilinlerin farmakokinetikleri
Büyük ölçüde glomerüler filtrasyon ve tübüler sekresyon ile böbreklerden atılırlar
Amoksisilin Ampisilin kıyası
Amoksisilin daha az diyare yapar
Aminopenisilinler plazma proteinlerine %20 bağlanırlar
Terapötik indexi geniş
Ampisilin
Safrayla ayılıp enterohepatik siklusa girer
BOS’a geçmez
Amidinopenisilinler
Mesilinam
Gram (+) koklara yeterli etkinlik göstermezsen h. Influenza, psödomonaslar, proteuslar haricindeki gram (-) bakterilerin çoğuna yeterli etkinlik gösterir
PBP-2’ye bağlanır
Antipsödomonal penisilinler
Karboksipenisilinler
-karbenisilin
-tikarsilin
-karindasilin
-karfenisilin
Asilüreidopenisilinler
-azlosilin
-mezlosilin
-piperasilin
Karboksipenisilinler
Karbenisilin
Tikarsilin
Karindasilin
Karfenisilin
Asilüreidopenisilinler
Azlosilin
Mezlosilin
Piperasilin
Tedaviye ilk giren antipsödomonal penisilin
Karbenisilin
Antipsödomonal penisilinlerin antimikrobik spektrumları
Asilüreidopenisilinler; streptokok ve pnömokoklara aralarından en etkilidir. Enterokoklara aminopenisilinler kadar etkili, h. İnfluenzaya oldukça etkilidir
Piperasilin invitro olarak psödomonaslara en fazla etkiyi gösterir
Klebsiellaya karşı Piperasilin ve mezlosilin etkilidir
B. Fragilis türleri asilüreidopenisilinlere duyarlıdır
Piperasilib
P. Aeruginosaya en etkili
Karboksipenisilinler
Sodyum yüklenmesi, hipopotasemi, platelet disfonksiyonu gibi yan etkileri nedeniyle p. Aeruginosa enfeksiyonlarında yerlerini asilüreidopenisilinlere ve kinolonlara bırakmışlardır
Asilüreidopenisilinler
%20-30 oranında safra ile atılırlar
Vücut dokularında dağılımları iyi
Menenjit durumunda BOS’a terapötik derişimlerde geçerler
Beta laktamaz inhibitörleri
PBP’e bağlanmazlar
Antibakteriyel etkinlikleri yoktur
Antiagregan etki ve kanama süresinde uzama
(Yüksek dozları trombositlerde adenozin difosfatı bağlar)
Karbenisilin
Tikarsilin
Piperasilin
Sefalosporinlerin yapısı
Ana yapısı
7-aminosefalosporanik asittir
(7-ASA)
- Kuşak oral sefalosporinler
Sefaleksin
Sefadroksil
Sefaglisin
Sefradin (hem oral hem parenteral)
- Kuşak parenteral sefalosporinler
Sefalotin
Sefazolin
Sefasetril
Sefapirin
Sefradin
- Kuşak oral sefalosporinler
Sefaklor
Seftibuten
Sefprozil
Sefditoren
Lorakarbef
- Kuşak parenteral sefalosporinler
Sefamisin türevler
-sefoksitin
-sefotetan
-sefmetazol
Sefamandol
Sefonisid
Sefotiam
Sefmetazol
Sefuroksim ve sefmetazol
Hem oral hem parenteral 2. Kuşak sefalosporinler
- Kuşak sefalosporinler
Beta laktamazlara daha dirençli ve antibakteriyel spektrumları daha geniştir
Gram pozitiflere etkinlikleri 1. Kuşaktan daha düşüktür
Sefamisin türevleri (sefoksitin, sefotetan, sefmetazol)
Güçlü anaerobik etkileri nedeniyle başta intraabdominal enfeksiyonlar olmak üzere karma tipte bakteri florasıyla oluşan enfeksiyonlarda kullanılırlar
