Ślinianki Flashcards

1
Q

Wymień duże gruczoły ślinowe

A

Ślinianka przyuszna, ślinianka podżuchwowa, ślinianka podjęzykowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Czy w zatokach przynosowych znajdują się gruczoły ślinowe?

A

Tak, małe

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wymień małe gruczoły ślinowe

A

kilkaset gruczołów w obrębie jamy ustnej, gardła I zatok obocznych nosa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Jakiego rodzaju gruczołem jest przyusznica?

A

Zrazikowo - przewodowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Jaką ślinę produkuje przyusznica?

A

Surowiczą

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Wymień powierzchnie ślinianki przyusznej

A

Górna

Przednio - przyśrodkowa

Tylno-przyśrodkowa

Boczna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Powierzchnia przednio - przyśrodkowa przyusznicy - opisz stosunki anatomiczne

A

związana z mięśniem żwaczem, tylnym brzegiem gałęzi żuchwy i mięśniem skrzydłowym przyśrodkowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Powierzchnia tylko-przyśrodkowa przyusznicy (stosunki anatomiczne)

A

przylega do tylnego brzuśca mięśnia dwubrzuścowego, wyrostka rylcowatego i przylegających do niego mięśni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Powierzchnia boczna przyusznicy - opisz stosunki anatomiczne

A

boczna - pokryta przez mięsień szeroki szyi i skórę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Opisz ograniczenia anatomiczne przyusznicy

A

Góra: łuk jarzmowy

Przód: Mięsień żwacz

Tył: Chrząstka przewodu słuchowego zewnętrznego i mięsień mostkowo-sutkowo-obojczykowy

Granica dolna: jest na poziomie kąta żuchwy /często biegun dolny położony jest niżej/

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Gdzie znajduje się najgłębiej położona część przyusznicy?

A

znajduje się w części przedrylcowej przestrzeni przygardłowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Z jakich płatów składa się przyusznica? Z czego wynika podział?

A

Podział na dwie części zwane płatami (powierzchowny, głęboki) , wynika z przebiegu przez śliniankę pnia i gałęzi nerwu twarzowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Jak się nazywa przewód ślinianki przyusznej?

A

Przewód Stensena

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Opisz przebieg przewodu Stensena

A
  1. wychodzi na jej przednim brzegu i biegnie do przodu po powierzchni żwacza równolegle do łuku jarzmowego, 1cm poniżej niego
  2. Zawija się prawie pod kątem prostym wokół przedniego brzegu żwacza,
  3. przebija poduszkę tłuszczową policzka i mięsień policzkowy, dostaje się pod błonę śluzową przedsionka jamy ustnej i kończy się w brodawce przyuszniczej na wysokości drugiego zęba trzonowego górnego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Gdzie uchodzi przewód Stensena?

A

Na wysokości drugiego zęba trzonowego górnego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Co przebiega w miąższu ślinianki przyusznej? (3 struktury)

A
  • Nerw twarzowy
  • Żyła zażuchwowa
  • Tętnica szyjna zewnętrzna
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Jakie struktury są drenowane przez węzły chłonne przyusznicze?

A

Zbierają chłonkę z jamy nosowej, częściowo z oczodołu i bocznej powierzchni oka, powiek, przewodu słuchowego zewnętrznego oraz z bocznej powierzchni małżowiny usznej.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Świnka - jak długo jesteśmy zakaźni?

A

tydzień przed obrzmieniem ślinianek i 9 dni po obrzmieniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Jaki wirus najczęściej wywołuje zapalenie ślinianek?

A

Paramyksovirus RNA (świnka)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Powikłania świnki

A

Zapalenie jąder

U małych dzieci – niedosłuch czuciowo-nerwowy

Zapalenie mózgu I opon mózgowo-rdzeniowych

Zapalenie trzustki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Powikłania świnki u ciężarnej

A

Fibroelastoza płodu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Powikłania zakażeń bakteryjnych przyusznicy (4)

A
  • Ropień ślinianki
  • Zapalenie przestrzeni przygardłowej
  • Angina Ludwiga
  • Zapalenie śrópiersia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Kamica ślinianek - której ślinianki dotyczy najczęściej, a której najrzadziej?

A

Najczęściej: Podżuchwowa

Najrzadziej: Podjęzykowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Jakie jest najczęstsze schorzenie ślinianek?

