Sjúkdómar í meltingarvegi (munnur - endaþarmur)

Question 1

Hvaða meðfæddur gallar geta komið fyrir í munnholi ?

Answer 1

Klofin vör, dermoid cystur, lingual thyroid og Fordyce sjúkdómur

Question 2

Fordyce sjúkdómur

Answer 2

Fitukirtlar í slímhúð munns

Question 3

Dermoid cystur

Answer 3

Einkum í munnbotni, í miðlínu

Question 4

Apthous sár (Canker sore)

Answer 4

Sársaukafull, grunn sár, roði í sárkanti, gengur yfir en getur komið aftur og aftur

Question 5

Hvaða gerð af bólgu kemur fram í candida sýkingu í munni ?

Answer 5

Pseudomembraneous

Question 6

Hvernig lítur sveppasýking í munni út í smásjá ?

Answer 6

Bráð bólgufrumuíferð, sárexudat á yfirborði, sérlitun fyrir sveppaþræði

Question 7

Góðkynja æxli eða fyrirferðir í munni ?

Answer 7

Haemangioma, lymphangioma, fibroma, pyogenic granuloma, peripheral giant cell granuloma

Question 8

Pyogenic granuloma

Answer 8

Sepavöxur, gjarnan sármyndun yfir, kemur eftir trauma

Question 9

Peripheral giant cell granuloma

Answer 9

Fibrous hnútur á góm, með risafrumum

Question 10

Pleomorphic adenoma

Answer 10

Um 60% allra parotis æxla, orsök óþekkt, satellite hnútar í smásjá

Question 11

Warthin’s tumor

Answer 11

Góðkynja æxli, nánast eingöngu í parotis kirtli, 10% mutlifocal, 10% bilateral

Question 12

Hvernig lítur Warthin’s tumor út í smásjá ?

Answer 12

Lymphoid vefur og cystiskur vefur klæddur eosinophilic columnar frumum

Question 13

Mucoepidermoid carcinoma

Answer 13

Illkynja æxli með blönduðu útliti, hluti æxlis með flöguþekjuþroskun og hluti með kirtilþroskun

Question 14

Adenoid cystic carcinoma

Answer 14

Sjaldgjæf gerð æxla í parotis en algengari í minni kirtlum, sársaukafull, vaxa oft umhverfis taugar en vaxa hægt, virðist kirtilmyndun í smásjá

Question 15

Meðfæddir gallar í vélinda

Answer 15

Atresia/fistula, stenosis, mucosal fellingar, gastric ectopia

Question 16

Schatzky’s hringur

Answer 16

Mucosal fellingar alveg neðst í vélinda, frekar áunnið en meðfætt

Question 17

Patterson-Kelly/Plummer-Vinson sx

Answer 17

Bólga í tungu, anemia og cervico-oesophageal fellingar , aukin hætta á vélindakrabbameini, sjaldgjæft

Question 18

Hiatus hernia

Answer 18

Hluti magans er fyrir ofan þind, fer gegnum víkkað hiatus oesophagei

Question 19

Achalasia

Answer 19

Skortur á samhæfingu hreyfinga vélindans við kyngingu, LES opnast ekki á eðlilegan hátt, verður dilation fyrir ofan

Question 20

Diverticula oesophagi

Answer 20

Pokamyndanir á vélindanu

Question 21

Zenker’s diverticulum

Answer 21

Pokamyndun í efsta hluta vélinda með slímhúð að innan, einkenni eru andremma og það gúlpast upp matarleifar

Question 22

Traction’s diverticulum

Answer 22

Örvefur utan við vélindavegginn sem dregur hluta af vélindanu til sín

Question 23

Epiphrenic diverticulum

Answer 23

Pokamyndun rétt ofan LES, tengjast achalasia, oft í yngra fólki, aðal einkenni er nábítur á nóttunni

Question 24

Mallory-Weiss syndrome

Answer 24

Langlægar rifur neðst í vélinda, oftast hjá alkóhólistum, yfirleitt eftir mikil uppköst, getur farið að blæða

Question 25

Boerhaave’s sjúkdómur

Answer 25

Rof á vegg vélinda alveg inn í mediastinum, fæða kemst þangað og veldur bólgu

Question 26

Oesophageal varicur

Answer 26

Æðahnútar í vélinda, útvíkkaðar bláæðar strax undir slímhúð á mörkum maga/vélinda, geta rofnað og farið að blæða

Question 27

Orsakir fyrir bólgu í vélinda

Answer 27

Bakflæði, inntaka ertandi efna, uremia, eosinophilic oesophagitis, geisla- og lyfjameðferð, inniliggjandi magaslanga, herpes simplex, sveppasýkingar

Question 28

Barrett’s oesophagus

Answer 28

Eðlilegri lagskiptri flöguþekju er skipt út fyrir metaplasíska columnar kirtilþekju, sem inniheldur goblet frumur, kemur í 10% þeirra sem eru með einkenni vegna bakflæðis

Question 29

Hver er meingerð Barrett’s oesophagus ?

