Seminarium 7(tolerancja immunologiczna, mechanizmy autoimmunizacji, elementy transplantologii) Flashcards
Czym jest tolerancja immunologiczna?
To brak reakcji na dany antygen, przy zachowaniu normalnej odpowiedzi na inne antygeny.
Co wyróżniamy wśród mechanizmów tolerancji?
Autotolerancję
Podaj 4 mechanizmy autotolerancji:
- Delecja klonalna 2. Anergia klonalna 3. Aktywna supresja 4. Sekwestracja antygenu
Gdzie zachodzi delecja klonalna?
Zachodzi w szpiku kostnym (limfocyty B) i w grasicy (limfocyty T).
Na czym polega delecja klonalna?
Polega na selekcji pozytywnej (przeżywają tylko limfocyty zdolne do słabego rozpoznania układu MHC I lub II, a eliminacji ulegają te, które za silnie rozpoznają układ MHC własny lub w ogóle go nie rozpoznają( i selekcji negatywnej - eliminacji limfocytów rozpoznających własne autogeny.
Jakie limfocyty ulegają eliminacji w delecji klonalnej?
Te, które za silnie rozpoznają układ MHC własny, lub w ogóle go nie rozpoznają.
Na czym polega selekcja negatywna?
Na eliminacji limfocytów rozpoznających włassne autoantygeny.
Opisz działanie komórki VETO
To mechanizm delecji klonalnej na obwodzie. Autoreaktywny limfocyt cytotoksyczny ulega aktywacji i chciałby zniszczyć komórkę veto pokazująca autoantygen, lecz komórka veto jednocześnie przesyła sygnał poprzez własną strukturę CD8 do układu MHC I limfocyta Tc - co indukuje proces apoptozy limfocyta Tc autoreaktywnego.
Jak zachodzi anergia klonalna?
Zachodzi przy prezentacji Ag bez przekazania sygnału o jego patogenności brak stymulacji TLR -> nie powstaje drugi sygnał prezentacji na APR _> brak CD 80/86.
Czemu ulega limfocyt Th w anergii klonalnej?
Głębokiej supresji.
Jak powstaje anergia klonalna autoreaktywnych limfocytów T?
Niekiedy limfocyty T po prezentacji przez APC autoantygenów mogą zamiast ekspresji CD28 wykazywać ekspresję CTLA-4 (CD152), która ma wysokie powinowactwo do rec. B7 (CD80/86), ale dostarcza syngału hamującego aktywacje limf. T, co w konsekwencji prowadzi do anergii klonalnej.
Przy udziale czego zachodzi aktywna supresja?
Zachodzi przy udziale limfocytów Ts.
Co w aktywnej supresji robią limfocyty Ts?
Hamują prezentację autoantygenu.
Z jakich dwóch przyczyn wynika brak odpowiedzi w aktywnej supresji?
-> silnie działające cytokiny supresyjne TGF - B i IL-10 _> złuszczanie swoistych dla antygenu receptorów TCR
Wymień cytokiny supresyjne:
TGF-B, IL-10
Na czym polega sekwestracja antygenu?
Naturalna izolacja poprzez bariery antygenów, na które nie wytworzyła sie tolerancja komórek immunokompetentnych -(np. wczesniejsze dojrzewanie ukł. immunologicznego niż powstanie autoantygenów - antygeny rozrodcze)
Przykłady barier, które obejmuje sekwestracja antygenyu
- Gonady (krew-jądro) 2. CSN (krew-mózg) 3. Oko (komora przednia oka) 4. Niektóre gruczoły wewnątrzwydzielnicze (bariera krew-tarczyca) 5. łożysko (bariera krążenia matczynego i płodowego)
W jakich narządach zachodzi sekwestracja antygenu?
Istotnych dla przetrwania gatunku.
Dlaczego autoantygeny pozostają nieznane dla komórek immunokompetentnych?
Na przykład dlatego, że niektóre są zlokalzowane wewnątrzkomórkowo, z dala od krążenia albo pojawiają się później, niż ma miejsce dojrzewanie limfocytów.
W jaki sposób mogą być przełamane naturalne bariery organizmu?
Inwazja patogenów lub masowe uszkodzenie tkanek.
Do czego prowadzi przełamanie barier?
Do odpowiedzi autoagresywnej.
Co wywołuje dawka podprogowa antygenu?
Ignorancję immunologiczną, np. antygeny u osób zdrowych.
Co wywołuje zbyt wysoka dawka antygenuy?
Paraliż immunologiczny np. antygeny pokarmowe.
