Straffen en belonen in het onderwijs Flashcards
Waarom wordt in het onderwijs gebruik gemaakt van straffen en belonen?
Leerkrachten moeten een pedagogisch klimaat scheppen waarin duidelijke grenzen worden gesteld. Die grenzen heeft elke leerling nodig om zich te ontwikkelen.
Waarom spelen straffen en belonen een belangrijke rol in het leerproces?
Omdat ze de leerlingen helpen zich aan te passen aan regels en afspraken. Ze stellen de leerling medeverantwoordelijk voor zijn gedrag!
Het straffen en belonen heeft betrekking op drie aspecten van het onderwijs. Welke?
- Opvoeden
- Grenzen en afspraken
- Preventie
Wat bedoelen we met ‘opvoeden’ als we het hebben over straffen en belonen in het onderwijs?
Een complexe relatie tussen opvoeder en leerling, gebaseerd op oprechtheid, respect en verantwoordelijkheid.
Wat gebeurt er met de leerkracht als hij straft of beloont?
Straffen en belonen is gedrag van de leerkracht in reactie op een gebeurtenis. Bij dat gedrag van de leerkracht horen gevoelens en gedachten.
Of een leerling al dan niet gewenst gedrag stelt, is afhankelijk van een hele reeks factoren. Die factoren bepalen het werkklimaat en hier moet de leerkracht rekening mee houden. Welke factoren onderscheiden we?
- de les
- zijn houding
- de klasgroep
- de schooldag
- de school
- de omgeving
Waarom hebben jongeren grenzen nodig?
Grenzen waarborgen veiligheid, ontwikkeling en respect. Als grenzen wegvallen, wordt een kind onzeker, voelt zich onveilig en wordt bang.
Waarom is het belangrijk dat de leerlingen zich kunnen afzetten tegen grenzen die opvoeders stellen bij het groeiproces van de leerling?
Als een kind niets heeft om zich tegen af te zetten, als het niet weet wat gewenst of ongewenst gedrag is, raakt het zijn respect kwijt voor de opvoeders.
Preventief werken met straffen en belonen is een zaak van de hele school op verschillende niveaus. Welke?
- Schoolniveau
- Klasniveau
- Individueel niveau
Wat is straffen? Wat proberen we ermee te bereiken?
Men gebruikt straffen om grenzen duidelijk te maken en ze consequent te bewaken. Met straf probeert de leerkracht de leerling aan te zetten om zijn gedrag te veranderen.
Is er een keerzijde aan ‘straffen’?
Straffen kunnen succes hebben, maar ze kunnen ook een sfeer van angst en agressie creëren. Vooral als ze bedoeld zijn als vergelding of afschrikking.
Welke houding is belangrijk bij het stellen van straffen?
Het is belangrijk dat de leerkracht een houding van respect aanneemt.
- Blijf rustig en beleefd
- Benoem het ongepaste gedrag
- Vraag de lln. waarom hij zich zo gedraagt
- Ga niet in de verdediging
- Overleg en wees consequent
Wat kan de leerkracht doen als leerlingen regels overtreden?
- Duidelijk stellen dat hij iets wil of niet wil en waarom.
- De regel in herinnering brengen.
- Aantonen welk belang hij hecht aan de regel.
Welke soorten straffen onderscheiden we?
- Fysieke straffen
- Activiteitsstraffen
- Sociale en psychologische straffen
Welke soort straf wordt het meest gebruikt in het onderwijs?
Activiteitsstraffen
Wat willen we bereiken met straf?
Een goede straf wil ongewenst gedrag afleren, of fouten herstellen. Straffen zijn hulpmiddelen.
Geef 12 aandachtspunten voor een goede straf.
- Geef een duidelijke reden
- Straf mag niet de eerste strategie zijn
- Straf moet betekenis hebben
- Wees consequent
- Straf om het gedrag, niet de persoon
- Straf moet voorspelbaar zijn
- Straf moet zinvol zijn
- Straf moet uitgevoerd worden
- Straf moet uitvoerbaar zijn
- Wees mild
- Straf moet snel volgen op ongewenst gedrag
- Straf moet een einde hebben
Wat is belonen? Wat bereiken we ermee?
Belonen is positief reageren op positief gedrag. Wie werkt vanuit een positieve opstelling tegenover de leerlingen, krijgt respect!
Welke houding heeft een leerkracht die eerder beloont dan straft?
Hij waardeert de leerlingen en gaat uit van eenvoudige principes. Hij spreekt de leerling persoonlijk aan en geeft wat extra aandacht als het wat moeilijk loopt.
Welke soorten beloningen onderscheiden we?
- Materiële beloningen
- Activiteitsbeloningen
- Sociale beloningen
Wat is een materiële beloning?
Tastbare dingen zoals snoep of een boek.
Wat is een activiteitsbeloning?
Dingen die de leerling graag doet zoals een uitstap maken of naar de film gaan. Ook een prettig klasgesprek kan een leuke beloning zijn.
Wat is een sociale beloning?
Lof, aandacht, vriendelijk zijn, aanmoedigen,… .
Deze vormen de belangrijkste beloningen.
Waarom is een sociale beloning dé belangrijkste beloning.
Waardering van de leerkracht zorgt voor een gevoel van eigenwaarde. De aandacht via positieve feedback heeft meer invloed op een leerling dan een cijfer.
