Spirometrie Flashcards
Longinhoud afhankelijk van:
lengte, gewicht, geslacht, leeftijd en etniciteit
Longfunctie hangt af van 4 eigenschappen
Longinhoud, compliance (volumeverschil), elasticiteit, doorgankelijkheid luchtwegen en luchtweerstand
Waarbij kan longfucntie helpen?
Diagnose stellen of effecten van therapie te volgen
Rustige ademhaling; naar FRC
Forced residual capacity; tegengestelde krachten (borstkas naar buiten) en elastic recoil (long naar binnen bewegen) zijn in balans
Longen begeven zich in een ruimte van pos of neg druk?
Negatief; altijd ontplooid (anders klaplong!!)
Negatieve druk in long het meest negatief in?
Longtop; door effect zwaartekracht
Druk normaal?
760 mmhg; zeeniveau. In long dus iets lager 758, 753
Normale inademing;
Diafragma naar beneden, externe intercostale spieren.
Volume groter, druk lager.
Drukverval aan mond; flow naar binnen
Diepe inademing
Scalenes, sternocleidomastoideus, nek en rugspieren, bovenste luchtwegspieren
Normaal passief uitademen
Door elastic recoil v longen weer terug naar basispositie, kleiner longvolume, hogere druk (dan buiten), flow naar buiten
Hoe onstaan een flow?
Druk verschil van hoger naar lager
Inademen –> 0 naar -
Uitademen –> + naar 0
Geforceerd uitademen
Gebruik buikspieren, interne intercostaalspieren.
Door elasticiteit longen terug naar basis positie + door spierinspanning –> relatief + druk longen.
Actief verkleinen v borstkas leidt tot + druk.
Flow naar buiten.
hard uitblazen zit er een max aan stoomsnelheid
equal pressure point; bij hard uitademen
Druk in luchtweg gelijk aan druk in pleura.
(uitademen +20, -15 ingeademd = +35 (+20, +15 recoil)
Voorbij dit punt vernauwen de luchtwegen zich langzaam –> geeft flowlimitatie (druk van buiten groter dan die van binnen).
Druk verval –> steeds meer richting alveoli. Wordt steeds lager, tot druk in alveoli 0 is of weer negatief. Zo heeft flow volume curve een max grens.
Compliance
Hoeveel long (alveoli) meegeeft wanneer er druk op wordt gezet. Zoals ballon; in het begin moeilijk; opp spanning overwinnen (surfactant), dan makkelijk en daarna moeilijk (zo groot opp dat surfactant = verdund). Loopt in S curve
Mechanical tethering (deel v elasticiteit)
Alveoli wil graag leeglopen; verkleinen! Trekken daardoor luchtwegen en bloedvaten juist dicht.
Als alveoli groter worden trekken ze luchtwegen en bloedvatne ook open
Waarom piepende ademhaling bij astma?
Luchtwegen zo vernauwd
Residual volume
Blijft achter in longen na geforceerde uitademing
ERV
Expiratory reserve volume: Extra lucht die je uitblaast na forced expiration
TV
tidal volume; lucht in en uit de long bij elke normale admehaling
IRV
inspiratoire reserve volume; extra reserve volume wat je inademt bij gefroceerde inademing
Vitale capaciteti
IRV + TV + ERV
Totale longvolume
RV + (IRV+TV+ERV)
VC en FVC
Forced VC; zo snel mogelijk
VC; rustig ademhalen
FEV1
FEV in 1 sec. meestal 80% van VC
FEV1/VC
meestal rond 0.8 –> 0nder 0.7 duidt op een obstructie
RV/TLC ratio
Als deze verhoogd, sprake van hyperinflatie
VA;
Alveolaire volume
VA/TLC ratio
<0.85 past bij airtrapping.
IC
Inspiratory capacity.
IC = TV + IRV
FRC
Functional residual capacity.
ERV + RV
SPirogram wat op y en x as
Y = volume X = tijd
Stijlste raaklijn FEV
Grootste flow. Raaklijn = piekflow
Zet je in flow/volume curve (deze worden gebruikt ipv spirogram)
Flowvolume curve
Alles boven X-as is expiratie.
Hoogste piek = peak flow.