Co występuje przy blokadzie receptorów antygenowych (BCR) limfocyta B?
Paraliż immunologiczny.
Do czego prowadzi opłaszczanie pełne powierzchniowych receptorów Ag (BCR) na limf. B?
Do blokady receptorów i tolerancji - niemożliwa jest pinocytoza Ag.
Gdzie zachodzi mechanizm blokady receptorów?
Przy profilaktyce konfliktu serologicznego w zakresie czynnika Rh+.
Podaj definicję ułatwienia immunologicznego:
to mechanizm ochronnego działania przeciwciał (głównie anty-HLA) na przeżycie odmiennych antygenowo komórek.
Podaj defincję wyczerpania klonów:
przy przewlekłej stymulacji Ag dochodzi do zużycia limfocytów pamięci.
Podaj definicję konkurencji antygenowej:
przy równoczesnej stymulacji różnymi determinantami Ag - silniej immunogenna determinanta jest prezentowana i aktywuje odpowiedź immunologiczną, a słabiej immunogenna jest tolerogenna.
Podaj definicję przeszczepu autologicznego:
dawcą i biorcą jest ten sam osobnik.
Podaj definicję i drugą nazwę przeszczepu izogenicznego:
-> syngeniczny -> dawca i biorca identyczni genetycznie (bliźniaki jednojajowe, zwierzęta chodu wsobnego)
Podaj definicję i inną nazwę przeszczepu allogenicznego:
-> homologiczny -> dawca i biorca odmienni genetycznie, ale tego samego gatunku.
Podaj definicję i inną nazwę przeszczepu ksenogenicznego:
-> heterologiczny -> dawca i biorca należą do odmiennych gatunków
Pod jakim względem dobiera się przeszczepy?
Przeszczepy dobiera się pod względem grup głównych krwi dawcy i biorcy i zgodności głównie HLA-A i _b (MHC I) - typowanie serologiczne, ujemna próba krzyżowa.
Gdzie stosuje się bezwzględny dobór dawców?
Banki dawców stosuje się jedynie przy przeszczepianiu szpiku kostnego (komórek immunologicznie kompetentnych) (grupy krwi, MHC I oraz II zgodne).
Podaj 3 postaci odrzucania przeszczepu:
- Nadostre odrzucanie przeszczepu 2. Ostre odrzucanie przeszczepu 3. Przewlekłe odrzucanie przeszczepu
Opisz nadostre odrzucanie przeszczepu.
Gdy występują naturalne przeciwciała skierowane przeciwko śródbłonkom tkanki przeszczepianej. Mechanizm: aktywacja dopełniacza na powstających kompleksach immunologicznych, migracja makrofagów i płytek, uruchomienie kaskady krzepnięcia, embolizacja naczyń, martwica.
Kiedy może zachodzić nadostre odrzucanie przeszczepu?
Przy przeszczepach wielokrotnych, niezgodności w zakresie grup A, B i 0, przy ksenoprzeszczepach.
Co to jest przeszczep blady?
Na skutek embolizacji naczyń, która jest wynikiem nadostrej reakcji immunologicznej nie dochodzi do całkowitego ukrwienia narządu przeszczepianego, tzw. przeszczep blady.
Opisz ostre odrzucanie przeszczepu.
Jest to zwykle proces aktywacji głównie odpowiedzi komórkowej, rozpoczynający się po początkowo normalnym funkcjonowaniu narządu przeszczepianego. Pojawia się po kilku dniach po przeszczepie a u osób poddanych immunosupresji może rozpocząć się po latach. Limfocyty cytotoksyczne i makrofagi atakują cytotoksycznie śródbłonek w mechanizmie reakcji DTH i klasycznej odpowiedzi komórkowej. Powstające ZAKRZEPY ograniczają ukrwienie prowadząc stopniowo do zamknięcia światła naczyń i martwicy narządu przeszczepionego.
Czym jest i ile trwa przewlekłe odrzucanie przeszczepu?
Trwa lata. Jest reakcją mieszaną zarówno humoralną (przeciwciała) jak i komórkową cytotoksyczną.
Do czego prowadzi przewlekłe odrzucanie przeszczepu?
Prowadzi do stopniowego i przewlekłego uszkodzenia śródbłonka i jego zmian przerostowych oraz okluzji tętniczek końcowych - dając przerost warstwy mięśniówki gładkiej i stopniowo postępujące zmiany niedokrwienne ze zwłóknieniami.
Jaki jest mechanizm odrzucania przeszczepu allogenicznego?