A

Kamica

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Objawy kamicy ślinianek

A

Bolesny obrzęk wywołany wzmożonym wydzielaniem śliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Leczenie kamicy ślinianek

A
  • Antybiotyki + leki rozkurczowe (w celu wydalenia złogu)
  • Chirurgia
  • Litotrypsja
  • Sialoendoskopia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Kamica przyusznicy - wskazania do usunięcia gruczołu

A

Kiedy złóg leży blisko lub w samej śliniance

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Jak duże złogi można usunąć za pomocą sialoendoskopu?

A

Do 4mm (większe też, ale trzeba je wcześniej rozkruszyć)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Przewlekłe nawrotowe zapalenie przyusznicy - częściej dorośli czy dzieci?

A

Dzieci i młodzież

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Czynnik etiologiczny nawrotowego przewlekłego zapalenia przyusznicy

A

Nieznany

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Co skieruje twoją diagnostykę ku gruźlicy ślinianki?

A

zwykle jednostronna, bolesne obrzmienie z możliwą przetoką, zwykle wtórna do innej lokalizacji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Co skieruje twoją diagnostykę chorób ślinianek ku sarkoidozie?

A
    • zapalenie towarzyszące sarkoidozie pluc
  • -dodatni odczyn Kveima
  • -ujemna próba tuberkulinowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Objawy zespołu Sjorgena

A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Czym się różni postać pierwotna od wtórnej zespołu Sjorgena?

A

Pierwotna : u osoby wcześniej zdrowej

Wtórna: u osoby cierpiącej na inne schorzenie autoimmunologiczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Co to test Schrimera?

A

Test Schirmera wykonuje się w celu oceny wydzielania wodnej składowej filmu łzowego.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

Wynik testu Schrimmera u osoby chorej na zespół Sjorgena

A

Zmniejszone wydzielanie łez

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

W badaniu chemicznym śliny w zespole Sjorgena stwierdzamy … (Na, Cl, IgA, IgM, fosforany, albuminy)

A

↓ Sodu

↓Chloru

↓Albuminy

↓Immunoglobulin A,G, M

↓Fosforanów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

Diagnostyka zespołu Sjorgena - złoty standard

A

Biopsja miąższu gruczołu lub błony śluzowej wargi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

Zespół Sjorgena - patogeneza

A
  • Autoimmunologiczne niszczenie gruczołów łzowych i ślinowych
  • ogólna nadreaktywnosć limfocytów B
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

Zespół Sjorgena - kogo dotyka najczęściej?

A

90% kobiet, 35-45 lat, z towarzyszącą chorobą autoimmunologiczną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

Do jakich chorób predysponuje zespół Sjorgena

A

40X większe ryzyko chłoniaka nieziarniczego MALT

Śródmiąższowe zapalenie nerek

42
Q

Leczenie zespołu Sjorgena

A

Sztuczne łzy

Pilokarpina

Immunosupresanty (w tym GKS)

43
Q

Choroby IgG4 zależne - jakie narządy?

A

RÓŻNE

ale najczęsciej: gruczoły łzowe, ślinowe, trzustka

44
Q

Choroby IgG4 zależne - co zobaczymy w histologii? a czego nie zobaczymy?

A

Nacieki z limfocytów, plazmocytów, złogi IgG4, okluzyjne zapalenie zył, eozynofilia

NIGDY: martwica, ziarniniaki

45
Q

Choroby IgG4 zależne - objawy kliniczne (5)

A
  1. – symetryczny obrzęk gruczołów łzowych, przyusznych i podżuchwowych,
  2. – autoimmunologiczne zapalenie trzustki,
  3. – pseudoguz zapalny w zajętym narządzie,
  4. – włóknienie zaotrzewnowe,
  5. – podejrzenie choroby Castlemana
46
Q

Choroby IgG4 zależne - wyniki laboratoryjne (3)

A
  1. – hipergammaglobulinemia nieznanego pochodzenia lub obecność kompleksów immunologicznych,
  2. – hipokomplementemia,
  3. – zwiększenie stężenia IgE lub eozynofilia,
47
Q

Popromienne zapalenie ślinianek - objawy

A
  • Bolesna suchość w jamie ustnej
  • Zaburzenia smaku
  • Zmiany zanikowe śluzówki jamy ustnej i gardła
48
Q

Sialorrhea - wyjaśnij pojęcie

A

Ślinotok

49
Q

Sialorhea - substancje wywołujące

A

glikozydy nasercowe

  • kofeina
  • morfina
  • atropina
50
Q

Przychodzi kobieta ciężarna i skarży się na nadmierne wydzielanie śliny. Jest się czym martwić?

