sociale perceptie Flashcards
1
Q
sociale perceptie
A
- algemeen
- perceptie van anderen = gekleurde en selectieve perceptie - fysische prikkels worden omgezet in zintuigelijke prikkels
- afhankelijk v: moment tot moment
- persoonsgebonden en omgevingsgebonden factoren - zintuigelijke prikkels worden omgezet in gestructureerde gehelen
- leiden door situatie waarin we die mensen zien > ‘gestalt’ (‘gestaltwetten’) - gestructureerde gehelen worden omgezet in betekenisvolle gehelen
2
Q
gestructureerde gehelen worden omgezet in betekenisvolle gehelen
A
- betekenis
- gestuurd vanuit allerlei verwachtingen
- verschillende factoren: cognitieve schema’s, eigen behoeften, eigen emoties en context - cognitieve schema’s = gedachten, gevoelens die we spontaan associëren met andere
- afhankelijk van;
- de cultuur
- voorbije gebeurtenissen en actuele gemoedstoestand
- persoonlijkheidskenmerken
3
Q
gestaltwetten
A
- betekenis
- geen afzonderlijke kenmerken v personen, maar zien het tot gehelen - gevolgen
- eerste indruk vormt geheel, pas daarna details
- we zien anderen als meer dan een optelling v afzonderlijke eigenschappen
- geheel bepaalt betekenis v delen
4
Q
het figuur-achtergrondprincipe
A
- betekenis
- groeperen altijd en overal, zeer snel onbewust
- bepaalde indrukken figuur maken en anderen tot achtergrond - afhankelijk van:
- iemand of sterk kenmerk komt sterk naar voor
- iemand of bepaald kenmerk verschilt vd norm
- iemand of bepaald kenmerk contrasteerd ten aanzien v achtergrond
5
Q
in perceptie van iemands persoonlijkheid zullen schema’s bepalen
A
- aan welke info we het meeste aandacht geven
- hoe we ontbrekende info aanvullen
- hoe we nieuwe info interpreteren
- welke info we onthouden
- hoe we reageren - impliciete persoonlijkheidstheorieën
6
Q
impliciete persoonlijkheidstheorieën
A
- bepalen wat?
- welke persoonlijkheidskenmerken bij elkaar horen
- geheel v unieke en persoonlijke geheugenschema’s
- OOK het idee dat bepaalde uiterlijke en innerlijke kenmerken samen voort komen
- wat mensen opmerken en herinneren - gevolgen
- gevaarlijk = info samen is niet altijd terecht
- basis v vooroordelen
7
Q
een cognitieve kijk op het geheugen
A
- levensnoodzakelijke rol in het dagelijkse functioneren
- geheugen gebruikt men bij spreken, lezen
- GEEN enkele menselijke activiteit zonder geheugen - het geheugen geeft mensen een verleden
- ervaringen vast te leggen en na verloop v tijd op te roepen
8
Q
het multi-store-model
A
- model v Atkinson en Shiffrin
- model over werking vh geheugen
- OOK andere theorieën, MAAR focus ligt bij dit model - drie soorten geheugen
- kortetermijngeheugens (KTG’s) = OF ultrakortetermijngeheugens is gekoppeld aan onze zintuigen / iconische of egoïstische geheugen (literatuur)
- langetermijngeheugen (LTG,s) = OF werkgeheugens > belangrijk bij verwerken van info in het dagelijkse functioneren
- sensorische geheugens = wat we onder geheugen verstaan => opslagcapaciteit
9
Q
Atkinson en Shiffrin onderscheiden drie fasen in de informatieverwerking
A
- inputfase
- info wordt opgenomen adhv geheugenspoor
- info wordt in bepaalde vorm gecodeerd
- !! LET WEL: verschillende geheugens verschillen v elkaar op vlak v manier waarop ze info bij voorkeur coderen - opslagfase
- info wordt opgeslagen in geheugen EN wordt in geheugenspoor gedurende korte of lange termijn bewaard
- afhankelijk v hoeveelheid en duur v info - outputfase
- info uit geheugen wordt weer opgehaald
10
Q
de sensorische geheugens
A
- algemeen
- fractie v seconde
- info wordt vergeleken met aanwezige kennis (in LTG) EN meest relevante info wordt naar KTG doorgestuurd - input = gebeurd automatisch / relatief grote capaciteit
- output = gebeurd automatisch en kost geen moeite
11
Q
de kortetermijngeheugens
A
- algemeen
- William James, een vd vaders vd psychologie = “a stream of consciousness”
- bepaalde ervaringen > lang genoeg onthouden om iets mee te kunnen doen !! - werkgeheugen (of kortetermijngeheugen)
- tijdelijke opslag v feiten, ervaringen en gebeurtenissen
- vb. een zin begrijpen, met elkaar praten, problemen proberen op te lossen, wat we waarnemen - verschillende kortetermijngeheugen
- NIET één !!
