T5: Werken met vrijwilligers Flashcards
8-stappenplan voor het opzetten van een vrijwilligersbeleid
- Starten
- Visie-ontwikkeling
- Werven en selecteren
- Onthalen
- Begeleiden
- Motiveren en waarderen
- Sturen en bijsturen
- Uitwuiven
De ‘traditionele’ vrijwilliger
Kernvrijwilliger
Bestuurder
Vertegenwoordiger
Levenslang bij dezelfde organisatie
O.b.v. cultuur waarmee men zich identificeert
Grote loyaliteit
De ‘nieuwe’ of episodische vrijwilliger
Oproepvrijwilliger
Ad-hoc vrijwilliger
Projectvrijwilliger
Specialist
Niet meer vanzelfsprekend in 1 organisatie
Minder lang in 1 organisatie
O.b.v. persoonlijke interesse – wil bijleren
Wil (snel) effect zien van vrijwilligerswerk
STARTEN: voordelen
- Zacht imago organisatie
- Meer activiteiten
- Inbreng van vrijwilligers (lerende
organisatie) - Kostenefficiënt
- Effectiever/efficiënter
- …
STARTEN: nadelen
- Vrijwilligers hebben verwachtingen/wensen
- Vrijwilligers kunnen afhaken
- Vrijwilligers zijn geen profs (imago amateurisme)
- …
STARTEN: slechte redenen
- Personeel vervangen
- Tijdelijke drukte opvangen
- Mensen iets laten ‘bijverdienen’
STARTEN: nieuwkomers
- Je inzetten voor anderen = vanzelfsprekend
- Je inzetten voor anderen ≠ geïnstitutionaliseerd
- Je inzetten voor anderen: vanuit religieuze verplichting of morele
verplichting - Onbetaald werk: laag aanzien
- Bij oudere generaties: historisch negatieve associatie
STARTEN: doelstellingen van de organisatie: link met vrijwilligers
- Doelstellingen/missie = leidraad organisatie
- Inzet vrijwilligers moet link hebben met doelstelling organisatie
- Uitgangspunt: VRIJWILLIGERSWERK KAN NOOIT BETAALDE ARBEID VERVANGEN
- Opgelet: geen vrijwilligers inzetten voor zaken die niet tot de kern van de organisatie behoren
ja? –> klaar voor volgende stap
VISIEONTWIKKELING
Naar welke vrijwilliger(s) is de organisatie op zoek?
Mensen vrijwilligen als ze ertoe aangetrokken zijn
+ zelf mee kunnen bepalen OF/HOEVEEL/HOE
Vrijwilliger aantrekken: –> Elevator pitch
* Doel van de organisatie
* Werking van de organisatie
* Plaats van vrijwilligers in de organisatie
VISIEONTWIKKELING: aandachtspunten
- Plaats in de organisatie (moet zeer helder zijn)
- Standpunt beroepskrachten/medewerkers/vrijwilligers
- Ervaringen beroepskrachten/medewerkers/vrijwilligers
- Ontwikkeling/evolutie van vrijwilligerswerk: gevoelige
informatie, werkterrein beroepskracht… - Vrijwilligerswerk duidelijk afbakenen
(geen stagiair, geen deelnemer, geen doelgroepmedewerker,
niet iemand die moet).
VISIEONTWIKKELING: rechten en plichten
- Waar en wanneer
- Taakinhoud (niet)
- Welke activiteiten (niet)
- Competenties: wat moet de vrijwilliger kennen/kunnen
- Bij de start / op termijn
- Begeleiding
- Waarden, normen, wettelijke kaders
- Opleiding, vorming, kwaliteitszorg
Maatschappelijke evoluties
- Vanzelfsprekend (familiaal bepaald) vrijwilligerswerk is gedaald
- Identiteit/imago traditionele vormen van vrijwiligerswerk evolueert
- Aantal vrijwilligers is gelijk gebleven, maar vraag is gestegen
- Meer aanbod àtoename behoefte variatie/verandering
- Vrijwilligerswerk is niet altijd het doel, vaak gekoppeld aan andere (persoonlijke) doelstellingen.
VISIEONTWIKKELING: soorten
Sabbatical
Volunteer tourism
E-volunteering
Micro-volunteering
Familie-vrijwiligerswerk
Episodisch vrijwilligerswerk (+1, +2…)
VISIEONTWIKKELING: richtvragen
- Waar zitten knelpunten/hiaten in de werking?
- Kunnen die met (exta) vrijwilligers opgelost worden?
- Zal het werken met vrijwilligers een meerwaarde bieden? Op welk gebied?
- Over welke activiteiten gaat het?
- Uitvoerende/operationele taken, ondersteunende taken, helpende handen, adviserende taken…
- Kunnen we voor vrijwilligerstaken duidelijke functieprofielen uitwerken?
- Wat verwachten we van de vrijwilliger? (kennis, vaardigheden, attitudes…)
- Wat kunnen we de vrijwilliger aanbieden? (comfort, bescherming, waardering, erkenning, kostenvergoeding)
- Wat moet het resultaat zijn van de vrijwilligersinzet?
- Wat is de plaats van vrijwilligers in de organisatie?
- Wat bieden we aan op vlak van
- Verzekering
- Informatie
- Ondersteuning/begeleiding
- Kostenvergoedingen
- Taken (vaste taken, afwisseling, rotatie, vrijwilligersloopbaan…)
- Afspraken, procedures, ethische code, e.a.
- Wat verwachten we van de vrijwilligers?
- Wat is de ideale verhouding/afbakening vrijwilligers onderling, vrijwilligers/beroepskrachten…
- Is er voldoende draagvlak bij beroepskrachten om vrijwilligers in te schakelen?
- Is er een manier om het onderscheid tussen vrijwilligerswerk en betaalde arbeid te bewaken? Wie waakt erover? Wat bij twijfel?
- (Hoe) worden vrijwilligers betrokken bij de organisatie? (organisatorisch, inhoudelijk, beleidsmatig…)
- Hoe staat de organisatie tegenover nieuwe vormen van engagement (werknemersvrijwilligerswerk, inzet als onderdeel
van een opleiding, alternatieve sancties…?
WERVEN & SELECTEREN
Moet doordacht gebeuren (karwei zonder succesgarantie)
Zoek naar de juiste vrijwilliger – wees duidelijk
* Zoek naar meerwaarde om doelstellingen te realiseren
* Wat kennen/kunnen?
* Op welke termijn?
* Hoeveel tijdsinvestering?
Ook bij algemene werving: zorg (vooraf) voor duidelijkheid
ZOEK MET JE ORGANISATIE NIET NAAR ‘EEN’ VRIJWILLIGER
ZOEK NAAR ‘DE’ VRIJWILLIGER
WERVEN & SELECTEREN: wervingsplan
Durf vertrekken vanuit ideaalbeeld (verwachtingen)
Duid de belangrijkste basiselementen aan (= marge bepalen)
Maak een beschrijving van de vrijwilliger
* Wat moet de vrijwilliger doen (taakprofiel)
* Welke functie zal de vrijwilliger hebben? (functieprofiel)
* Wat moet de vrijwilliger weten/kunnen (competentieprofiel)
Geef alles eenvoudig/herkenbaar vorm