İntraabdominal cerrahi profilaksisinde kullanılabilirler
Sefoksitin beta laktamazlara daha dayanıklıdır
Sefuroksim
BOS’a iyi geçer
Menenjitlerde kullanılabilir
- Kuşak Antipsödomonal sefalosporinler
Sefoperazon
Sefoperazon + sulbaktam
Seftazidim
- Kuşak diğer sefalosporinler
Sefotaksim
Seftizoksim
Seftriakson
Sefodizim
Sefiksim
Sefdinir
Seftibuten
Sefmenoksim
Sefpodoksim proksetil
- Kuşak sefalosporinler
Beta laktamazlara daha dayanıklıdır ve antibakteriyel spektrumları daha geniştir
*p. Aeruginosaya etkilidirler
Anaeroblara etkililikleri Sefamisin türevlerinden daha düşük
Beta laktamazları belirgin indüklerler
Akut bakteriyel menenjit ampirik tedavisinde
Sefotaksim ve seftriakson standart tedavi
Seftriakson
Gonokokkal enfeksiyonlarda standart tedavi
- Kuşak sefalosporinler
*Sefepim
Gram pozitif ve negatif bakterilere dengeli etkinlikleri vardır
Beta laktamazlara çok dayanıklıdırlar
BOS’a geçişleri iyi olduğu için menenjit tedavisinde kullanılabilirler
Tamamen böbreklerden atılırlar
Sefepim
Beta laktamaz enzim türlerine en dayanıklı ve beta laktamazları indüklemeyen sefalosporin
- Kuşak sefalosporinler
Seftatolin fosamil
Seftobiprol medokaril
Parenteral kullanırlar
Özellikle MRSA, penisiline dirençli s. Pneumoniae ve enterokoklara etkilidirler
P. Aeruginosaya etkileri yoktur
Sefalosporinlerin etki mekanizması
Diğer beta laktam antibiyotikler gibi bakteri hücre duvarındaki penisilin bağlayan proteinler ile bağlanıp bakterilerin hücre duvarının peptidoglikan tabakasının sentezini inhibe ederler ve bakteri lizise uğrar
Bakterisidler
Sefalosporinlere direnç mekanizmaları
Penisilinlere benzer sadece sefalosorinler betalaktamazlara penisilinlerden daha dirençlidir
S. Aureusun salgıladığı penisilinaz ile inhibe edilmezler
Sefalosporinlerin farmakokinetikleri
Plazma proteinlerine değişik oranlarda bağlanırlar
Dokulara iyi dağılırlar
1. Kuşak sefalosporinler BOS’a iyi geçemez ama 3. Kuşak sefalosporinler inflamasyon durumunda BOS’a yeterli düzeyde geçer
Çoğu metabolize edilmeden böbreklerden atılır
Sefaperazon %70, Seftriakson %40 oranında safrayla atılırlar
Gastrointestinal kanaldan absorbe olan sefalosporinler mide asiditesine dayanıklıdır
- Kuşaktan sefaleksin ve Sefradin aç karna daha iyi absorbe olur, sefadroksilin yiyeceklerle alınması etkilemez
- Kuşaktan sefaklor aç karna, sefuroksim aksetil ise yemekten sonra daha iyi
- Kuşaktan sefiksim aç karna daha iyi absorbe olur
Yarı ömrü en uzun sefalosporin
Seftriakson
Cerrahi profilakside tercih edilebilen sefalosporinler
- Ve 2. Kuşaklar
- Kuşak Sefalosporinlerin antimikrobiyal aktivitesi
Metisiline duyarlı S. Aureuslara en etkili grup
Streptokoklara ve pnömokoklara etkili
H. İnfluenzaya etkisi zayıf
Kolorektal cerrahi dışında cerrahi profilakside tercih edilir
Sefazolin
Anaeroblara en etkili sefalosporin
Sefoksitin (intra abdominal cerrahi)