Answer 29

Langvarandi reflux leiðir til bólgu og sáramyndunar, viðgerð fer fram í súru umhverfi, viðbrögð líkamans er að mynda kirtilslímhúð í stað flöguþekju

Question 30

Hverjar eru orsakir vélindakrabbameins ?

Answer 30

Reykingar, alkóhól, nitrosamine og aniline litarefni, Plummer-Vinson sx, vítamínskortur (A og C), krónísk bólga og achalasia, Barrett’s fyrir adencarcinoma, HPV, kemískur oesophagitis

Question 31

Tegundir vélindakrabbameina

Answer 31

Squamus cell carcinoma, adenocarcinoma, adenosquamus carcinoma, small cell carcinoma, adenoid cystic carcinoma, undifferentiated carcinoma

Question 32

Pyloric stenosis

Answer 32

Þrenging í pylorus, byrjar yfirleitt 2-3 vikum eftir fæðingu, kröftug uppköst, sér gjarnan peristalsis, stundum hægt að palpera fyrirferð

Question 33

Hvernig er meinafræðin í pyloric stenosis ?

Answer 33

Veruleg hypertrophia á pylorus vöðvanum, bjðugur og bólgufrumuíferð í mucosa og submucosa

Question 34

Hvaða þættir skemma slímhúðina ?

Answer 34

Sýra, pepsin, gallreflux, auto-immune þættir, H. pylori og ishcemia

Question 35

Menetrier’s sjúkdómur

Answer 35

Slímhúð magans veðrur mjög hypertrophisk, verður þykkari, kirtlar þrútnir og áberandi, miklu meiri secretion á vökva, vökva og electrolytatap

Question 36

Krukenberg tumor

Answer 36

Adenocarcinoma í eggjastokkum upprunið frá meltingarvegi

Question 37

Trichobezoar

Answer 37

Massi í meltingarvegi sem myndast vegna inntöku hárs

Question 38

Hvaða æxli koma fyrir í botnlanga ?

Answer 38

Carcinoid, mucocele, adenoma, cystadenmon, cystadenocarcinomamic

Question 39

Mickulicz sjúdkómur

Answer 39

Óeðlileg stækkun á kirtlum í höfði og hálsi (bilateral), alltaf með öðrum undirliggjandi sjúkdómum

Question 40

Mucocele

Answer 40

Blokk eða rof á göngum munnvatnskirtils og innihald lekur út í stroma

Question 41

Mucoepidermoid carcinoma

Answer 41

Illkynja æxli í munnvatnskirtlum, blandað útlit

Question 42

Adenoid cystic carcinoma

Answer 42

Illkynja æxli í munnvatnskirtlum, algengara í minor kirtlum, sársaukafull, perineural vöxtur

Question 43

Hverjar eru orsakir bráðrar magabólgu ?

Answer 43

NSAID, reykingar, alkóhól, chemotherapiu lyf, uremia, system sýking, stress, ischemia

Question 44

Hvar er algengast að fá magasár ?

Answer 44

Curvatora minor við angulus í maga og fyrstu 1-2 cm á ant. eða post. hlið skeifugarnar

Question 45

Zollinger-Ellison syndrome

Answer 45

Gríðarleg gastrín framleiðsla v/ gastrín myndandi tumors eða hyperplasiu í maga

Question 46

Hvaða meðfæddu gallar geta komið fram í görnum ?

Answer 46

Atresia/stenosis, dublicatio, Meckel’s diverticulum, Hirschprung’s sjúkdómur

Question 47

Hirschprung’s sjúkódmur

Answer 47

Vantar ganglion frumur á ákveðin svæði í ristlinum, þar verða þrengsl og úttútnun fyrir ofan

Question 48

Dysentery

Answer 48

Minnkað rúmmál hægða, sársauki, blóð

Question 49

Carcinoid syndrome

Answer 49

Carcinoid tumor með meinvörpum í lifur, hækkun á serótóníni í blóði

Question 50

Hverjir eru fylgikvillar colitis ulcerosa ?

Answer 50

Backwash ileitis, toxic megacolon, rectal carcinoma, primary sclerosing cholangitis

Question 51

Hver eru system einkenni Chron’s sjúkdóms ?

Answer 51

Ankylosing spondylitis, uveitis, polyarthritis, cholangitis, sarcoileitis, erythema nodosum, amyloidosis

Question 52

Hvar er algengast að fá diverticulosis ?

Answer 52

Í sigmoid og transverse colon

Question 53

Hvaðan eru carcinoid æxli upprunin og hvar finnast þau helst ?

Answer 53

Þau eru af neuroendocrine uppruna, frá epithel frumum sem hafa multipotent þroskunarmöguleika, algengust í botnlanga, smágirni og rectum