- systemen hebben elk beperkte capaciteit > werken onafhankelijk v elkaar
12
Q
het opnemen van informatie in de KTGs
A
- voorwaarden
- bewust mee bezig zijn
- afwijkt v wat we ons verwachten
- we er ons op concentreren
- AANDACHT !! belangrijkste filter - akoestische encodering
- info bij voorkeur op basis v klanken - het oproepen van info uit het kortetermijngeheugen
- per definitie; inhoud vd KTG = altijd geactiveerd en dus onmiddellijk beschikbaar
- kwestie v alles of niets
13
Q
het opslaan van informatie in de KTGs
A
- George Miller
- grondlegger vd cognitieve psychologie
- mens gemiddeld 7 (marge tss 5 en 9) afzonderlijk items of chunks (= brokjes) kan vasthouden
- 7 dingen tegelijk onthouden - chunken
- capaciteit v KTG uitbreiden
- kleinere groep hoeveelheden info groeperen
- vb. intelligentietesten - opslagduur
- zo’n 15 à 20 seconden
- verlengen door info luidop of inwendig te herhalen
- verkort door = displacement
14
Q
de langetermijngeheugens
A
- stellen ons in staat om;
- feiten jarenlang onthouden
- emoties die we ervaren, te herinneren
- kennis die we hebben opgedaan op school of in dagelijks leven gebruiken op problemen op te lossen
- zekere handigheid, blijven gebruiken
15
Q
het opnemen van informatie in de LTGs
A
- opname
- in twee stappen
- info tijdelijk opgeslagen in hippocampus EN definitief geïntegreerd in grote hersenen - drie manieren vh opslaan (of coderen)
- abstracte betekenissen > semantische- of verbale codering = betekenis opslaan v globale inhoud
- visuele beelden of codes
- handeling (motorische codes) - meervoudige encodering
- kans groter dat we die info later terug kunnen oproepen
16
Q
het opslaan van informatie in de LTGs
A
- opslagcapaciteit
- bijna onbeperkt
- tot in de miljoenen geuren, kleuren, beelden …
- slaan op in circuits v zenuwcellen - opslagduur
- zo goed als onbeperkt
- belang eerste 3 levensjaren
- info wordt zeer lang of mss wel onbeperkt lang opgeslagen - netwerken v onderling verbonden info
- organisatie in de wijze waarop info wordt opgeslagen
- overeen met associatieve karakter v geheugen > NIET alleen makkelijk nieuwe info, OOK makkelijk deze info oproepen = elaboreren of bewerkend herhalen
17
Q
expliciet en impliciet geheugen
A
- expliciete geheugen
- gevormd door episodische en semantische geheugen
- allerlei info die we ons bewust kunnen herinneren
- makkelijk op te roepen - impliciete geheugen
- allerlei vaardigheden en feiten die we onbewust in ons geheugen hebben opgeslagen
- niet-declaratieve geheugen - priming of conditionering
- bepaalde zaken herkennen en verwerken
18
Q
Endel Tulving (3 soorten geheugen)
A
- episodisch geheugen
- OF autobiografische OF levensloopgeheugen
- (belangrijke) persoonlijke gebeurtenissen en ervaringen
- persoonlijke identiteit EN ik-gevoel
- herinneringen tot kleutertijd - semantisch geheugen
- OF weet-en kennisgeheugen
- kennis over de wereld
- abstracte kennis - procedureel geheugen
- OF vaardigheidsgeheugen > helpt bepaalde handelingen uitvoeren
- motorische vaardigheden (vb. zwemmen, fietsen)
19
Q
dat niets verloren gaat in de LTG’s, blijkt uit de volgende ervaringen
A