Sefoksitin
İntraabdominal, pelvik, jinekolojik infeksiyonlar
Dekübitüs ülseri, diyabetik ayak infeksiyonları
Aspiration pnömonisinde
- Kuşak Sefalosporinlerin antimikrobiyal aktivitesi
Stafilokok ve streptokoklara 1. Ve 2. Kuşaktan daha az etkilidirler
S. Pyogenes ve diğer streptokoklara etkili
N. Meningitis, n. gonorrhoeae, h. influenza, m catarrhalise etkili
Çoğu enterobaktere oldukça etkili
Sadece Seftazidim ve Sefoperazon
P. Aeruginosaya etkilidir
- Kuşak Sefalosporinlerin klinik kullanımı
Rutin cerrahi profilaksisinde kullanılmamalı, kolorektal cerrahide antianaerob antibiyotiklerle kombine edilmeli
Toplum kökenli pnömonilere neden olan çoğu organizmaya etkili (s. penumoniae, h. influenzae, klebsiella)
Mycoplasma ve legionellaya etkisiz
Yarı ömrü en uzun 3. Kuşak sefalosporin
Seftriakson
Sefoksitin ve sefotetan
Anaerob enfeksiyonlarda kullanılabilirler
1., 2. Ve 3. Kuşak Sefalosporinlerin yan etkileri
Hipersensitivite reaksiyonları
Hematolojik reaksiyonlar (trombositopeni, trombositoz, lökopeni)
Tromboflebit
Nefrotoksisite
Moksolaktam, sefaperozon K vit sentezini inhibe eder (kanamaya eğilim artar)
Diyare ve psödomembranöz enterokolit
Transaminazlarda geçici yükselme
Sefalotin + aminoglikozit
Nefrotoksisite riski
Sefepim
İntraabdominal infeksiyonlar metronidazole veya klindamisin ile kombine edilmeli
B. Fragilise en etkin beta laktam
Sefoksitin
Batın içi ve pelvik enfeksiyonlarda ilk tercih
Sefoksitin
Cerrahi profilakside ilk tercih antibiyotik
Sefazolin
Psödomonasa en etkili sefalosporin
Seftazidim
Beta laktamazlara en dayanıklı sefalosporin
Sefepim
Safra kesesinde çökelti (safra çamuru) yapar
Seftriakson
En sık diyare yapan sefalosporin
Seftriakson
BOS’a en fazla geçen sefalosporin
Sefotaksim
Moksalaktam
Safraya en fazla geçen sefalosporin
Sefaperazon
Karbapenemler
Beta laktamazlara daha dirençli
Metisiline dirençli stafilokoklara etkisizler (MRSA’ya etkisiz)
Bakteri duvarındaki PBP-1 ve PBP-2’ye bağlanırlar
En geniş spektrumlu beta laktam antibiyotikler
Terapötik indeksleri çok geniş
Karbapenemlerin isimleri
İmipenem
Meropenem
Ertapenem
Doripebem
Tomopenem
Paniğinden
Biapenem
Faropenem
Tepipenem pivoksil
İmipenem
Bakteri çeperindeki PBP-1 ve 2’ye yüksek afinite gösterir
Kromozom ve plazmidle ilişkili tüm beta laktamazlara dayanıklı
P. V S.’e rezidans bakteri türlerinin çoğuna etkili
İmipenem böbrek tubulus hücrelerindeki dihidropeptidaz I tarafından inactive edildiği için
Bu enzimin spesifik inhibitörü silastatin ile kombine kullanılır
Meropenem ise tek başına kullanılır
İmipeneme dirençli bazı p. Aeruginosa suşlarına etkili
Meropenem
Aztreonam
Antibakteriyel monobaktam
Gram (-) lerin ürettiği beta laktamazlara dayanıklı
Oral yoldan absorbe olmaz
Tüm vücut sıvı ve dokularına iyi dağılır
BOS’a geçer
Böbrekler yoluyla atılır