A

Nie, to fizjologiczne

51
Q

Większość nowotworów dotyczy ślinianki…

A

Przyusznej

52
Q

Większość nowotworów złośliwych dotyczy ślinianki..

A

Podżuchwowej

53
Q

Im mniejszy gruczoł ślinowy, tym ….. ryzyko nowotworu złośliwego

A

Im mniejszy gruczoł ślinowy, tym większe ryzyko nowotworu złośliwego

54
Q

Nowotwory ślinianek - leczenie

A

Chirurgiczne

55
Q

Nowotwory ślinianek - czemu nie decydujemy się na radioterapię?

A

Niska wrażliwość guza na energię promienistą

56
Q

Guz Warthina - inna nazwa

A

Torbielowaty gruczolak limfatyczny

57
Q

Torbielowaty gruczolak limfatyczny - inna nazwa

A

Guz Warthina

58
Q

Torbielowaty gruczolak limfatyczny - najczęstsza lokalizacja

A

Biegun dolny przyusznicy

59
Q

Guz Warthina - co wyczujesz w badaniu palpacyjnym?

A

niebolesny, elastyczny, przesuwalny względem otaczających tkanek guz, zlokalizowany najczęściej w dolnym biegunie ślinianki przyusznej.

60
Q

Guz Warthina - co zobaczysz w USG?

A

dobrze odgraniczona od otaczających tkanek zmiana, w środku której mogą występować twory torbielowate.

61
Q

Guz Warthina - czy przebieg jest agresywny?

A

Nie, Rozwija się powoli, nie daje dolegliwości bólowych i nie zaburza funkcji nerwu twarzowego. Rzadko przemiana w zmianę złośliwą.

62
Q

Guz Warthina - leczenie

A

Leczeniem z wyboru jest wyłuszczenia guza bądź w przypadku zmian większych parotidektomia boczna z uwidocznieniem i oszczędzeniem gałązek nerwu twarzowego

63
Q

Gruczolak wielopostaciowy - inna nazwa

A

Guz mieszany

64
Q

Guz mieszany - inna nazwa

A

Gruczolak wielopostaciowy

65
Q

Gruczolak wielopostaciowy - najczęstsza lokalizacja

A

Płat powierzchowny

66
Q

Guz Warthona - u jakiej płci najczęściej?

A

U mężczyzn, starszych

67
Q

Gruczolak wielopostaciowy - u jakiej płci najczęściej?

A

U kobiet

68
Q

Guz mieszany - co zobaczysz w USG?

A

dobrze odgraniczone ognisko o niskiej echogenności, dość jednorodnej echostrukturze i policyklicznym zarysie dającym charakterystyczny obraz pączków

69
Q

Dlaczego na gruczolaka wielopostaciowego mówimy “guz mieszany” (nawiąż do budowy histologicznej)

A

Ze względu na podścielisko o charakterze śluzaka lub chrząstki otaczające cewy utworzone z komórek sześciennych i walcowatych, widuje się także lite ogniska komórek nowotworowych oraz wyspy nabłonka wielowarstwowego płaskiego

70
Q

Skąd biorą się wznowy gruczolaka wielopostaciowego? (nawiąż do budowy guza)

A

Ze względu na niepełną torebkę guza w jego sąsiedztwie mogą pojawiać się ogniska satelitarne będące źródłem wznowy

71
Q

Gruczolak wielopostaciowy - charakter łagodny czy złośliwy?

A

Półzłośliwy

lite gniazda komórek o atypowych jądrach oraz nieprawidłowe figury podziału mitotycznego

72
Q

Guz mieszany - leczenie

A

Parotidektomia boczna
Ślinianka podżuchwowa - usunięcie całego gruczołu

73
Q

Który nowotwór złośliwy ślinianek charakteryzuje powolny wzrost?

A

rak gruczołowato-torbielowaty

74
Q

Rak gruczołowato-torbielowaty - najczęstsza lokalizacja

A

Ślinianka podżuchwowa, drobne gruczoły ślinowe

75
Q

Rak gruczołowo-torbielowaty - z czego wynika złośliwość kliniczna?

A

Szerzenie się drogą naczyń limfatycznych

76
Q

Dokąd przerzutuje rak gruczołowo -torbielowaty

A

Do kości i płuc

77
Q

Rak gruczołowato-torbielowaty - co zobaczysz w USG?