- algemeen
- wanneer we wat we dachten vergeten te zijn, ons dat toch plots herinneren
- wanneer we schijnbaar iets vergeten zijn, ons dat met een kleine tip wel kunnen herinneren
20
Q
factoren info oproepen LTG
A
- tijd
- mate v structurering
- motivationele factoren
- emotioneel geladen ervaringen
- stress
- verwerkingsniveau
- de mate waarin we info kunnen linken aan andere info
21
Q
factoren info oproepen LTG (deel 1)
A
- tijd
- tss het interpreteren en opnieuw oproepen v info
- experimenteel onderzoek = vergeten gebeurt NIET rechtlijnig: vrij snel > langzamer > niets meer verloren
- Hermann Ebbinghaus - mate v structurering
- wat we willen onthouden
- gestructureerd materiaal > losse elementen - motivationele factoren
- zaken die voor ons belangrijk zijn en die ons interesseren
- meer weten over zaken die ons sterk interesseren
22
Q
factoren info oproepen LTG (deel 2)
A
- emotioneel geladen ervaringen
- sterk emotioneel geladen ervaringen - stress
- behavioristen Robert Yerkes en John Dodson > onderzoek met ratten in doolhof met elektroshock
- Yerkes-Dodson-curve - verwerkingsniveau
- manier waarop we de info hebben verwerkt
- Endel Tulving = info die we grondig en aandachtig, actief en intensief opgenomen > beter onthouden - de mate waarin we info kunnen linken aan andere info
- info vb. linken aan letterwoorden
- terugkeren naar de context
23
Q
het oproepen van informatie uit de LTGs
A
- algemeen
- KTG’s info beschikbaar zolang die geactiveerd blijft
- LTG’s zijn passieve opslagsystemen - Hermann Ebbinghaus
- verband tss tijd en het vergeten in curve
- belang v herhaling
- bevindingen bepalen vandaag, het denken over studeren en leren
24
Q
vervormingen van onze herinneringen
A
- problemen
- vergeten v herinneringen
- vervormen v herinneringen = ongewild en NIET bewust selectieve en vertekende versie - verklaring
- allerlei vervormingen bij interpreteren (input), het bewaren (throughput) en weer oproepen (output)
25
Q
vervormingen bij het interpreteren van informatie
A
- logische wijze
- geneigd ervaringen vertalen in vorm die gemakkelijker te onthouden is en logischer lijkt
- info linken aan aanwezige info in netwerken - invloeden
- info of voorkennis beïnvloedt echter OOK wat onthouden wordt => ontstaan v vooroordelen en stereotypen
- geweld ook invloed op opname
- halo- en horn-effect - halo- en horn-effect
- halo = eerste gunstige kenmerk zal andere persoonlijkheidsindrukken gunstig beïnvloeden
- horn = ongewenste kenmerken
26
Q
vervorming bij het opslaan van informatie
A
- algemeen
- wat in de media wordt gezegd, wat via vragen wordt gesuggereerd
- onbewust info v andere vermengd met wat ze zelf hebben waargenomen, zonder het te beseffen - Elizabeth Loftus
- expert op gebied v menselijk geheugen
- collega John Palmer > experiment hoe subtiel invloed wel kan zijn EN hoe snel een vraag suggestief is
27
Q
vervorming bij het oproepen van informatie
A
- tijd
- tijd verstreken tss moment v input en vertellen wat we meemaakten
- cumulatieve vervorming - !! zaken onthouden die anderen hen hebben aangepraat
- Elizabeth Loftus onderzoek samen met Jacqueline Pickrell