X-as = volume
stippellijn is voorspeld volume
Wanneer is longfunctie afwijkend?
1.64 stand dev. onder gemiddelde
Hoe blaas je goeie spirogram? Geen technische fouten?
Let op hoesten.
Niet goed ingeademd (beide curves raken elkaar niet)
Niet snel genoeg gestart met ademen
Niet hard genoeg uitgeademd
2 afwijkende vormen van longfunctie
Obstructief (probleem stroomsnelheid; astma)
Restrictief (volume beperking (te kleine thorax))
Restrictief in flow volume curve
Normaal flowvol curve maar miniatuur versie. Mechanisch probleem, pufje werkt dus niet
last van in inspanning; rust gaat nog net
Scoliose zorgt voor?
Restrictief
VC verlaagd (<80%)
FEV1 verlaagd
TLC (<80%)
OBstructief flowvolume
Zie afwijking FEV1/VC en FEV1/FVC
Bij roken welk deel v longen aangedaan?
Bovenkwabben; emfyseem.
Emfyseem in onderkwab?
Denk aan iets genetisch
Emfyseem
Zwarte gaat, alveoli stuk.
Diafragma omlaag
Fissuur omlaag gedrukt
Volume long te groot –> hyperinflatie
Elasticiteit verminderd
Compliance vergroot
Mechanical tethering werkt niet meer
Wat geeft emfyseem voor beperking?
Flowbeperking (geen volume beperking).
Expiratoire obstructie
obstructief flowvolume curve
Kerktoren; wel een piek; stort meteen in elkaar.
Als ventolin ook niet werkt; emfyseem
In het begin minder compressie vanwege kraakbeenringen.
Heel snel enorme flow beperking, alsof uitblazen door een rietje.
Luchtwegen vallen helemaal samen; luchtwegen zijn minder bestand tegen druk; helemaal slap geworden ; te makkelijke compressie van de luchtwegen meteen luchtwegen in elkaar klappen probleem van uitademing. In rust gaat het wel, bij inspanning problemen.
Obstructie metingen
VC kan verlaagd, normaal of hoog zijn
FEV1 verlaagd
FEV1/VC <70%
Na medicatie wel of geen verschil
Wanneer astma flowvolume curve?
Na medicatie moet FEV1 12% verbeteren, + 200 ml meer volume
Gefixeerde stenose flow volume
Inademing en uitademing afgevlakt.
Is obstructie in thorax!! Expiratoire flow beperking.
Wat is een variabele obstructie buiten thorax?
Snurken; alleen bij inademing
TLC bepalen door
Helium test
Body box
Helium test
Rebreathing test.
Vaste conc helium, bekend volume
Sluit aan op onbekend volume –> verdunning helium –> FRC
Meet ALLEEN de geventileerde delen, bij airtrapping langer inwassen.
Geen correctie TV; is maar klein
Body box
Patient in afgesloten ruimte (let op claustrofobie, obesitas)
Boyle’s law; gelijke temp is druk van gas gelijk aan volume
Meet ook ongeventileerde delen van de long (alle gasdelen)
Blaast tegen klepje –> geen flow –> druk!1
Lastige techniek
Kan ook weerstand meten; stroomsnelheid (+ druk)
Wanner gezonde long
TLC Helium / TLC box = >85%
Zieke long <85%
Diffusie snelheid ook meetbaar, afhankelijk van
Grootte oppervlak, dikte membraan, concentratieverschil (hb gehalte, cardiac output)
Diffusie meting met
Methaan als controle gas (wordt niet opgenomen)
CO als testgas (CO bindt 225x sneller aan HB dan O2)
Via single breath; adem in, 10 sec vast, adem uit –> meting
Gaswisseling; uitgeademde lucht analyse
1e deel weggegooid; geen gaswisseling; dead space; bovenste luchtwegen.
Analyse 2e deel –>
Hoe steiler CO helling is; hoe meer opname CO, hoe beter diffusie (vergeleken met helium of methaan)
Longfibrose zorgt voor
Moeilijkere diffusie
RV/TLC ratio toegenomen
Hyperinflatie. Longen continu in ademingsstand
VA/TLC verlaagd
Airtrapping <85%
lucht gevangen in long komt er niet meer uit, doet ook niet mee aan gaswisseling
Obstructie