A
  • zatarte odgraniczenie guza od otaczających tkanek
  • obecność powiększonych węzłów chłonnych szyi
78
Q

Rak gruczołowo - torbielowaty -leczenie

A

Doszczętny zabieg chirurgiczny. W przypadku zmiany obejmującej śliniankę przyuszną i zajęcia nerwu twarzowego konieczne jest usunięcie całego gruczołu wraz z resekcją nerwu twarzowego. Zabieg uzupełniany jest o operację węzłową.

79
Q

Rak gruczołowo-torbielowaty - leczenie uzupełniające

A

Szybkie elektrony/neutrony (teleterapia)

80
Q

Rak mukoepidermalny - typy histologiczne guza (2)

A
  • wysoko zróżnicowany o niskim stopniu złośliwości – 75 %
  • zróżnicowany o wysokim stopniu złośliwości – 25%
81
Q

Z czym jest związany stopień złośliwości w raku mukoepidermalnym?

A

Komórki mukoepidermalne : komórki śluzowe

(im więcej śluzowych, tym mniejsza złośliwość)

82
Q

Rak mukoepidermalny - leczenie

A

Parotidektomia całkowita – w przypadku braku porażenia nerwu VII z zachowaniem jego ciągłości

83
Q

Parotidektomia całkowita - wyjaśnij pojęcie

A

Usunięcie całej ślinianki przyusznej

84
Q

Parotidektomia częściowa - wyjaśnij pojęcie

A

usunięcie części ślinianki przyusznej; najczęściej dotyczy płata powierzchownego przyusznicy

85
Q

Parotidektomia radykalna - wyjaśnij pojęcie

A

usunięcie ślinianki przyusznej wraz z resekcją nerwu twarzowego

86
Q

Rak płaskonabłonkowy - najczęstsza lokalizacja

A

Ślinianka przyuszna

87
Q

Rak płaskonabłonkowy ślinianki - leczenie

A

parotodektomia całkowita z oszczędzeniem (w miarę możliwości) nerwu twarzowego

88
Q

Rak w gruczolaku wielopostaciowym -jak często?

A

Przemiana złośliwa dotyczy 3-5% przypadków

89
Q

Rak w guzie mieszanym - leczenie

A

parotidektomia całkowita en bloc z operacją węzłową

90
Q

Klasyfikacja T nowotworów ślinianek (t- tumor)

A
91
Q

Klasyfikacja N nowotworów ślinianek (n- node)

A
92
Q

Wskazania do parotidektomii powierzchownej (3)

A
  • guzy łagodne w płacie powierzchownym przyusznicy,
  • małe guzy T1 i T2,
  • guzy złośliwe w płacie powierzchownym o małym stopniu złośliwości (np. low-grade mucoepidermoid carcinoma, acinic cell carcinoma).
93
Q

Wskazania do parotidektomii całkowitej (dużo)

A

guzy w płacie głębokim (łagodne i złośliwe),

  • –guzy obejmujące płat powierzchowny i głęboki (np. postać,,góry lodowej’’),
  • –guzy o wysokim stopniu złośliwości,
  • –złośliwe guzy naciekające ramię żuchwy czy penetrujące do dołu podskroniowego,
  • –guzy płata głębokiego penetrujące do przestrzeni przygardłowej,
  • –wznowy gruczolaka wielopostaciowego
94
Q

Wskazania do parotidektomii radykalnej (2)

A
  • guzy złośliwe naciekające nerw twarzowy (ca adenoides cysticum– szerzący się okołonerwowymi przestrzeniami limfatycznymi),
  • porażenie nerwu twarzowego, występujące przed przystąpieniem do leczenia operacyjnego guza
95
Q

Wymień dwa rodzaje operacji nowotworów ślinianki

A
  • zewnątrztorebkową dyssekcję (ECD)
  • parotidektomia
96
Q

Kryteria możliwości użycia skrótu “ECD”

A

– nie przeprowadza się dysekcji nerwu twarzowego i/lub usuwa się mniej niż jeden poziom

97
Q

Zespół Łucji Frey - objawy

A

zespół smakowego pocenia i przekrwienia

98
Q

Zespół Łucji Frey - patogeneza

A

Uszkodzenie nerwu uszno-skroniowego

99
Q

Klasyfikacja House’a - Brackmanna - co ocenia? Ile ma stopni?

A

Klasyfikacja czynności nerwu twarzowego wg. House’a i Brackmanna pozwala ocenić stopień uszkodzenia i prześledzić przebieg procesu gojenia. Wyróżniono sześć stopni uszkodzenia nerwu.

100
Q

Zespół uszno-skroniowy (inna nazwa)

A

Zespół Łucji Frey

101
Q
A