- > Rozpoznanie przez limfocyty B i tworzenie przeciwciał przeciw antygenom przeszczepu z eliminacją komórek opsonizowanych Abs poprzez aktywację dopełniacza, fagocytozę lub z udziałem komórek NK (ADCC)
- > aktywacja poliklonalna komórek cytotoksycznych na niezgodnym układzie MHC kl I
- > aktywacja DTH (limfocyty Th1 i Mf)
Na czym polega przeszczep przeciw biorcy reakcja GvH?
Mechanizm oparty na przeszczepie niezgodnych antygenowo komórek immunokompetentnych dawcy do organizmu biorcy, w którym podejmują one aktywację odrzucania całego organizmu biorcy - efekt allogeniczny. (splenomegalia, hepatomegalia, śmierć biorcy).
Na czym polega efekt allogeniczny?
Polega na rozpoznaniu allogenicznego MHC przez limfocyty T CD4 i CD8 dawcy prowadzącego do asocjatywnego rozpoznania niezgodnych antygenowo antygenów biorcy przez komórki dawcy. Limfocyty CD4+ dawcy rozpoznają MHC klasy II limfocytów B biorcy i prowadzą do ich poliklonalnej aktywacji z produkcją przeciwciał w tym autoagresyjnych. Reakcja ta zachodzi bez udziału limfocytów Th i antygenu.
Kiedy pojawia się autoagresja?
W przypadku przełamania autotolerancji.
Podaj 4 przykłady przełamania autotolerancji:
- Niepełna delecja klonalna limfocytów zakazanych
- Przełamanie anergii klonalnej
- Brak aktywnej supresji
- Przełamanie sekwestracji autoantygenu
Co może wywoływać przełamanie sekwestracji antygenu?
- Leczenie IFNy - wzrost syntezy MHC kl. II na nabłonkach sekwestrujących.
- Przewlekłe procesy alergii typu III - odsłonięcie kolagenu - RZS, parodontoza utrwalona.
- Stany zapalne w tkankach sekwestrowanych np. stany wirusowego zakażenia jądra
- Uszkodzenie mechaniczne gałki ocznej.
Jak może być niewłaściwie rozpoznany antygen?
- choroby wirusowe zmieniające własne MHC np. WZW
- Leki zmieniające ekspresję MHC
- Krzyżowo reagujące Ag.
- Przełamanie anergii klonalnej
- Superantygeny
Co to są superantygeny?
Są to toksyny wirusowe i bakterii Gram +, aktywują nieswoiście limfocyty Th z pominięciem właściwego rozpoznania antygenu na APC.
Brak aktywnej supresji:
Brak limfocytów supresyjnych, makrofagów supresyjnych, cytokin supresyjnych.
W przypadku braku delecji klonów zakazanych, na obwodzie są obecne?
Limfocyty autoagresyjne B oraz autoagresyjne T.
Na etapie fazy efektorowej?
- Toksyny postymulacyjne np. LPS
- Przeciwciała antyidiotypowe - choroba Gravesa-Basedowa
- Krzyżowo reagujące przeciwciała np. colitis ulcreosa, anemia złośliwa.
- Regulacja hormonalna np. estrogeny aktywują autoagresję a androgeny hamują.
Podaj przykład autoagresji w anemii złośliwej.
Krzyżowo reagujące przeciwciała z czynnikiem F koniecznym do wchłaniania witaminy B12.
Opisz fazę I parodontozy:
Zmiany początkowe - odwracalne. Kolinizacja bakteryjna na płytce nazębnej - tworzenie zmian plakowych kompleksów immunologicznych z następową chemotaksją neutrofili.
Opisz fazę II parodontozy:
Zmiany wczesne - odwracalne. Tworzenie się nacieku limfocytarnego, tworzą się lokalnie przeciwciała antybakteryjne, w następstwie kompleksy immunologiczne - aktywacja dopełniacza - krwawienia dziąseł - obraz alergii III typu.
Opisz fazę III parodontozy.
Zmiany ustalone. Utworzone lokalnie plazmocyty produkują przeciwciała antybakteryjne a APC w tkance uszkodzonej zapaleniem prezentują kolagen własny i aktywują limfocyty B do produkcji autoprzeciwciał antykolagenowych co daje postępujące uszkodzenie więzadeł zębowych.
Opisz fazę IV parodontozy:
Zmiany zaawansowane - nieodwracalne. Destrukcja kolagenu wraz z narastającymi zmianami zapalnymi - kompleksy immunologiczne aktywujące dopełniacz - destrukcja tkanki kostnej - nacieki makrofagowe - aktywacja osteoklastów pod wpływem Il-1 z makrofagów.